Сабақтың тақырыбы: Айналу денелері. Цилиндр және оның элементтері. Сабақ негізделген оқу мақсаты



бет3/5
Дата07.01.2022
өлшемі1,54 Mb.
#19622
түріСабақ
1   2   3   4   5
Байланысты:
ҚМЖ (9)

Цилиндрдің қимасы

Цилиндрдің жазықтықпен қимасы деп жалғыз нүктеден, цилиндрдің жасаушысынан немесе табанынан өзгеше фигураны, яғни аталғандардан өзге цилиндр мен жазықтықтың ортақ бөлігін атайды.

  1. Қиманы цилиндрдің осі арқылы жүргізуге болады(74 сурет). Мұндай қималар осьтік қималар деп аталады. Егер цилиндрдің остік қимасы квадрат болса, ондай цилиндр теңқабырғалы деп аталады.



  1. Қиманы цилиндрдің осіне жүргізуге болады. Бұл қима цилиндр мен екі жасаушыдан өтетін жазықтықтың қиылысуынан алынып тұр.

  2. Цилиндрді оның осіне перпендикуляр жазықтықпен қиюға да болады.

  3. Егер цилидрдің бүйір бетін оның табандарын қимайтын және цилиндр осіне перпендикуляр емес «в» жазықтықпен қисақ, онда қимада элипс аламыз.

Теорема: Цилиндрдің бүйір бетінің ауданы табан шеңберінің ұзындығын оның биіктігіне көбейткенге тең, яғни S ц.б.б = 2π RH

S ц.т.б = 2 π RH+2 R2 S ц.т.б = 2 πR(H+R)



Ал қазіргі кезде цилиндр өмірде көптеп кездеседі(слайд арқылы көрсету).



Цилиндр жазбасы(макеттер арқылы көрсету), оқушылар формуланы өз беттерімен жазады.Sб. б.= 2RHSт. б. =2RH+2R2 немесе Sт. б. =2R(H+R)

Цилиндрдің жазықтықпен қимасы деп жалғыз нүктеден, цилиндрдің жасаушысынан немесе табанынан өзгеше фигураны, яғни цилиндр мен жазықтықтың ортақ бөлігін атайды.



Жалпы қорыта айтқанды цилиндрдің қималары қандай фигуралар болады? Жауап: тіктөртбұрыш, дөңгелек, эллипс.



Ауызша есеп

7. »Балық қаңқасы» әдісі арқылы цилиндр құрылымын талдау



8.Оқулықпен жұмыс «Ротация» әдісімен

№11 Табанының радиусы 4м және биіктігі 6м цилиндр берілген. Цилиндрдің осьтік қимасының диагоналін табыңдар.

Бер: R= 4см шешуі: d2= D2 + Н2

Н = 6см D=2 R = 2*4 =8см

т/к: d d2= 82 +62 = 100, d = √100 =10 см



Жауабы: 10 см

12 Табанының радиусы 3см, осьтік қимасының диагоналі 10см цилиндр берілген. 1) Цилиндрдің биіктігін; 2) Цилиндрдің осьтік қимасының ауданын табыңдар.

Бер: R= 3см шешуі: d2= D2 + Н2

d = 10см Н2 = d2 - D2 , D = 2 R = 2*3 =6см

т/к: H, S Н2 = 100 - 36 =64, Н = √64 =8 см

S = D*Н, S = 6см *8см = 48см2 Жауабы: 48см2

18 Бер: Цилиндр Шешуі:



Биіктігі 6 дм

Радиусы 5дм

АВ 10см 8-5=3



жауабы: осіне дейінгі ең кіші

Т/к: Ең кіші қашықтықты? арақашықтық 3дмге тең

№24. 1)Табанының диаметрі 12 см, биіктігі 3,5 см; 2) табанының

радиусы 18 см, биіктігі 2,5 дм цилиндр бетінің ауданын табыңдар.



1) R = 2D; R = 6 cм; Н = 3,5 см

(см2 ) Жауабы: 358 см2

2) R = 18 cм; Н = 2,5 дм = 25 см



Жауабы: 48,6 дм2

№25. Тіктөртбұрыштың қабырғалары 4 см және 5 см. Осы тіктөртбұрышты кіші қабырғасынан айналдырғанда пайда болатын дене бетінің ауданын табыңдар.

R = 5 cм; Н = 4 см



Жауабы: 90π см2 Қорытынды:

сәйкестендіру тест тапсырмалары


Сұрақтар 

жауабы




Жауаптар


1

Цилиндрдің толық бетінің ауданы

1 - 4

5

S=2r

2

Цилиндр осьтік қимасының ауданы

2 - 5

4

S=2r(r+h)

3

Цилиндр табан ауданы

3 - 2

3

S=2rh

4

Цилиндр бүйір бетінің ауданы

4 - 3

2

2r

5

Шеңбердің ұзындығы

5 - 2

1

S=r2



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет