Сабақтың мақсаты: Білімділік: Адамгершілікке, кішіпейілділікке, жаман әдеттерден аулақ болуға үйрету

жүктеу/скачать 20,25 Kb.

Дата	25.11.2023
өлшемі	20,25 Kb.
	#126824
түрі	Сабақ

Байланысты:
адамгершіліл 8 сынып

Адамгершілік - асыл қасиет
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Адамгершілікке, кішіпейілділікке, жаман әдеттерден аулақ болуға үйрету;
Дамытушылық: Адам бойындағы ұнамды, ұнамсыз қылықтарды ажырата отырып, әдеп әліппесін бойына дарыту. «Әдеп», «әдептілік» туралы түсініктерін кеңейту;
Тәрбиелік: Әдептілікке, сыпайылыққа тәрбиелеу;
Сабақтың көрнекілігі: мақал - мәтелдер, суреттер, ырым- тыйымдар.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, әңгіме
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру бөлімі
Оқушылармен амандасып, түгелдеу.
2. Негізгі бөлім
1) Кіріспе әңгіме
«Адамгершілік – асыл қасиет». Осы бір сөздің астарында көп мағына жатыр. Адам бойындағы бар игі қасиеттер отбасында, мектеп қабырғасында қаланады.
Ізетті, сыпайы, мейірімді болу, жақсы жылы сөз айту, адамдарды қуанышқа бөлеу, жақсы сөздерді қолдана алу адамның жақсы қасиетін білдіреді. Адам бойында қандай қасиеттер болады? ( жақсы және жаман )
Ізге ақылдылықты үлкендер үйретеді. Олар біздің ата-аналарымыз, біз олардан түсініп ата-баба салт-дәстүрін үйренеміз. Адам болатын бала барлық жақсы қасиеттерді үйреніп, жаман әдеттерден, ұнамсыз қылықтардан аулақ болуға тырысуы керек.
«Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы» деген екен ғұлама Әл-Фараби. Адамның жоғарғы қасиеті – оның адамгершілігі. Адамгершілік қасиет дегенді қалай түсінесіңдер.

2. Суреттер бойынша әңгімелету.
- Балалар енді мына суретке назар аударайық. Жаңа аталған адамгершілік қасиеттерінің қайсысын көруге болады?
Адамгершіліктің қарапайым қағидалары: қамқорлық, амандасу, тілін сыйлау, мейірімділік, дінін сақтау, үлкенді құрметтеу, Отанын қорғау.
Үлкен адамға сәлем беру - кіші адамның міндеті. Кездескен кезде кіші адам үлкен кісіге сәлем ермей кетсе, ол - әдепсіздік, көргенсіздік.
Дұрыс тамақтану, мезгілінде ұйықтау, ата-ананы сыйлау - халықтық дәстүр, әдеп. біз осы адамгершілік қағидаларды сақтай білсек, ұлттық әдетті қорғай білеміз..
Сондай ақкүнделікті өмірде қолданылатын сиқырлы сөздер де бар, біз оны жиы айтамыз.
3. Сұрақ-жауап.
- Балалар біз жақсы қасиеттерді бойымызға сіңіру үшін үлкендердің ақылына құлақ түреміз.
1. Адамға ақыл беретін кімдер? (ата-ана, дос, ұстаз)
2. Адамның ақылы қайда?
Ханнның ақылы тағында,
Әкімнің ақылы жанында,
Ғалымның ақылы басында,
Ананың ақылы жасында,
Жігіттің ақылы жақсылығында,
Ақымақтың ақылы кім көргеннің қалтасында.
3. Дос табу оңай ма?
Өмірде ақылдыға дос тау қиын, ақымаққа оңай. Ақылдының досы аз, қасы көп. Ақымақтың досы көп болғанымен жақсылығы жоқ. Жақсылығы жоқ адамның қастығы аяқ астында жатады.
4. Үйдегі алтын қазық кім?
Үйдегі алтынқазық – ана. Ана ақылды болса, ала дана болады. Ана тәрбиесі қызға үлгі, әке тәриесі ұлға үлгі. Ана – ақылшың, әке – қамқоршың.
5. Өмір сүру үшін не қажет?
Адам өмір сүруі үшін – су, от, тұз, ақыл қажет. Су тіршіліктің нәрін береді, от өмірдің сәнін береді, тұз астың дәмін келтіреді, ақыл – мәнін береді.
6. Достықты нығайтатын не? Достық пен жолдастықты нығайтатын ынтымақ, ірлік, теңдік, бауырмалдық. Сәлемдесуді білген кешіре де біледі, кешіре білген рақмет те айта алады. Жөн сөз көңіліңді көтереді, жөнсіз сөз өміріңді өшіреді.
4. Мақал – мәтелдерді жатқа айту.
1.Адамгершілік болмай,
Әділдік болмас.
2.Адамның ұяты бетінде ,
Адамгершілігі ниетінде.
3.Жақсы ниет – жарым ырыс.
4.Асыңа тойғызбасаң да,
Ақ ниетіңе тойғыз.
5.Су бермегенге, сүт бер
Ақ ниетіңді білсін.
6.Кең болсаң, кем болмайсың
Қолы ашықтың, жолы ашық.
7.Игіліктің ерте, кеші жоқ.
8.Жүзігің алтын болғанша,
Жүзің жарқын болсын.
9.Қайырымдылық жасасаң,
Қайырын өзің көресің.
10.Иілген басты қылыш кеспес.
11.Кешірерсің кешерсің,
Жетілерсің жетерсің.
12.Алдыңа келсе атаңның құнын кешір.
13.«Сіз» деген әдеп,
«Біз» деген көмек.
14.Өзіңді өзің сыйламасаң
,Өзгеден сый күтпе.
15.Пышақты өзіңе сұқ
Ауырмаса өзгеге сұқ.
16.Ана алдында – құрмет,
Ата алдында қызмет.
17.Кішіпейілділік – кісінің көркі.
18.Ақылың болса, арыңды сақта,
Ар ұят керек әр уақытта.
19.Адам болып туған соң,
Адам болып өлу лазым.
20.Ынсап, ұят, терең ой –
Асыл зейнет ойлап қой.

- Балаларосы бүгінгі тақырыпқа байланысты кім қандай мақал мәтелдерді біледі? Соны тыңдап көрелік.

Оқушылар кезекпен кезек өздері жаттаған мақалдарды айтады.
5. Ырымдар мен тыйымдар.
Тыйым сөздер арқылы үлкендер жаман әдет, орынсыз қылық, теріс мінездерден сақтандырып отырған.
1. Үлкеннің жолын кеспе, сөзін бөлме.
2. Көп ішінде қатты сөйлеме, қатты күлме.
3. Дастарқанды, тамақты баспа.
4. Дініңді сатпа, ұлтыңды сатпа, арыңды сатпа.
5. Үйге жүгіріп келме, үйде ысқырма.
6. Дәптермен жұмыс.
Тиым сөздерді жаздыру.
8. №

Қорытынды.
Сонымен балалар, әдептілік, үлкенді сыйлау, кішіге қамқорлық жасау кез келген адамның бойында қалыптасатын ерекше бір қасиет. Жеке басымызды ойлайтын жаман қасиеттерден аулақ болайық! Жақсы қасиеттерді ғана бойымызға дарытайық деп, бүгінге тәрбие сағатын мына өлең шумағы арқылы аяқтағым келіп тұр.
Үлкенге иман керек,
Кішіге иба керек.
Адамдар бірін-бірі
Құрметтеп сыйлау керек.
- Осымен сабағымыз аяқталды. Сау болыңыздар.

жүктеу/скачать 20,25 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: