Выготский бойынша оқушылар өздерінің «Жақын арадағы даму аймағында» жұмыс істегенде жақсаратын үдеріс Танымдық даму
Д Дарынды және талантты балаларды анықтауды ойлау қабілетінің жылдамдығы өлшеміне сәйкес келетін сипаттама Жоспарлауға көп уақыт жұмсау мүмкін, бірақ жоспарды тез жүзеге асырады
Дарынды және талантты балаларды анықтауда жоспарлауда көп уақыт жұмсап бірақ жоспарды тез жүзеге асыра алуымен ерекшеленетін оқушының өлшемі Ойлау қабілетінің жылдамдығы
Дарынды және талантты оқушылардың жаңа идеяларына сынақ жүргізуге және қателесуге тәуекел етуге дайын деген сипаттаманың санаты
(креативті ойлау)
Дарынды талантты оқушылар ақпаратты біліп қана қоймай, қажет кезінде пайдалана алу сипаттамасына сәйкес өлшем (есте сақтау, білім)
Дарынды және талантты балаларды анықтауда ақпаратты толықтырып, олардың қайшылықтарын анықтап мәніне тезірек жетумен ерекшеленетін оқушы өлшемі.Ж:мәселені шешу
Дарынды және талантты балалардың өз білімін жетілдіру сипаттамасын көрсетіңіз-Олар өздерінің оқуларын реттей алады
Дарынды, талантты балаларды тексеру парағы бойынша мәселені шеше алатын оқушыларға тән ерекшелік-Ақпаратты толықтырып, қайшылықтарын анықтап, мәніне тез жетеді
Дарынды және талантты балалардың анықтау өлшемдерінің ішіндегі « өз білімін жетілдіру» өлшеміне сәйкес келетін сипаттама: олар өздерінің оқуларын реттей алады
Дарынды, талантты оқушылар ақпаратты біліп қана қоймай, қажет кезінде пайдалана алу сипаттамасына сәйкес өлшем (есте сақтау және білім)
Дәлелдеу, пікірталас пен келіссөз барысында қалыптасатын. білім терінде қарастыратын көзқарастық оқу-Диалогтік
Диалог барысында әркімнің идеясы құнды деп саналып, мұқият бағалаудан өтетін әңгіменің түрі (зерттеушілік әңгіме)
Дж.Флейвелл бойынша, оқушыға білмеген тапсырманы орындауға кеңес берілмегендіктен, оқушының қабілеті жетіп тұрса да, тапсырманы орындай алмауы :өнімділік тапшылығы
Е Егер бала ерте жасынан бастап ерекше қабілеттерін ұзақ уақытқа ұстай алу қабілетін танытса онда ең үздік оқушыны анықтау өлшемінің қайсысына жатқызуға болады Шоғырлану
Ең үздік оқушыларды анықтаудағы икемділік сенімді өлшемінің сипаттамасы Басқаларға қарағанда ойлау қабілеттері жақсы ұйымдастырылған
Ең үздік оқушыларды анықтаудағы ерте символдық белсенділік сенімді өлшемінің сипаттамасы Олар ерте жасынан бастап сөйлей, оқи және жаза бастайды
Ең үздік оқушыларды анықтаудағы күрделілікке деген сүйіспеншілік сенімді өлшемінің сипаттамасы (Фирман) Қызығушылығын арттыру үшін күрделі ойын мен тапсырмаларға ұмтылады
Ең үздік оқушыларды анықтаудағы икемділік өнімді өлшемнің сипаттамасы ( Тапсырманы орындауда балама шешімдерді көріп, қабылдай алады, басқаларға қарағанда ойлау қабілеттері жақсы уйымдастырылған)
Елестету, салыстыру, түсіндіру және дәйек келтіру кезеңдерін қамтитын тәсіл (дәлелдеу)
Ережелерді абсолютті және мызғымас деп қабылдайтын модельдік пайымдау кезеңі Кохлберг Ж: Тілалғыштық және жазалау
