Жауаптары
1) Серин → холин → фосфатидилхолин (глицерофосфолипид) және ацетилхолин (вегетативті жүйке жүйесінің қоздырғыш медиаторы).
2) Тирозин → дофамин (ортаңғы ми медиаторы) және катехоламиндер (гормондар).
3) Жүйке жасушаларындағы глутамат → γ-аминобутир қышқылы (ГАМҚ) жүйке импульсінің өткізгіштігінің негізгі тежегіш медиаторы болып табылады. ГАМҚ әсерінен мидың энергетикалық процестері де белсендіріледі, тіндердің тыныс алу белсенділігі артады, мидың глюкозаны пайдалануы жақсарады, қан айналымы жақсарады.
ГАМҚ рецепторларының лигандтары Паркинсон және Альцгеймер ауруларын қамтитын психика мен орталық жүйке жүйесінің әртүрлі бұзылыстарын емдеуге арналған әлеуетті агенттер ретінде қарастырылады. Аминалон және гаммалон препараттары түріндегі ГАМҚ цереброваскулярлық бұзылыстарда, ақыл-ойдың тежелуінде, эндогендік депрессияда, сондай-ақ ОЖЖ жедел қозуында (эпилепсия) қолданылады.
4) Гистидин → гистамин – қабынудың, аллергиялық реакциялардың медиаторы.
B. Биогенді аминдер – нейротрансмиттердің, гормондардың және жергілікті әсер етудің реттеуші факторларының қызметін атқаратын биологиялық белсенді заттар болып табылатын амин қышқылдарының декарбоксилдену өнімдері.
С. Ферменттер – декарбоксилазалар, кофермент – пиридоксальфосфат, құрамында В6 витамині (пиридоксин, 3-гидроксипиримидин) бар. Коферменттік қызметтер – аминқышқылдарының декарбоксилдену және трансаминдену реакциялары. Кофермент пиридоксиннің айналуы кезінде гидроксил тобын альдегидке немесе амин тобына айналдыру, сонымен қатар оған фосфор қышқылын қосу арқылы түзіледі.
7. Фенилкетонуриямен ауыратын науқастың зәрінде фенилаланин – 6 мМ/л (қалыпты жағдайда 0,01 мМ/л) және оның метаболиті – фенилпирожүзім қышқылы – 4,9 мМ/л (қалыпты жағдайда жоқ) анықталды. Неліктен бұл науқастың ағзасында фенилалалин деңгейі жоғарылайды және оның метаболиттері несепте пайда болады?
Шешу алгоритмі:
1) Қандай фермент болмаған кезде фенилаланиннің тирозинге айналуын тоқтатады? Осы реакцияны жазыңыз.
2) Жоғарыдағы реакцияның ферментін және оның коферментін, осы ферменттің жұмысына қажетті витаминдерді атаңыз.
3) Жаңа туған нәрестені фенилкетонурияға анықтау кезінде дәрігер қандай ұсыныстар беруі керек және бұл ауруды кеш диагностикалаудың қауіптілігі қандай?
«Энзимология негіздері» 100-101 б., 16-беттегі реакцияны алыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |