Сабақтың тақырыбы Ньютонның екінші заңы масса



Дата25.11.2023
өлшемі265,9 Kb.
#126389
түріСабақ
Байланысты:
sabaq-kz attachment mzh.-nyutonny-eknsh-zay-massa


Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:.

Сынып: 9

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Ньютонның екінші заңы масса

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

9.2.2.2 – Ньютонның екінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану

Сабақтың мақсаты

Масса мен үдеу ұғымдарын түсіне отырып Ньютонның екінші заңын тұжырымдау;
Ньютонның екінші заңының математикалық өрнегін есептер шығаруда қолдану;
Тең әсерлі күштің құраушыларын сызбада кескіндеу.

Бағалау критерийі

Масса мен үдеу ұғымдары түсіне отырып Ньютонның екінші заңын тұжырымдайды
Ньютонның екінші заңының математикалық өрнегін пайдаланып есептер шығарады
Тең әсерлі күштің құраушыларын сызбада кескіндейді

Тілдік мақсаттар



Күш, үдеу, масса, тең әсерлі күш сөздерін пайдалана отырып Ньютонның екінші заңына анықтама береді.

Құндылықтарға баулу

Күштің техникада, өнеркәсіпте қолданысын ескере отырып, кәсіби білімге баулу

Пәнаралық байланыс

Математика – математикалық амалдарды пайдаланады
Информатика- интернеттен ресурстарын пайдаланады
Сызу-теңәсерлі күштің құраушыларын сызбада кескіндейді

Алдыңғы білім



Күш, масса, үдеу, Ньютонның бірінші заңы-инерция заңы ұғымдарының мағынасын түсінедіі.







Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері



Ресурстар

Сабақтың басы
3 минут

6-минут


«Пазл» әдісі арқылы топқа бөлу. Құрастырлыған суреттер бойынша жаңа сабақтың тақырыбы ашылады. Сабақ мақсаты нақтыланады.


Үйге берген тапсырманы сұрау
Әр топқа таратпа қағаздармен маркерлер тарату.

Анықтамасы Белгіленуі

КҮШ

Қандай Өлшем
шама бірлігі
Түрлері Құралы

  1. Анықтамасы: Дененің басқа денелер тарапынан болатын әрекеттің нәтижесінде үдеу алатынын сипаттайтын және осы әркеттің өлшемі болып табылатын физикалық шама.

  2. Күш – векторлық шама

  3. Өлшем бірлігі: Ньютон

  4. Өлшейтін құрал: динамометр

  5. Белгіленуі: F

  6. Түрлері: Ауырлық күші, үйкеліс күші, серпімділік күші, тіректің реакция күші

Р/с

Күштің түрлері

Белгіленуі

Формуласы

Анықтамасы

1

Ауырлық күші










2

Серпімділік күші










3

Үйкеліс күші










4

Тіректің реакция күші










5

Теңәрекетті күш










Түрткі сұрақтар:


Суретте не бейнеленген?
Бұл ұғымдармен қаншалықты таныспыз?

Өткен сабақты еске түсіру. (Learningapps.org програмасымен жасырын сөздерді табу)


Оқушыларды дұрыс жауап үшін жұлдызшалармен бағалау


суреттер

Оқушылардың зейіншоғырландыру мақсатында АКТ мүмкіндіктерін пайдалану


https://learningapps.org/create?new=38#preview



Сабақтың ортасы
3 минут
5минут

10-минут



6-минут

Видеороликті пайдаланып жаңа тақырыпты ашу
Ньютонның екінші заңы» тақырыптарын тірек-сызба арқылы қарастырамыз

  • Күштің өзінің алатын үдеуіне ықпал ететін қасиетін инерттілік деп аталады.

  • Масса – дененің инерттілігінің өлшемі

  • Ньютонның екінші заңы: денеде туындайтын үдеу оған әрекет етуші күшке тура пропорционал.


Ньютонның екінші заңының формуласын

Бұл теңдеу динамиканың негізгі заңы деп аталады. Бұдан теңәрекетті күш үдеудің шамасы
мен бағытын анықтайтыны шығады.

Ньютонның ІІ заңының негізінде күш бірлігі енгізіледі.
Күш бірлігіне массасы 1 кг дене 1 м/с2 үдеу тудыратынын күш алынған. Си жүйесіндегі күш бірлігі Ньютон (Н) деп аталады. Сонымен, 1Н= 1 кг*м/с2


1-тапсырма. «Дауыс беру» әдісі арқылы сұрақтарға жауап беріңіздер





Тапсырма

Ия

Жоқ

Басқа нұсқа

1

Механика екі бөлімнен тұрады: кинематика және динамика










2

Дененің жылдамдығын сақтау құбылысы инерция деп аталады










3

Инерция үдеуге тәуелді










4

Ньютонның екінші заңы масса мен үдеуге тәуелді










5

Күш-денелердің әрекеттесу нәтижесінде үдеу алады










6

Ньютонның екінші заңының тұжырымдамасы










7

Күштің түрлері (дәлелімен)









Бағалау. «Көршіңе бір пікір таңдаңыз» Жарасың!Керемет!Жақсы!

