Бақылау сұрақтары: 1. Лизосомдардың құрылысын атаңыз?
2. Лизосомдардың негізгі және алғашқы қызметі неде?
3. Лизосомаларда неше ферменттің (гидролазалардың) түрі кездеседі?
4. Клеткада лизосомалар қандай органоидтан түзіледі?
5. Лизосомалардың қанша түрі бар, әрқайсысына түсініктеме беріңіз.
№ 8 зертханалық сабақ Тақырыбы: Рибосомалар. Центросома немесе клетка орталығы Мақсаты: Рибосомалардың
және
центросома
немесе
клетка
орталығының
микроскопиялық және ультрамикроскопиялық құрылысын зерттеу.
1-ші тапсырма: Дайын таблицаларды пайдалана отырып прокариотты және эукариотты организмдердің клеткаларындағы рибосомалардың орналасуымен танысу. Эндоплазмалық тордың мембранасында орналасқан рибосомалардың суретін
салыңыздар. Егеуқұйрықтың нейрогипофиз клеткаларындағы полирибосомалардың суретін
салып белгілеңіздер (21 сурет).
21-сурет. Егеуқұйрық. нейрогипофиз клеткаларындағы полирибосомалардың электронды микросуреті. х 68200. 1-полирибосомалар тізбектері; 2-митохондрия (И.И.Дедов бойынша). 2-ші тапсырма: Аскариданың жұмыртқа клеткасының бөлшектенуі кезіндегі клетка орталығы. Аскариданың жатырының көлденең кесіндісі. Жатырдың ішінде дөңгелек
пішінді бөлшектеніп жатқан жұмыртқа клеткасын көруге болады. Үлкен ұлғайтқышқа
қойып жұмыртқа клеткасын тауып, хромосомаларды және клетка орталығын көруге
болады. Суретін салып белгілеңіздер (22 сурет).
