Жылдамдық константасының орташа мәнін графикалық түрде табуға болады. Ол үшін теңдеуді (2.1) келесідей түрлендіреміз:
(2.2)
Уақыт t (абсцисса осі) – ln(bоо– bt) (ординат осі) координаттарында графикке эксперименттік нүктелерді қолдана отырып, біз шығу тегі арқылы өтпейтін түзу аламыз (2.1 сурет).
2.1 - Сурет - Жылдамдық константасын графикалық анықтау
Уақыт осіне түзудің көлбеу бұрышының тангенсі реакция жылдамдығының тұрақтысына сандық тең
, (2.3)
Β бұрышының тангенсі АВС тікбұрышты үшбұрышындағы қарама-қарсы аяғының [ВС] ұзындығының іргелес [ВА] ұзындығына қатынасы ретінде есептеледі. Аяқтардың ұзындығы координаталар осьтерінің масштабы бірлігінде алынады.
Екі температурада реакция жылдамдығының константаларын анықтай отырып, (2.4) және (2.5) формулаларына сәйкес химиялық реакция жылдамдығының температуралық коэффициенті γ және активтендіру энергиясы есептеледі:
(2.4)
, Дж/моль (2.5)
мұнда: k1 и k2 – тиісінше Т1 және Т2 температураларындағы жылдамдық константалары; R - әмбебап газ тұрақтысы.
Бақылау сұрақтары
1. Химиялық реакция жылдамдығы. Негізгі жорамал химиялық кинетика.
2. Химиялық реакция жылдамдығының тұрақтысы. Кинетикалық теңдеу.
3. Молекулалық және реакция тәртібі. Нөлдік, бірінші және екінші ретті біржақты реакциялар. Жартылай айналу кезеңі.
4. Қарапайым моно -, би - және тримолекулалық реакциялар. Күрделі реакциялар туралы түсінік (тізбекті, параллель, тізбекті).
5. Температураның реакция жылдамдығына әсері. Вант-Гофф Ережесі.
6. Белсенді соқтығысулар теориясының негіздері.
7. Аррениуса Теңдеуі. Активтендіру энергиясы. Эксперименттік деректерден активтендіру энергиясын анықтау. Белсенді кешен теориясы туралы түсінік
Достарыңызбен бөлісу: |