10.2.1.7 химиялық реакцияларды үдерістің бағыты, саны мен құрамы, реагенттер мен реакция өнімдеріндегі химиялық элементтердің тотығу дәрежелерінің өзгеруі бойынша жіктей білу;
Бағалау критерийі:
химиялық реакцияларды үдерістің бағыты, саны мен құрамы, реагенттер мен реакция өнімдеріндегі химиялық элементтердің тотығу дәрежелерінің өзгеруі бойынша жіктей біледі
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы Ұйымдастыру Кезеңі Қызығушылықты ояту 8 мин
Ұйымдастыру кезеңі.
Сәлемдесу, түгендеу
Жаңа тақырыптың түсіндірілуі
Сабақ мақсатымен бағалау критерийлерін таныстыру;
Бейнероликті қолдана отырып, бекіту тапсырмаларын орындату;
Оқушылар өз ойларын ортаға салады.
Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу
Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді
ҚБ
«Мадақтау сэндвичі»
Оқулық
Сабақтың ортасы Жаңа сабақ 30 мин
Жаңа сабақты цифрлық ресурстар арқылы түсіндіру
Мұғалімнің түсіндірмесі:
Жіктеу белгілері
Реакция типтері
Химиялық реация теңдеулеріне мысалдар
1
2
3
1.Бастап қы заттар мен өнімнің саны мен құрамы бойынша
Жай, бинарлы және күрделі бейорганикалық заттардың қатысуымен тотығу –тотығу реакциялары
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
10.2.3.1 зат формуласы бойынша элементтің тотығу дәрежесін анықтай алу; 10.2.3.2 электронды баланс әдісін қолданып тотығу және тотықсыздану теңдеулерін құрастыра алу;
Бағалау критерийі:
- зат формуласы бойынша элементтің тотығу дәрежесін анықтай алады;
- электронды баланс әдісін қолданып тотығу және тотықсыздану теңдеулерін құрастыра алады;
Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы Ұйымдастыру Кезеңі Қызығушылықты ояту 8 мин
Ұйымдастыру: Сәлемдесу, түгендеу
Жаңа тақырыптың түсіндірілуі
Сабақ мақсатымен бағалау критерийлерін таныстыру;
Бейнероликті қолдана отырып, бекіту тапсырмаларын орындату
Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету;
Бекітуге арналған тапсырмалар орындату; Тапсырмалардың жауаптарын жазу;
ҚБ «Мадақтау сэндвичі»
Тақырыптық суреттер
Сабақтың ортасы Жаңа сабақ 30 мин
Жаңа сабақты цифрлық ресурстар арқылы түсіндіру
Мұғалімнің түсіндірмесі: Тотығу - тотықсыздану процесі ең кеңінен тараған және теориямен практикада маңызды роль атқаратын реакция болып табылады. Тірі ағзаларда жүретін зат алмасу, шіру, ашу, фотосинтез процестері тығыз байланысты. Тотығу - тотықсыздану процесі табиғаттағы заттар айналымын жүзеге асырады. Отынның жануы, металдар коррозиясы, металдар құймаларын дайындау және электролиз процестерінде жүзеге асырады. Олардың көмегімен сілті, қышқыл және бағалы өнімдер алынады. Тотығу - тотықсыздану реакциялары әрекеттесуші химиялық заттарда гальвани және отын элементтерінде пайда болатын электр энергиясын тудырады. Адамзат баласы тотығу – тотықсыздану реакциясының мәнін толық түсіне алмаса да, оны кеңінен пайдаланды.
20-шы ғасырдың басында ғана тотығу - тотықсыздану процесінің электрондық теориясы ашылды. Енді осы ерітінділерде жүретін теория тұрғысынан химиялық реакциялар теңдеулерін құрып, осы реакциялардың жүру механизмін қарастырамыз.
– Химиялық реакцияларда әрекеттесуші заттардың құрамына кіретін атомдардың тотығу дәрежесінің өзгеруі.
Жай заттардың құрамына кіретін элемент атомының тотығу дәрежесі нөльге тең. Mgº, Cl2º, O2º
Сутектің тотығу дәрежесі гидридтерден басқа қосылыстарды +1 тең. H+1Cl, H2+1O, NaH-1
Оттектің тотығу дәрежесі пероксидтер мен фтор қосылыстарынан басқа қосылыстарында -2 тең. H2O-2, Н2О2-2, O+2F2
Қосылыстың құрамындағы барлық атомдардың тотығу дәрежесінің қосындысының жиынтығы нөльге тең. 1 +6 -2
H2SO4 2(+1)+6+4(-2)=0
Иондағы атомдардың тотығу дәрежесінің жиынтық қосындысы ион зарядына тең болады.
+6 -2
SO4 6+4(-2)=-2
Реакция теңдеуіндегі барлық элементтердің тотығу дәрежесінің мәнін жазу
Элемент атомының тотығу дәрежесі өзгеріске ұшырауын анықтаймыз.
+2 -2 +1 -1 +2 -1 +1 -2
PbO + 2HCl → PbCl2 + H2O
Тотығу дәрежесі өзгерімесе => реакция тотығу - тотықсыздану реакциясы болмайды
