«Сала экономикасы және өндірісті ұйымдастыру»


Жұмыс күшінің қажеттілігін анықтау әдістері



бет19/60
Дата15.06.2023
өлшемі288,26 Kb.
#101622
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   60
Байланысты:
«Сала экономикасы және өндірісті ұйымдастыру»

2. Жұмыс күшінің қажеттілігін анықтау әдістері
Жұмыскерлер санын анықтағанда олардың келу және тізімдік санын есептейді.
Жұмыскерлердің келу саны – өндірістік бағдарламаны орындауға қажет жұмыскерлердің саны.
Жұмыскерлердің тізімдік саны – кәсіпорынға қабылданған, оның кадрлық тізімінде тіркелген жұмыскерлер саны (іссапарларда, демалыстарда, мемлекеттік және қоғамдық міндеттерді атқаратын, сырқатқа байланысты келмеген жұмыскерлерді есебке алғандағы).
Жұмысшылардың саны келу және тізімдік саны бойынша табылады, қалған жұмыскерлер категориялары тек тізімдік саны бойынша табылады.
Жұмысшылар саны үш әдіспен анықталады:

  1. Уақыт нормасы бойынша:

ti – i-й бұйымды өңдірудің еңбек сіңіргіштігі, нормо-сағат.


Ni –i-й бұйымды өңдіру жоспары.
- бір жұмысшының нәтижелі уақыт қоры.
Квн – нормаларды орындау коэффициенті


  1. Штаттық жұмыс орындары бойынша:



- жабдықтың нәтижелі жұмыс уақыт қоры.
Ri – i-й жабдыққа қызмет көрсететін жұмысшылар нормасы, саны.


  1. Қызмет көрсету нормалары бойынша:


Но – бір адам қызмет көрсететін агрегаттар саны, қызмет көрсеті нормасы.
S – сменалар саны.
ИТЖ саны жұмысшылардың жоспарлы саны және басқару нормасы негізінде анықталады. Мамандар және қызметкерлер саны штаттық кестеге қарай анықталады. КҚП саны қызмет көрсету нормалары арқылы табылады. Оқушылар саны кадрларды даярлау жоспарына сәйкес есептейді. Қорғау бөлімінің адам санын қорғалатын территория ауданына, пост санына, жұмыс смендылығына, жергілікті қалыптасқан криминальды жағдайға қарай анықталады. ӨӨП жалпы саны барлық жұмыскерлер катеорияларды қосу арқылы табылады.


3. Еңбек өнімділігін өсіру мәселелері

Еңбек өнімділігі - тірі еңбектің нәтижелігін сипаттайды. Еңбек өнімділігін үздіксіз өсіру – өндірісті кеңейтудің және ішкі жалпы өнімді өсірудің бірден-бір қайнар көзі болып табылады.
Кәсіпорындағы еңбек өнімділігі келесі көрсеткіштермен сипатталады:

  • өңдірумен (ПТ) – уақыт бірлігінде шығарылған өнім көлемі:



  • еңбек сіңіргіштікпен – өнім бірлігін шығаруға қажет уақыт:

Іс жүзінде еңбек өнімділігін келесі формула бойынша есептейді:



Еңбек өнімділігін келесі үш әдіспен есептейді:

  1. Натуралдық: Nt – өнім натуралдық өлшем бірліктермен анықталады. Артықшылығы – қарапайымдылығы, көрнекілігі. кемшілігі – бір түрлі өнімге ғана қолдануға болады.




  1. Ақшалай: өнім ақшалай түрде анықталады.


Nч – таза өнім. артықшылығы – Есептеуі оңай, барлық өнім түрлерін және жағдайларды есебке алады. Кемшілігі – инфляцияның әсерінен еңбек өнімділігінің өзгеруін дәл анықтауға болмайды.

  1. Еңбекті: орындалған жұмыстарды еңбек-сағаттармен есептейді.

мұндағы Qi – i-й жұмыс түрінің көлемі
ti – i-й жұмыс түрінің еңбек сіңіргіштігі.
Артықшылығы – барлық өндіріс түрлерінде қолданылады, өнім өңдіру нормасын есептеуге болады, бірақ көрнекі емес.
Жұмыс уақытының қолданылатын бірлігіне қарай еңбек өнімділігі келесі болуы мүмкін:

  • Сағаттық:

, мұндағы Т – жұмыс істелінген адам-сағат саны


  • Күндік:

, мұндағы Т – жұмыс істелінген адам-күндерінің саны

  • Жылдық:


Еңбек өнімділігінің өсуін анықтау үшін үнемделген жұмысшылар санын табады:



Еңбек өнімділігіне көптеген факторлар әсер етеді: экономикалық, ұйымдастырушылық, технологиялық, техникалық, басқарушылық, психологиялық. Осы факторларды кез келген өндірісте кәсіпорын жетекшілері қолдануға тиіс және олардың ішінен ең тиімдісін анықтап, іске асыруы қажет.






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   60




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет