Топтық жұмыс І топқа
Рельстердің жалғасу аралығы 12,5м болса поезд қандай жылдамдықпен қозғалғанда вагонға ілінген тербеліс жиілігі 1,5Гц-ке тең жүк аса қатты тербеледі?
ІІ топқа
Бала шелекпен су әкеле жатыр. Шелектің меншікті тербеліс периоды 0,8с, баланың әрбір қадамының ара қашықтығы 60см, егер бала 0,75м/с жылдамдықпен жүрсе резонанс құбылысы байқала ма?
1. Пысықтау сұрақтары бойынша
1. Еркін тербелістер деп қандай тербелістерді айтады?
2. Тербелістер неліктен өшеді?
3. Үйкеліс күші тербеліс амплитудасын неліктен азайтады?
4. Неліктен өшетін тербелістерді гармоникалық тербелістер деп айтуға болмайды?
5. Тербелмелі жүйенің меншікті жиілігі қалай анықталады?
6. Еріксіз тербелістер деген не?
7. Еріксіз тербелістердің жиілігі қандай болады?
8. Қандай құбылысты резонанс деп атайды?
2. Қосымша есептер.
А) Массасы 1 кг жүк ілінген маятник серіппенің ұшына тербеліс жиілігі 16 Гц-ке тең айнымалы күш әсер етеді. Егер серіппенің қатаңдығы 400 Н/м болса, бұл жағдайда резонанс құбылысы байқала ма? (Жоқ)
Ә) Теміржол вагонының меншікті вертикаль тербелістерінің периоды 1,25 с-қа тең. Рельстердің түйіскен жерінде агон периодты соққы алады, бұның өзі вагонды еріксіз тербеліске түсіреді. Түйісу аралығындағы рельстің ұзындығы 25 м болса, пойыздың жылдамдықтың қандай мәнінде резонанс пайда болады (72 км/сағ)
Уйге тарсырма
Рефлексия
Үйге:
Сабақ 26
Сыныбы: 9
Пәні:физика
Сабақтың аты
Есептер шығару
Сілтеме
Жоспар
Жалпы мақсаты
Еркін және еріксіз тербелістер. Резонанс. Электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат беру
Еркін және еріксіз тербелістер. Резонанс. Электромагниттік тербелістерін күнделікті тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйрету
Өзін-өзі бағалауға баулу
Күтілетін нәтиже
Еркін және еріксіз тербелістер. Резонанс. Электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат алады
Еркін және еріксіз тербелістер. Резонанс. Электромагниттік тербелістерін күнделікті тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйренеді
Өзін-өзі бағалай алатын болады
Негізгі идеялар
Еркін тербелістер деп дене тепе-теңдік күйінен шығарылғаннан соң сыртқы күштің әрекетінсіз болатын тербелістерді айтады.
Еркін тербелістердің жиілігін жүйенің меншікті тербеліс жиілігі деп атайды.
Еріксіз тербелістер дегеніміз – сыртқы периодты күштің әрекетінен болатын тербелістер.
Мәжбүр етуші күштің тербеліс жиілігі мен тербелмелі жүйенің меншікті жиілігі дәл келген кездегі еріксіз тербелістер амплитудаларының кенет арту құбылысы резонанс деп аталады.