  1. Тапсырма.

«Джигсо» әдісі бойынша Ньютонның екінші заңына есептер шығару
№1 Реактивті ұшақтың массасы 60т қозғалтқышының тарту күші 90 кН болса , ол екпін алғанда қандай үдеумен қозғалады?
№2 1.5 м/с² жылдамдықпен үдейтін массасы 1 т машинаға әсер ететін тең әсерлі күшті есептеңіз
С деңгей
№1 Массасы 4 кг дене қандай да бір күшті әрекетінен 2м/с2 үдеу алады. Массасы 8 кг денеге дәл осындай күшпен әрекет еткенде , ол қандай үдеу алады?
№2 60Н күш денеге 0,8 м/с үдеу береді. Осы денеге қандай күш 2 м/с 2 үдеу бере алады?



Бағалау критерий

Дискриптор

  1. Ньютонның екінші заңының математикалық өрнегін пайдаланып есептер шығарады




  1. ХБЖ аудару

  2. Ньютонның екінші заңын пайдаланып есептер шығару

Жеке топтар бір-бірінің есептер тексеріп, критерийге сүйеніп бас бармақ белгісі бойынша өзара бағалау жүргізеді.





  1. Тапсырма

«Сурет сал» әдісі арқылы теңәсерлі күштің құраушыларын жіктеп сызбада кескіндейді


« Бағдаршам» әдісі арқылы бағалау
Әр жұпқа есептер беріледі. Орындарында отырып ш ығарады.І есебі
ІІ есебі

a

?

0,4м/с2

0,1 м/с2

m

8 кг

200 кг

?

F

2 Н

?

20 Н




https://youtu.be/-YB22AZZM5Y

АКТ мүмкіндіктерін пайдаланып. Анимациялық видеокөрсетілім



Сабақтың соңы
7-минут

Рефлекция
Кері байланыс бутерброды
-Бүгін сабақ маған ұнады, себебі мен....................... үйрендім.
-Маған........................................................қиын болып көрінді.
-Мен енді ......................................................... үйренгім келеді

Стикер

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау





«Дауыс беру» әдісі арқылы оқушылар жауап беру кезінде ойларын жүйелеуге, кейбір оқушылар берілген жауапты бақылап толықтыруға дағдыланады.
«Джигсо» әдісі арқылы физикалық есептерді шығаруды түсіну дағдысы қалыптасады.
«Сурет сал» әдісі арқылы талантты оқушылардың шығармашылық дағдысын қалыптастыру.

Барлық оқушылардың түсінгенін ауызша мадақтау арқылы, жеке және топтық жұмыс кезінде өзін-өзі бағалау, бағдаршам әдістерімен бағалау жүреді.



Сынып бөлмесінің тазалығы, кабинетінің қауіпсіздігі



Күш. Масса. Ньютонның екінші заңына есептер шығару
І деңгей
1)Егер m 1 = m2 = 2кг , ал Ғ = 12Н болса , онда денелер қандай үдеумен қозғалады?
2)Массасы 1 кг денеге Жер қандай күшпен әсер ететінін есептеңдер.
3)Массасы 4 кг дене қандай да бір күшті әрекетінен 2м/с2 үдеу алады. Массасы 8 кг денеге дәл осындай күшпен әрекет еткенде , ол қандай үдеу алады?
4)60Н күш денеге 0,8 м/с 2 үдеу береді. Осы денеге қандай күш 2 м/с 2 үдеу бере алады?
5)Реактивті ұшақтың массасы 60т қозғалтқышының тарту күші 90 кН болса , ол екпін алғанда қандай үдеумен қозғалады ?
ІІ деңгей
1) Массасы 5кг дене 15 м\с 2 үдеумен вертикаль құлауы үшін оған қандай күш әрекет ету керек ?
2) Жеңіл автокөлігінің массасы 2т, ал жүк автокөлігінің массасы 8т . Жүк автокөлігінің тарту күші жеңіл автокөлігінің тарту күшінен екі есе артық, олардың үдеулерін салыстырыңдар.
3)1.5 м/с² жылдамдықпен үдейтін массасы 600 кг машинаға әсер ететін тең әсерлі күшті есептеңіз.
ІІІ деңгей
Ғ күшінің әсерімен массасы m-ге тең дене а үдеумен қозғалады. Кестені толтырыңдар.

а







0,4м\с 2

2км\с 2

0,1м\с 2

5см\с 2

m

8кг



200кг

10г







F



6мН







20Н

1 кН



IY. «Ой толғаныс»
Мына өрнектердің арасында қандай байланыс бар?




N
тіректің реакция күші,Н

F
күш,Н

A
механикалық жұмыс,Дж

t
уақыт, с

k
қатаңдық













m
дененің массасы,кг













μ
Үйкеліс коэффициенті













S
жол,м














Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет