Сабақтың тақырыбы: Микроорганизмдерді өндірісте, ауылшаруашылығында,медицинада, тұрмыста қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері

Ауыл шаруашылығы жануарларына арналған жемшөп қоспаларының құрамында гормондар мен антибиотиктер бар

жүктеу/скачать 3,72 Mb.

бет	2/3
Дата	29.09.2023
өлшемі	3,72 Mb.
	#111402
түрі	Сабақ

1 2 3

Байланысты:
12-сабақ. Микроорганизмдер

"Тірі" және "өлтірілген" вакциналар өндірісі.

Ауыл шаруашылығы жануарларына арналған жемшөп қоспаларының құрамында гормондар мен антибиотиктер бар.

Пайдасы-жануар салмағының тез қосылуы, ауруларға төзімділік.

Зияны – жануарлардың сүйек және бұлшық ет ұлпаларында гормондар мен антибиотиктердің жиналуы, одан әрі адамның тамағына түсуі;"сиыр құтыруы"пайда болуы.

"Тірі" және "өлтірілген" вакциналар өндірісі.

"Тірі" вакциналардың құрамында әлсіз ауру қоздырғыштары бар. Оларға қарсы вакциналар жатады:

Тұмау
Полиомиелита;
Қызылша;
Қызамық;
Туберкулёз;
Эпидемиялық паротит /шошқаборық (шықшыт безінің қабынуы);
Желшешек (ветрянка).

"Тірі" және "өлтірілген" вакциналар өндірісі.

«Әлсіретілген» немесе «өлі» вакциналардың құрамында жасуша қабырғалары немесе ауру қоздырғыштары жасушаларының лизаттары болады. Оларға қарсы вакциналар жатады:

іш сүзегі;
кене энцефалиті;
тұмау;
А гепатиті;
менингококтық инфекция.

"Тірі" және "өлтірілген" вакциналар өндірісі.

Пайдасы-халық арасында індеттің алдын алу; адам өмірінің сапасын жақсарту.

Зиянды - ағзаның аллергиялық және спецификалық емес реакциялары адам.

Маңызды! Вакцинация кезінде вакциналарды сақтау шарттары (температурасы мен мерзімі) қатаң сақталуы тиіс; дозаны дұрыс есептеу; вакцинацияланатын адамның жасы мен денсаулық жағдайын ескеру қажет.

Микроорганизмдер антибиотикалық қасиет көрсетіп, басқа микробтардың өсуін басып тастауға немесе мүлдем жойып жіберуге қабілетті табиғи заттардың продуценттері болып табылады.
Антибиотиктер медицинада, малшаруашылығында, ауылшаруашылығында, өндірісте қолданылады.
Топырақ микроорганизмдерінен биологиялық белсенді заттар- витаминдер, аминқышқылдары, өсіргіш заттар, ферменттер түзу қабілеті анықталған.
Микроорганизмдерді пайдалану

Дербес гендерге тікелей манипуляция (бұрмалау) жүргізу мүмкіндігінің пайда болуы жаңа селекциялық жұмыс бағытының- гендік инженерияның пайда болуының негізін қалады.
Адамға қажетті затты бактерия жасушасына кодтайтын гендерді тасымалдау. Мысалы, қазіргі кезде инсулинді, интерферонды, өнеркәсіпте өндіру мүмкіндігі бар.
Гендік инженерия- вакциналар жасау мен өндірудің келешегі бар
бірден –бір жолы.
Ауылшаруашығының қалдықтарын биогаз және этанолға өңдеу үшін бактерияларды қолданып жаңа энергия қорларын жасауға мүмкіндік береді.
Металдарды бөліп алу үшін, мұнай қабаттарынан мұнай алуды арттыру үшін бактериялар пайдаланады.
Кейбір бактериялардың көмегімен биологиялық бақылауды жүзеге асыруға болады.

Миллиондаған жылдар бойы макроорганизмдер мен микроорганизмдер өзара бейімделіп, бір- біріне қажет бола бастады.
Микробтар – адам немесе жануарлар организмінің қалыпты мекендеушілері, олардың тіршілігінде маңызда рөл атқарады.
Қалыпты ішек микрофлорасының өкілдері қоректік заттарды қорытуды аяқтайды. Ішекте тіршілік ететін көптеген микробтар шіріткіш және ауру тудырушы бактериялардың антагонистері болып табылады.
Бактериялардың зияны
Бактериялар мен вирустар жұқпалы аурулардың қоздырғыштары болуы мүмкін.
Тамақ өнімдерінің бұзылуына әкеледі.
Бұзылған тағам арқылы организм зақымданады.
Бактериялар көбінесе ғимараттардың, құбыр желілерінің, металл құрылымдарының жерасты бөліктерін бұзады.
Мысалы, мұнай қабаттарынан мұнайды толық алу мақсатында ол жерді көршілес батпақты ортаның суымен толтырады.
Саңырауқұлақтар жіпшумағы қымбат тұратын оптикалық аспаптар әйнегінің бетіне түскенде оның құндылығын жояды.
Балдырлар теңіз кемелерінің түптеріне жинала отырып, отын шығынын 10 % арттырады, қозғалыс жылдамдығын 20-30% төмендетеді.
Тапсырма.
Микроорганизмдер туралы тұжырымдамалардың
«дұрыс » немесе «бұрыс » екенін «+,- » таңбасы арқылы анықтаңыз.

жүктеу/скачать 3,72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3