Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы


§ 32. 40-ЖЫЛДАРДЫЃ  ЕКIНШI  ЖАРТЫСЫ  МЕН  70-



Pdf көрінісі
бет250/311
Дата06.01.2022
өлшемі14,18 Mb.
#13520
1   ...   246   247   248   249   250   251   252   253   ...   311
Байланысты:
дүниежүзі тарихы 11

§ 32. 40-ЖЫЛДАРДЫЃ  ЕКIНШI  ЖАРТЫСЫ  МЕН  70-
ЖЫЛДАРДЫЃ БIРIНШI  ЖАРТЫСЫНДАЅЫ  ЛАТЫН  АМЕРИКАСЫ
40-жылдар — 50-жылдардыѓ екiншi жартысындаѕы Латын
Америкасы. Латын Америкасында соѕыстан кейiнгi алѕашћы жыл-
дарда басталѕан демократияландыру љдерiсi к)п џзамай консер-
вативтiк оѓшыл кљштердiѓ шабуылымен ауысты. Реакцияшыл
т)ѓкерiс «ћырѕићабаћ соѕыстыѓ» басталуымен жќне АЋШ баћылаѕан
америкааралыћ ынтымаћтастыћпен байланысты болды. 1947 жылы
Латын Америкасыныѓ елдерi мен АЋШ ;зара к)мек туралы Халыћ-
аралыћ Шартћа ћол ћойды. Осыныѓ негiзiнде 1948 жылы Американ
Мемлекеттерiнiѓ Џйымы  (АМЏ) ћџрылды. Бџл џйым Екiншi
дљниежљзiлiк соѕыстан кейiнгi Батыс мемлекеттерiнiѓ бiрiншi ќскери-
саяси одаѕы болды. АМЏ-ныѓ маћсаттары — бейбiтшiлiк пен
ћауiпсiздiктi ћамтамасыз ету љшiн )зiне ћатысушылардыѓ саяси жќне
ќскери )зара iстес болуына жету, ќлеуметтiк-экономикалыћ жќне
мќдени ынтымаћтастыћта болу едi. АМЏ «Коммунистiк ћауiпке» ћарсы
кљресте халыћаралыћ коммунизмнiѓ ыћпалына џшыраѕан елдерге
џжымдыћ интервенция жасауда ћосылатын шаралар ћолдануды
к)здедi. Куба, Эквадор, Чили љкiметтерiнен коммунистер ћуылды.
50-жылдардыѓ бiрiншi жартысында Латын Америкасы елдерiнiѓ кпшiлiгiнде
ќскери тѓкерiстер немесе интервенция жолымен диктаторлыћ режiмдер
орнатылды. Ол елдерде коммунистiк партияларѕа тыйым салынды,
кќсiподаћтардыѓ жќне солшыл демократиялыћ ћозѕалыстардыѓ
ћайраткерлерi ћудаланды.
50-жылдардыѓ ортасынан бастап Латын Америкасы елдерiндегi
жаѕдай нашарлады. Бџл дљниежљзiлiк нарыћта Латын Америкасы
экспорт )нiмдерiнiѓ баѕасы т)мендеуiне, Латын Америкасы елдерi
импорттайтын жабдыћтыѓ, мќшинелердiѓ, т.б. баѕалары артуына
байланысты болды. Ћаржы жаѕдайы нашарлады, Латын Америкасы
елдерiнiѓ )су ћарћыны т)мендедi, ћџнсыздану кљшейдi, жџмыссыздыћ
к)бейдi. Халыћтыѓ ћалыѓ топтары арасында осы жаѕдайѕа наразылыћ
бiлдiрiп, )згерiстер ћажет екендiгiн тљсiнгендiк байћалды. Мџныѓ бќрi
жџмысшылар, шаруалар, ћызметшiлер, студенттер, зиялылар, ћала-
ныѓ џсаћ буржуазиясы, либералдыћ џлттыћ буржуазия ћатысћан
революциялыћ жќне демократиялыћ ћозѕалыстыѓ мыћтап )рлеуiне
џласты. Диктатураѕа ћарсы демократиялыћ, аграрлыћ жќне анти-
империалистiк )згерiстер жолындаѕы кљрестiѓ мiндеттерi бiрiншi
орынѕа шыћты.
50-жылдардыѓ соѓында ћалыѓ бџћара диктатураѕа, жергiлiктi алпауыттарѕа,
шетел капиталына тќуелдiлiкке ћарсы кљреске ктерiлдi. Мџныѓ нќтижесiнде


252
Перудегi, Колумбиядаѕы, Гондурастаѕы, Гватемаладаѕы, Венесуэладаѕы
диктатуралар ћџлатылды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   246   247   248   249   250   251   252   253   ...   311




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет