Түсіндірме жұмыс. Мұғалім оқушыларға табиғатты пайдаланудың мақсатымен таныстырады.
Бейнематериал. «Қазбалы отындар. Қолданылуы».
https://twig-bilim.kz/kz/film/fossil-fuels-use Мәтінмен жұмыс. Оқушылар табиғатты пайдалу түрлерін, ұтымды және ұтымсыз пайдалану қажеттілігін айтады.
Табиғатты пайдалану түрлері Табиғатты пайдалану мен қоршаған табиғи ортаны қорғауды мемлекеттік басқару қоғамдық әлеуметтік басқарудың бір саласы болып табылады. Басқарудың мақсаты - экологиялық бағдарламалардың, жоспарлардың және шаралардың орындалуын қамтамасыз ету, қоршаған табиғи ортаны қорғау, табиғи қорларды тиімді пайдалануды және салалардағы заң ережелерінің бұзылмауын қамтамасыз ету, адам өмірі мен денсаулығына табиғи ортаның қолайлы болуына жағдай жасау.
Мысалы, пайдалану объектілері бойынша табиғат пайдалануды жіктеледі:
Осы негіз бойынша жер пайдалану (жерді пайдалану), жер қойнауын пайдалану (жер қойнауын пайдалану), су пайдалану (су объектілерін пайдалану), орман пайдалану (орманды пайдалану ), жануарлар дүниесін пайдалану, табиғи-қорық және табиғи-рекреациялық ресурстарды пайдалану, әуе кеңістігін пайдалану бөлінеді.
Табиғат пайдалану — 1) табиғи ортаны қоғамның экологиялық, экономикалық және мәдени-сауықтыру қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін пайдалану; 2) қоғамның табиғи ресурстарды ұтымды (тиісті тарихи кезең үшін) пайдалануы туралы ғылым — табиғи, қоғамдық және техникалық ғылымдар элементтерін қамтитын кешенді тәртіп.
Табиғат бөлінеді ұтымды және ұтымсыз.
Табиғатты ұтымды пайдалану кезінде экологиялық балансты және табиғи-ресурстық әлеуетті қалпына келтіру мүмкіндіктерін сақтай отырып, материалдық игіліктерге деген қажеттілікті барынша толық қанағаттандыру жүзеге асырылады. Нақты аумақ немесе объект үшін шаруашылық қызметтің осылай іздеу табиғатты пайдалану ғылымының маңызды қолданбалы міндеті болып табылады. Осы оптимумға қол жеткізу "тұрақты даму"деп аталды.
Табиғат тиімсіз пайдаланғанда аумақтың экологиялық тозуы және табиғи-ресурстық әлеуеттің қайтымсыз таусылуы орын алады.
Табиғатты қорғау - қазіргі кезде өмір сүрушілер ғана емес сондай-ақ, болашақ ұрпақтардың да денсаулығы мен хал-жағдайы дұрыс және өз уақытындағы шешімдерге тәуелді болатын қазіргі кездегі мәселелердің
Топтық жұмыс. Дүниежүзінде табиғатты пайдалану туралы шағын зерттеу жүргізу.
1 топ – Жерді пайдалану;
2 топ – Суды пайдалану;
3 топ – Орманды пайдалану;
4 топ – Жануарлар дүниесін пайдалану;
5 топ – Табиғи рекреациялық ресурстарды пайдалану.
