Оқушылар: Табиғат тіршілігін түсінудідағдыға айналдырады.
Пән лексикасы және терминология: Матеиктер, жер құрлысы, глобус, карта, белдеуліктер, бір тәулік.
Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер: Келесі көріністе сіздер ………………………….. тамашалайсыздар.
Назарларыңызға ұсынылған қойылымда ………………… куәгері боласыздар.
Алдыңғы оқу
Топырақ,топырақтың түрлері
Жоспар
Жоспарланған уақыт
Жоспарланған жаттығулар
Ресурстар
Басталуы
Ұйымдастыру кезеңі /салемдесу, сыныпты түгендеу, оқу құралдарын тексеру /
Топқа бөлу «Қағаздарға жазылған сөздер » арқылы топқа бөліну, топ ережесін қайталау/
«Сағат бойынша достар» ойыны психологиялық ахуал орнату
Үй тапсырмасын тексеру, сұрау « Кубизм» әдісі бойынша сұрақтарға жауап береді
5-7мин
10 мин
Ортасы
Мәтінмен жұмыс
Жер шарында барлығы алты материк бар. Материктер қалыптасуы мен қазіргі табиғат ерекшеліктеріне сәйкес, солтүстік және оңтүстік жарты шар материктеріне топтастырылып, мынадай тәртіппен қарастырылады: Еуразия (54 млн км астам), Солтүстік Америка (24,2 млн км), Оңтүстік Америка (18,3 млн км), Африка (30,3 млн км), Аустралия мен Мұхит аралдары (9,0 млн км-ге жуық), Антарктика (14 млн км). Материктерге таяу жағалаудағы қайраңдар мен материктік беткейлерде материктік аралдар орналасқан. Олар – жер қыртысындағы қозғалыстар әсерінен құрлықтың кейіннен бөлініп қалған бөліктері, көбінесе ауданы ауқымды келеді (Гренландия, Мадагаскар, Британ аралдары және т.б.). Мұхиттардың қозғалмалы бөліктерінде жанартаулық аралдар (Исландия, Гавай, Азор аралдары), ал судың беткі температурасы +25С-тан жоғары аймақтарында маржандық аралдар (Үлкен Аустрия Тосқауыл рифі, Маржан теңізінің аралдары) орналасқан. Аралдар жеке-дара және топ болып кездеседі, аралдар тобын архипелаг деп атайды. Жер шарындағы ірі архипелагтар қатарына Канаданың Арктикалық архипелагы, Малайя архипелагы, Шпицберген архипелагы жатады. Құрлық материктерге бөлінумен қатар, дүние бөліктеріне де жіктеледі. Дүние бөліктері дегеніміз құрлықтың ашылуы мен қоныстану ерекшеліктеріне сәйкес шартты түрде ажыратылатын тарихи-географиялық ірі аймақтар. Дүние бөліктері де алтау: Еуропа, Азия, Африка, («Ескі дүние»), Америка, Аустралия, Антарктика («Жаңа Дүние»). Жер шарының аса ірі материгі Еуразияны ежелгі грек географтары екі дүние бөлігіне ажыратқан. Бұл дүние бөліктері Месопотамияны мекендеген ежелгі халықтар – финикиялықтардың «эреб»-батыс, «асу»-шығыс деген сөздерінің негізінде Еуропа және Азия деп аталған. Кейінірек ашылған Солтүстік және Оңтүстік Америка материктері табиғат жағдайларының айырмашылықтарына қарамастан, біртұтас Америка дүние бөлігіне біріктірілген. Дүние бөліктерінің құрамына көршілес жатқан аралдар да енеді.
«Топтастыру»әдісі арқылы топпен жұмыс
«Тыңдайтың үш бұрыштар» әдісі /3 адамнан тұратын топта бірлесіп жұмыс істейді
1-топ. Табиғат кешені. Географиялық қабық. Географиялық қабықтың тұтастығы.
2-топ. Зат алмасу. Ырғақтылық.
3-топ. Табиғат кешендерінің компаненттері.
Постермен жұмыс.
Топтар постерді қорғайды.
Себебін анықта.
Не себепті географиялық қабықтың тұтастық заңдылығын білу шаруашылықта маңызды болып табылады?
Бұл заңдылықты ескермесе табиғатта қандай өзгерістер болады?
Не себепті географиялық қабық үшін су айналымының маңызы зор?
Неліктен зат алмасу айрықша рөл атқарады?
Не себепті биологиялық айналым жылу мен ылғалдың қатысуымен үздіксіз жүріп отырады?
Тәуліктік және жылдық ырғақтылықтың пайда болуына не себепші болады?
Адам әсерінен пайда болған табиғат кешеніне мысал келтір? Не себепті оны антропогендік кешен деп аптайды?
