Сабақтың тақырыбы: «Қазіргі замандағы физиканың ролі. Физикалық шамалардың қателіктері. Өлшеу нәтижесін өңдеу. Сапалық және мәтіндік есептер шыгару» Сабақ мақсаттары: Қазіргі замандағы физиканың рөлі білу
Оқушылардың өз ойларын нақты жеткізу
физика және астрономия - табиғат туралы ғылымды зерттейтінін жете меңгерту, қоршаған ортадағы табиғаттың өзгеруіне адамзат әрекетінің де рөлі зор екендігін түсіндіру. Физикалық терминдер мен ұғымдарды меңгерту. Физика мен техникаға байланысты төрт ғажайып жетістікті білу.
Ұйымдастыру кезеңі
1. Табиғат деген сөздің мағынасын түсіндіріңдер.
2. Табиғат пен адамның бірлігін білдіретін қандай нақыл сөздер, мақал-мәтелдер білесіңдер?
3. Табиғат құбылыстары деп нені айтамыз?
4. Қандай табиғат құбылыстары физикалық құбылыстарға жатады?
5. Физиканың мақсаты не?
6. Физика заңдары қалай ашылады?
7. Физикалық теориялар қалай жасалады?
8. Физикалық терминдер мен ұғымдар дегеніміз не?
9. ХХ ғасырдың ең ірі ғылыми-техникалық жетістіктері қандай?
https://youtu.be/Z5ZeNIXJm-0
Топтық жұмыс 1 топ Техниканың дамуындағы физиканың ролі
3 топ Энергияның сақталуы қазіргі замандағы техниканың дамуына әсері
4 топ Жасанды интеллект қоғамға қандай мүмкіндіктер береді?
2 топ Балама энергия көздері
Тапсырма дискрипторлары:
Берілген тақырып бойынша жасалған постерде баяндалады
Кемінде 3-4 мысал келтіреді
Өздеріне берілген тақырыптарға келтірген дәйектерді құндылығы
Қазіргі замандағы физиканың рөлі
Әлемде не бар болса, соның бәрі материя деп аталады.
Кеңістіктегі белгілі пішіні және нақты көлемі бар жеке тұрған нәрсе дене деп аталады.
Дененің шығу табиғатын және сапалық қасиеттерін сипаттайтын материя түрін зат деп атайды.
Бізді қоршаған ортаны табиғат дейміз. Бұған су мен ауа, дыбыс, жарық пен радиотолқындар, жұлдыздар мен кометалар, планета мен галактика т. б. жатады.
Физика - табиғат туралы ғылым. Бірақ табиғатта көптеген алуан түрлі өзгерістер немесе құбылыстар болады. Физика ғылымы зерттейтін табиғат құбылыстары физикалық құбылыстары делінеді.
Физикалық құбылыстарға жататындар:
1) механикалық құбылыстар (мысалы, ұшақтар мен автомобильдердің қозғалысы, маятниктердің тербелісі мен құбыр бойынша сұйықтықтардың ағысы, Жердің Күн айналасында және орбиталық станциялардың Жер айналасында айналуы);
2) электрлік құбылыстар (мысалы, электрленген денелердің тартылуы мен тебілуі, электр тогы және т.б.);
3) магниттік құбылыстар (мысалы, магниттердің темірге әсері, токтардың магниттік өзара әрекеті, Жердің компас тіліне әсері және т.б.);
4) оптикалық құбылыстар (жарықтың әр түрлі орталарда таралуы, айналардан жарықтың шағылуы, әр түрлі жарық көздерінің жарық шығаруы және т.б.);
5) жылу құбылыстары (мұздың еруі, судың қайнауы, қардың түзілуі, металдардың жылулық ұлғаюы, электрлік жылытқыш аспаптардың әрекеті және т.б.);
6) атомдық құбылыстар (мысалы, атом бомбаларының жарылысы мен жұлдыздардың қойнауындағы болатын процестер және т.б.)
Табиғатты зерттеумен тек физика ғана айналыспайды, басқа да ғылымдар бар, мысалы, география, биология, химия. Әрбір ғылымның өз мақсаттары мен табиғатты зерттеу тәсілдері бар. Физиканы оқып үйрену арқылы сендер біртіндеп бір ғылымның екінші ғылымнан немен ерекшеленетінін және сонымен бірге олар өзара қалай тығыз байланыста екенін білесіңдер. Табиғат туралы ғылым өте ертеде пайда болған. Табиғатта байқалатын құбылыстарды түсіндіруге бірінші болып ежелгі Қытай, Үнді және көне Грек ғалымдары талпыныс жасаған. Біздің дәуірімізге дейінгі IV ғасырда өмір сүрген ежелгі грек ғалымы Аристотельдің шығармаларында "физика" деген сөз ("фюзис" - табиғат деген грек сөзінен алынған) кездеседі. Бұл сөзді XVIII ғасырда алғаш рет Ресейде неміс тілінен орыс тіліне физика оқулығын аударғанда М. В. Ломоносов енгізген. Қазіргі уақытта табиғатты зерттеу әр түрлі елдер мен халықтардың көптеген ғалымдарының табанды еңбек етуін талап етеді. Олардың бірлескен жұмыстары адамзат баласына қоршаған әлемдегі заңдар мен құбылыстарды зерттеуде ілгері жылжуға мүмкіндік береді және қоғам прогресін қамтамасыз етеді.