Меншікті байланыс энергиясының массалық А санға тәуелділігіне қарап ядролардың қасиеттері жөнінде негізгі ақпарат алуға болады.
М еншікті байланыс энергиясы деп ядроның бір нуклонына сәйкес келетін байланыс энергиясын атайды. Оны эксперимент жүзінде анықтайды. Ең жеңіл ядроларды есептегенде меншікті байланыс энергиясы шамамен тұрақты және 8 МэВ/нуклонға тең екені 1-суреттен жақсы көрінеді. Сутегі атомындағы электрон мен ядроның иондау энергиясына тең байланыс энергиясы ол шамадан миллион есе дерліктей кіші.
1-суреттегі қисық максимум мәнге жетпеген. Максимал меншікті байланыс энергиясы (8 МэВ/нуклон) болатындар массалық сандары 50-ден 60-қа дейінгі элементтер болып келеді. Бұл элементтердің ядролары ең орнықты.
Z-тің өсуіне қарай протондардың кулондық тебілу энергиясы артатын болғандықтан, ауыр ядролардың меншікті байланыс энергиясы кемиді. Кулондық күштер ядроны жаруға тырысады.
Ядродағы бөлшектер бір-бірімен күшті байланысқан. Бөлшектердің байланыс энергиясы масса ақауымен (дефектісі) анықталады.
Топ пікірлерін тыңдау.
. Топтық жұмыс(есептер шығару) (5 минут)
46-ж. №3, 47-ж.№ 1.
Ядроның байланыс энергиясы дегеніміз не?
Ядроның байланыс энергиясының формуласын және өлшемдерін жаз?
Ядроның байланыс энергиясының қолданылуын түсіндір?
Сутегі мен Гелийдің байланыс энергияясын салыстыр?
Азоттың байланыс энергиясын табыңдар?
Ядроның байланыс энергиясын білу біз үшін маңызы қаншама
1. Берілген сұрақтар бойынша жеке, жұпта,топта жауап іздейді.
Ауызша жауап береді
Нәтижесі: Формативті түрде бағаланады.
2 Жұпта оқушылар дәптерлеріне берілген тапсырмалар бойынша есептерін шығарады. Дұрыс жауап тақтаға жазылады және түсіндіріледі.
Нәтижесі бағалау шарты бойынша ұпаймен бағаланады және формативті түрде бағаланады.
3. Жұпта жазбаша түрде жауап береді.
Нәтижесі дәптерлерін алмастырып, тақтадағы дұрыс жауаппен тексеріледі
