Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы


Достастыћ елдерiнiѓ даму ерекшелiктерi



Pdf көрінісі
бет145/311
Дата06.01.2022
өлшемі14,18 Mb.
#13520
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   311
Байланысты:
дүниежүзі тарихы 11

Достастыћ елдерiнiѓ даму ерекшелiктерi. Достастыћ мемлекет-
терiнiѓ экономикалыћ жќне саяси жаѕдайы алуан тљрлi деѓгейде.


137
Экономикалыћ ћуаты жаѕынан Ћазаћстан мен
Ресей ТМД-даѕы жетекшi мемлекеттер. Оларда
ћазба байлыћтары к=п ќрi аса iрi м=лшерде
астыћ =сiрiледi.
Достастыћ мемлекеттерiнiѓ арасында Тљрiк-
менстан =зiнiѓ экономикалыћ ћуаты жаѕынан
басћалардан кейiнгi мемлекет болып келдi.
Республикада мџнай мен газдыѓ мол ћоры бар,
оны сату — елдiѓ экономикалыћ жќне ќлеу-
меттiк тџраћтылыѕыныѓ кепiлi. Тљрiкменстан-
да С.Ниязов басшылыћ еткен кезде баѕаны мем-
лекеттiѓ реттеуi, негiзгi азыћ-тљлiк =нiмдерiн
тегiн б=лiсу карточкалары, жарыћ, жылу беру-
дiѓ тегiн тќртiбi енгiзiлдi. Тќуелсiздiк тџсында
халыћтыѓ тџрмыс деѓгейi кљрт т=мендеп
кеткенi байћалды. 1995 жылы наћты жалаћы
1990 жылѕы деѓгейдiѓ 7
%-на жуыћ м=лшерде ѕана болды. 2000 жылы
орташа жалаћы айына 36 долларды ћџрады.
Айтарлыћтай экономикалыћ ќлеуетке Украина ие. Алайда Украина
экономикасыныѓ осал жерi отын-энергетика базасы болып табылады.
Энергия ћуатын =ндiретiн ћџрал-жабдыћтардыѓ теѓ жартысын шет-
елдерден сатып алуѕа тура келедi. Елде жџмыссыздыћтыѓ к=бейгенi
байћалады. Ресми деректер бойынша 2000 жылы ол 4
%-ѕа теѓ болды.
Достастыћ елдерiнде маѓызды р=л атћаратын келесi ел — Бело-
руссия. 1995 жылѕа дейiн бџрынѕы кеѓес республикаларыныѓ
к=пшiлiгi сияћты Белоруссияда да тџрмыс деѓгейiнiѓ т=мендеп, жалпы
iшкi =нiмнiѓ кемiгенi байћалды. А.Г.Лукашенко =кiмет басына
келгеннен кейiн ЖI =се бастады, ол 2003 жылы 1989 жылѕы деѓгейдiѓ
97
%-на жеттi. 1997 жыл — «беларусь ѕажабы» деп аталды. Бџл жылы
ЖI 11
%-ѕа =стi. неркќсiптiѓ жекелеген салаларыныѓ =суi љштен
бiр есе дќрежеге жеттi. Бiраћ =неркќсiпте жалпы iшкi =нiм ћалпына
келтiрiлсе де, ал ауыл шаруашылыѕында оныѓ бџрынѕы деѓгейге
жетуi ќлi де алыс. ТМД статистикалыћ комитетiнiѓ деректерi бойынша
республиканыѓ ауыл шаруашылыѕындаѕы iшкi жалпы =нiмдер 1990
жылѕы деѓгейдiѓ т=рттен љш б=лiгiнен сќл ѕана артыћ. Мал саны 60
%-
ѕа т=мендеп кеттi, дќндi даћылдардыѓ шыѕымдылыѕы љштен бiр есе
азайды. Ћиыншылыћтарѕа ћарамастан,  Белоруссия ТМД елдерiнiѓ
арасында даяр =нiмдер — машиналар, жабдыћ, тоћыма бџйымдарын,
химия =ндiрiсi =нiмдерiн, металдарды шетке шыѕаруда басым тљсiп
отырѕан бiрден-бiр ел. ТМД-ныѓ басћа елдерiндегi сияћты Бело-
руссияда да экономикалыћ даѕдарыс пен ћџнсыздану терiс ќсер еттi.
1999 жылы наћты жалаћы 1990 жылѕы деѓгейдегiнiѓ 85
%-ы болды.
Республика азаматтарыныѓ орташа айлыћ жалаћысы 2001 жылы  70
долларѕа теѓ болды. Дегенмен жџмыссыздыћ деѓгейi не бќрi 2
%-ѕа
теѓ.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   311




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет