«Сала экономикасы және өндірісті ұйымдастыру»
Негізгі қорларға баға беру
жүктеу/скачать 288,26 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. Негізгі қорлардың тозуы, ұдайы өндірісі
- Кт.т.= Қт/Қбас
| 2. Негізгі қорларға баға беру.
Негізгі қорларға баға беру келесі құн түрлері бойынша жүргізіледі: Негізгі қорлардың бастапқы құны, оларды сатып алу жылы болған бағаларға, жеткізу шығындарына және құру және қою құнына тәуелді болады. Бастапқы құны Жеткізу шығыны Негізгі қорлар бағасы Қою (монтаж) = + +
Қайта есептеу құны – берілген жыл бағалары бойынша негізгі қорларды жасау немесе сатып алу құны (қайта бағасын анықтау мезетіне байланысты): Қайта есептеу құны Бастапқы баға Қайта есептеу коэффициенті = *
Қайта есептеу құны Қалдық бағасы Қайта есептеу коэффициенті = * Қалдық құны бойынша – қорлардың тозуын есебке алу: Амортизация Қалдық бағасы Бастапқы баға = — - жою құны бойынша – баланстан шығарылатын қордың бағасы - баланстық құны бойынша – бухгалтерлік баланстың бірінші бөлімінде жазылатын құн 3. Негізгі қорлардың тозуы, ұдайы өндірісі Тозу – негізгі қорлардың өндірістік процеске қатысу нәтижесінде өз құнын жоғалтуын сипаттайды. Негізгі қорлар оларды қолдануға немесе қолданбауға тәуелсіз тозуға ұшырайды. Тозудың екі түрі бар: табиғи және моральдык. Табиғи тозу – негізгі қорлардың пайдалануға немесе қоршаған ортаның ықпалына байланысты өз тұтынушылық, өнімді қасиеттерін жоғалту процесі. Нәтижесінде жарамсыз боп қалады. Табиғи тозу коэффициенті келесі формула бойынша анықталады. Кт.т.= Қт/Қбас, Мұндағы Қт – тозу құны, Қбас – бастапқы құны Моральдық тозу – негізгі қорлардың құны экономикалық тұрғыдан төмендеуі (ғылыми-техникалық прогреске және әлеуметтік факторларға байланысты). Моральдық тозу түрлері: 1. Өндірістік: берілген қорды өңдіру шығындары азаюдың нәтижесінде болатын тозу. Т = Қб – Ққ.е. 2. Экономикалық: берілген қор бағасына тең бірақ оған қарағанда өнімділігі жоғары қорлардың пайда болуы: П. Г. Бунича формуласы бойынша: Т = Қбе – Қбе/(Өе*Тне) – (Қбж*Тқ*Өе)/(Өж*Тнж) Мұндағы: Қбе, Қбж – ескі және жаңа машинаның бастапқы құны Өе, Өж – ескі және жаңа машинаның жылдық өнімділігі Тне, Тнж – ескі және жаңа машинаның нормативтік қызмет ету мерзімі, жыл Тқ – Ескі техниканың қалған қызмет ету мерзімі, жыл 3. Маркетингтік: берілген машинаға сұраныстың өзгеруіне байланысты, нарықтағы өзгерістерге байланысты бағаның төмендеуі. Формуласы өндірістік моральдык тозуға сәйкес анықталады. Тозу амортизация түрінде есептеледі. Негізгі қорлардың ұдайы өндірісі – негізгі қорлардың құнын қалпына келтіру және өсіру шараларының жиынтығы. Интенсивті (сапасы жағынан) және экстенсивті (саны жағынан) болуы мүмкін. Түрлері: А) Жаңа құрылыс; Б) Қайта құру; В) Өндірістің кеңеюі; Г) Техникалық қайта қарулану; Д) Модернизация (жаңарту); Е) Қорды ауыстыру; Ж) Жөндеу (күрделі, орташа, ағымдағы, бақылау) жүктеу/скачать 288,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|