Сабақ жоспары: Кіріспе Негізгі бөлім Әдеби байланыс туралы ұғым



Дата07.02.2023
өлшемі159,83 Kb.
#65708
түріСабақ

Әдеби байланыс әдеби аударма

Орындаған: Амангелдиева Шолпан

Кял 301-2

Сабақ жоспары:

1.Кіріспе

2.Негізгі бөлім

Әдеби байланыс туралы ұғым

Әдеби өнер мен аударма өнерінің байланыс

Аударма өнеріне түсінік

3.Қорытынды

Әдеби байланыс- белгілі бір ұлт әдебиетінің басқа да әлем халықтары әдебиетімен қарым-қатынасы. 

Әдеби байланыс- белгілі бір ұлт әдебиетінің басқа да әлем халықтары әдебиетімен қарым-қатынасы. 

Әдебиет әлеміндегі алмасулар - көркемдік,дәлділік ішіндегі ең маңыздысы аудармалар. Әдебиетіміздің басқа әдебиетпен үлкен байланысының сабақтастығы аударма өнері

Әдебиет әлеміндегі алмасулар - көркемдік,дәлділік ішіндегі ең маңыздысы аудармалар. Әдебиетіміздің басқа әдебиетпен үлкен байланысының сабақтастығы аударма өнері


Аударма дегеніміз- бір тілде ауызша айтылған ой-пікірді, не болмаса жазылған мәтінді тыңдаушыға,оқушыға екінші тілде,яғни оның ана тілінде түсінікті етіп жеткізу.

Аударманың негізгі міндеттері- шығарманың түпнұсқа мен аударманың арасындағы арақатынастардың заңдылықтарын табу, пайымдау мен қорытындылар аудармашыға себін тигізетін тәжірбиені, межені белгілеп беру.

  • Аударманың негізгі міндеттері- шығарманың түпнұсқа мен аударманың арасындағы арақатынастардың заңдылықтарын табу, пайымдау мен қорытындылар аудармашыға себін тигізетін тәжірбиені, межені белгілеп беру.

Аударма жұмысы-адамның шығармашылық ісі, рухани өнері болып табылады.

  • Аударма жұмысы-адамның шығармашылық ісі, рухани өнері болып табылады.
  • 1990жылдардан бастап аударманың теориялық және тәжірбиелік мәселелерін жүйелейтін жеке кітаптар,зерттеулер, аударма ісі жайында монографиялар пайда бола бастаған.

Аудармада кездесетін түрлі әдіс бар. Оларды үшке бөлуге болады.


Аудармалар
1.Еркін аударма
Балама аударма
2.Сөзбе-сөз аударма
  • Еркін аударма- түпнұсқаның тілін жетік меңгермеуден немесе ұғымды болуынан, өзіне тиімділігін, оңайлығын көбірек көздеуден туады
  • «Еркін аудару автордан гөрі, аударушыға пайдалы.Мен өзімнен гөрі Гомердің пайдасын көбіерек ойладым да, әлім келгенше оның өз дәл беруге тырсытым»,- деп П.П.Гнедич «Илиаданы» аударғанда айтқан екен.

  • Сөзбе-сөз аудару, көбінесе түпнұсқаның тілін түсінгендерде болады, соның әуеніне еріп, құл болудан шығады
  • Балама аударма- осының ең қиын түрі. Мұны екі тілді бірдей білумен қатар, сол алдында тұрған түпнұсқаның түпкі ойын түсінетіндер сонымен қатар жете ұғынатындар іске асырады.

Қазақ тілінде аударма үлгісі 12-17 ғасырларда енген тәрізді.Араб-парсы,шағатай тілдерінде ауысқан, ауызша айтылатын ертегілер,неше алуан ұсақ нақылдар осы пікірдің дәлеліндей. Бұлар шын мағынада аударма емес, мазмұндау- өзінше қайталап айту еді.

Қазақ тілінде аударма үлгісі 12-17 ғасырларда енген тәрізді.Араб-парсы,шағатай тілдерінде ауысқан, ауызша айтылатын ертегілер,неше алуан ұсақ нақылдар осы пікірдің дәлеліндей. Бұлар шын мағынада аударма емес, мазмұндау- өзінше қайталап айту еді.

Таза қазақ тілінде аударма тәжірбиесі 19 ғасырдың екінші жартысынан басталды

  • Таза қазақ тілінде аударма тәжірбиесі 19 ғасырдың екінші жартысынан басталды
  • 1882 жылы Абайды орыс классиктері аударады
  • 1903 жылы “Капитан қызын” Молданияз Бекімов
  • 1888-1902 жылға дейін “Дала уәлаты” атты газет екі тілде басылып шықты

Қорытынды

  • Түпнұсқаның барлық ерекшелігін сақтап, екінші тілде кемелдене жеткізіліп, аудармашы оның ішіне кіріп жеткізе ала білу керек. Барлық адам баласын рухани ортақтастары алатын құрал.


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет