Мұғалімнің демонстрациясы(D). Параллель жалғаудың заңдылықтарын шығару Құралдар: Суретте көрсетілгендей сызбаны құрастырыңыз.
Әр резисторлардағы кернеуді, жалпы кернеуді өлшеңіз.
Әр резисторлардағы ток күші, жалпы ток күшін өлшеңіз.
Өлшеулердің нәтижелерін кестеге жазыңыз:
Болжап қорытынды жасаңыз.
U1
U2
Uж
I1
I2
Iж
(W) Жұмыс нәтижелерін талдау және өткізгіштерді параллель және тізбектей заңдылықтарын жазу.
(I/W) Бекіту.Есептер шығару. Жеке жұмыс (I)
Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау ережелерін пайдаланып төмендегі мысал есептер сияқты шығару.
1.Суретте тізбектей жалғанған үш өткізгіштің сұлбасы берілген. Кедергісі R1=36Ом өткізгіштегі кернеудің төмендеуі U1=9B. Кедергісі R2=64Ом болатын өткізгіштің кернеуін және олардың ұштарындағы кернеу 120В болғандағы өткізгіштің R3 кедергісін анықтаңдар.
Бер:
R1=36 Ом
U1=9B
R2=64 Ом
U3=120В
I=I1=I2= I3
R3-?
U2-?
Ж: 480 Ом; 16В.
2. Суретте параллель жалғанған екі өткізгіштің сұлбасы берілген. Кедергісі R1=44 Ом өткізгіш арқылы I1=5А ток өтеді. I2=0,8А ток өткендегі өткізгіштің R2 кедергісін анықтаңдар.
Бер:
R1=44 Ом
І1=5А
І2=0,8А
Шешуі:
U=U1=U2 І1· R1= І2· R2
R2-?
3. Кедергілері 20 Ом және 30 Ом болатын екі резистор кернеуі 24 В электр тізбегіне жалғанған. Тізбекке екі резисторды тізбектей және параллель жалғағандағы ток күші қандай?
Бер:
R1=20 Ом
R2=30Ом
U1=24В
Шешуі: тізбектей жалған кездегі ток күші
I=I1=I2A
R= R1+R2=20+30=50 Ом
Параллель жалғаған кездегі ток күші
I=I1+I2
IT-?
IП-?
4. Бір резистордың кедергісі 2 Ом, ал екіншісінікі 3 Ом. Олардың жалпы кедергісі 2 Омнан кем. Резисторлар қалай жалғанған – тізбектей әлде параллель ма
5. Бір резистордың кедергісі 4 Ом, ал екіншісінікі 3 Ом. Олардың жалпы кедергісі 5 Омнан көп. Резисторлар қалай жалғанған – тізбектей әлде параллель ма?
6. Кедергілері 3 және 6 Ом резисторлар тізбектей жалғанып, кернеуі 4,5 В батарейкаға қосылған. Тізбектің ток күшін анықтаңыз..
7. Кедергілері 20 және 35 Ом екі резистор батарейкаға параллель қосылған. Бірінші резистордағы ток күші 0,2 А. Екі резистордан қандай ток өтеді.
8.Ток көзінің кернеуі 3,6 В. Резисторлардың кедергілері сәйкесінше 2 және 4 Ом. Тізбектей және параллель жалғану кезіндегі тізбектің жалпы кедергісі мен әр резистордың ток күшін табыңыз. Электр тізбектерінің сызбаларын салыңыз.
9. Суретте көрсетілген сызба бойынша амперметрдің көрсеткіші мен электр тізбегінің жалпы кедергісін табыңыз, егер R1=10 Ом, R2=6 Ом.