Я.Э. Пуркине жəне И.П. Мюллер ұйымдастырған ғылыми мектептер өмірге жасуша теориясы жөнінде көп жаңалықтарды əкелді. Жалаң физиологиямен жəне фармакологиямен айналысқан Пуркине енді өзінің ғылыми бағыт-бағдарын өсімдіктер мен жануарлар жасушаларын зерттеуге қарай бұрды.
Жасуша теориясы ашылғанға дейін биология саласында оптикалық құралдармен жабдықтау, оны жетілдіру сияқты күрделі жұмыстар жүргізілді. Сөйтіп, өсімдіктер мен жануарларды зерттеуде алғашқы мағлұматтар алына бастады. 1665 жылы Роберт Гук тұңғыш рет үлкейтіп көрсететін шынының көмегімен тозағашының құрылысын зерттеп, оның «жасушадан» тұратынын анықтады. Кейін өсімдіктердің өсіп дамуын бақылай келе М. Мальпиги (1671), II. Грю (1671) бұл жаңалықтарды толық дəлелдеді.
А. Левенгук (1680) бірінші рет қан құрамында эритроциттердің барын анықтаса, Фантана (1781) жануарлар жасушаларындағы небір құпияларды ашты. Осыдан кейін өсімдіктер мен жануарлардың жасушаларының құрылыстары белгілі бола бастады. Жасушаның құрамындағы негізгі элемент — протоплазма (Пуркине 1830) мен ядро (Браун 1833) табылды. Осы мағлұматтарды негізге алып əрі əр түрлі ұлпалардың құрылысын, дамуын жан-жақты зерттеп, соңынан нəтижелі қорытындыларын саралай отырып, 1838—1839 жылдары
