27
минут
Жаңа
сабақ
Қаныққан көмірсутектерде әр көміртек
атомы
келесі
көміртек
атомдарына
бір
валенттілік
электрондарын
жұмсайды
да
коваленттік
полюссіз бір байланыс
түзеді.
Қалған бос электрондары
сутек атомдарымен
байланысып қанығады. Сондықтан қаныққан
көмірсутектерде сутек атомдарының саны
максималды мәнге ие болады.
Осы себепті
оларды
қаныққан көмірсутектер
деп атайды.
Ашық тізбекті қаныққан көмірсутектерді
алкандар
немесе
парафиндер
деп атайды.
Қаныққан көмірсутектерге метан және оның
туындылары жалпы
формулаға сәйкес келетін
көмірсутектер жататынын білдік. Қаныққан
көмірсутектер, алкандар табиғатта кеңінен
тараған
қосылыстар.
Олар
таскөмір
шахталарында,
мұнай және оған серіктес
газдармен бірге жүреді. Олардың алғашқы өкілі
метан
– шалшық газы деп аталады. Түссіз,
иіссіз, ауадан жеңіл D
ауа
= 0,55, суда ерімейтін
газ.
Метан құрамындағы
көміртек атомы қозған
күйде,
IV
валентті,
себебі
төрт
дара
электрондары болады. Көміртек атомының
электртерістілігі сутекке қарағанда жоғары
болғандықтан
метан молекуласында ортақ
электрон жұбы сутектен көміртекке қарай
ығысады.
Жаңа тақырыпты
меңгеру
Презентация
Слайд 3
Слайд 4
Слайд 5
метанның кеңістіктегі формуласы
Алкандардың изомерленуі және
номенклатурасы
1.Негізгі ең ұзын тізбекті таңдап алу:
2. Негізгі
тізбекті атомдарды номірлеу, және
радикалдың орнын анықтау:
3. Атау:
6 5 4 3
СН
3
– СН
2
– СН
2
- СН - СН
3
│
2 СН
2
│
1 СН
3
3 – метилгексан
Молекулада бірдей бірнеше орынбасушылар
болса, олардың орындары жеке көрсетіледі.
Бірдей
орынбасушылардың
санын
грек
сандарымен белгілейді: ди- (екі), три- (үш),
тетра-
(төрт),
пента-
(бес)
және
т.б.
Орынбасушылардың орындарының қосындысы
минималды мәнге ие болуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: