Салық ойындары: зейнетақы Налоговые игры: пенсия

PRO

ЕНПФ

18

19

PRO

ЕНПФ

1. Зейнетақы жинақтары мұраға қалдырылмайды не мұрагерлер 

оларды зейнет жасына толған соң ғана ала алады... 

БЖЗҚ-да зейнетақы жинақтары бар және зейнет жасына 

толмаған алушы немесе салымшы қайтыс болған жағдайда, 

оның отбасына не оны жерлеген тұлғаға Қор республикалық 

бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық 

есептік көрсеткіштің 52,4 еселенген мөлшері шегінде, бірақ 

жеке зейнетақы шотындағы қаражаттан аспайтын мөлшерде 

жерлеуге арналған біржолғы төлем жасайды. Бұл ақша 5 жұмыс 

күн ішінде төленеді.

Міндетті, міндетті кәсіптік және ерікті зейнетақы жарналарының 

қалған сомасы заңнамада белгіленген тәртіппен өсиетхат 

бойынша да, заң бойынша да мұраға қалдырылады. Жалпыға 

бірдей белгіленген тәртіппен мұрагерлік құқық ресімделген және 

БЖЗҚ-ға қажетті құжаттар берілген соң зейнетақы жинақтары 

10 күн ішінде мұрагерлерге зейнетақы төлемдерін тағайындау 

туралы өтініште көрсетілген банк шотына аударылады.

2. Инвестициялық табыс – ұзақ жылдар бұрын есептеуге 

болатын кепілдендірілген шама....

Зейнетақы активтерi бойынша табыстылық туралы ақпарат 

тиiстi инвестициялық табыс алған кезең көрсетіліп қана

беріледі. 2013 жылғы 21 маусымдағы №105-V “Қазақстан 

Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы” ҚР 

заңының 56-бабының 3-тармағы осылай дейді.

1. Пенсионные накопления не наследуются либо наследники их смо-

гут получить только после наступления их пенсионного возраста…

В случае смерти вкладчика или получателя, имеющего пенсион-

ные накопления в ЕНПФ и не достигшего пенсионного возраста, 

его семье либо лицу, осуществившему погребение, из Фонда 

производится единовременная выплата в пределах размера 

52,4-кратного месячного расчетного показателя, установленного 

на соответствующий финансовый год законом о республиканском 

бюджете, но не более имеющихся на индивидуальном пенсионном 

счете средств. Эти деньги выплачиваются в течение 5 рабочих дней. 

Наследование оставшейся суммы обязательных, обязательных 

профессиональных и добровольных пенсионных взносов проис-

ходит в установленном законодательством порядке: накопления 

могут наследоваться как по завещанию, так и по закону. После 

оформления права на наследование в общеустановленном поряд-

ке и предоставления в ЕНПФ необходимых документов, пенсион-

ные накопления в течение 10 дней перечисляются наследникам 

на банковский счет, указанный ими в заявлении о назначении 

пенсионных выплат.

2. Инвестиционный доход – гарантированная величина, которую 

можно рассчитать на долгие годы вперед….

Информация о доходности по пенсионным активам может 

предоставляться только с указанием периода, в течение которого

получен соответствующий инвестиционный доход. Так гласит 

пункт 3 статьи 56 от 21 июня 2013 г. №105-V Закона РК “О 

пенсионном обеспечении в Республике Казахстан”. 

АҢЫЗДАРДЫ

СЕЙІЛТУ

РАЗРУШЕНИЕ

МИФОВ

Осыны ескере отырып, зейнетақы активтеріне болжалды 

инвестициялық табыстың нақты есебін ұзақ мерзімді кезеңге 

жасау мүмкін емес. Сонымен қатар зейнетақы активтері 

бойынша табыстылық зейнетақы активтері инвестицияланған 

қаржы нарығындағы жағдайға және қаржы құралдарының 

құнына байланысты екенін есте сақтау қажет. 

Дегенмен БЖЗҚ өз салымшыларына enpf.kz сайтының 

“Электрондық қызмет көрсету” бөліміндегі “Зейнетақы 

калькуляторы 1” құралын пайдалануға кеңес береді, оның 

көмегімен міндетті зейнетақы жарналары есебінен құралған 

зейнетақы жинақтарынан зейнетақы төлемдерінің мөлшерін 

есептеуге болады. Бұл калькулятор күтілетін жинақтаушы, 

ортақ, базалық, сондай-ақ ерікті зейнетақыны есептеуге 

арналған. Есептеу инфляцияның өсуі, инвестициялық 

табыстылық, еңбекақының өсуі бойынша болжамға негізделген. 

Түрлі болжалды деректермен ерекшеленетін есептеу нәтижесі 

үш: оптимистік, реалистік және пессимистік сценарийде 

беріледі. Зейнетақы калькуляторы зейнетке шыққан кезде 

күтілетін төлемдер туралы болжам жасауға мүмкіндік береді. 

Зейнетақы төлемдерінің жиынтық сомасын есептеу кезіндегі 

негізгі белгілердің бірі – зейнетақы жарналарының белгілі 

түсімдерінің жиілігі. 

Сонымен қатар кез келген инвестициялық сценарийде 

мемлекет зейнетақы жарналарын зейнетақы төлемдеріне құқық 

алған сәттегі құнсыздану деңгейін ескере отырып сақтауға 

кепілдік береді (“Қазақстан Республикасында зейнетақымен 

қамсыздандыру туралы” заңның 5-бабы).

Исходя из этого, невозможно сделать точный расчет 

предполагаемого инвестиционного дохода на пенсионные 

активы на долгосрочный период. Кроме того, надо помнить, 

что доходность по пенсионным активам зависит от ситуации на 

финансовых рынках и стоимости финансовых инструментов, в 

которые были инвестированы пенсионные активы.

Тем не менее, ЕНПФ рекомендует своим вкладчикам 

воспользоваться инструментом “Пенсионный калькулятор 1” 

на сайте enpf.kz в разделе “Электронные сервисы”, с помощью 

которого можно рассчитать размер пенсионной выплаты из 

пенсионных накоплений, сформированных за счет обязательных 

пенсионных взносов. Данный калькулятор предназначен для 

ожидаемого расчета пенсии накопительной, солидарной, базовой, 

а также добровольной. Расчет основан на прогнозах по росту 

инфляции, инвестиционной доходности, росту заработной платы. 

Результат расчета выдается в трех сценариях, отличающихся 

различными прогнозными данными: оптимистичном, 

реалистичном и пессимистичном. Пенсионный калькулятор 

позволяет строить прогноз об ожидаемых выплатах при выходе на 

пенсию. Одним из основных критериев при расчете совокупной 

суммы пенсионных выплат при выходе на пенсию является 

частота определенных поступлений пенсионных взносов. 

Кроме того, при любом инвестиционном сценарии сохранность 

пенсионных взносов с учетом уровня инфляции на момент 

получения права на пенсионные выплаты гарантирована 

государством (с.5 Закона “О пенсионном обеспечении в 

Республике Казахстан”.   

Марина Акмаева

PRO

ЕНПФ

20

21

PRO

ЕНПФ

Темір бетперде құпиясы

Тайна железной маски

Отправляясь в путешествие по пенсионным системам 

мира, мы решили взять курс на восток и посетить 

ближайшего соседа. Эту великую страну с огромным 

количеством населения и не менее огромным 

историческим наследием можно исследовать 

бесконечно и каждый раз узнавать о ней что-то новое 

- то, что прежде было скрыто от глаз. Казалось бы, о 

ней известно все не только людям, но и инопланетным 

разумам – если такие существуют – ведь ее 

монументальные достижения видны даже из космоса. 

Не зря ее называют “поднебесной”.

Современный Китай с его экономическими успехами, 

расцветом науки и просвещения стоит на толще 

достижений минувших веков. Китай следует 

передовым целям и при этом верен традициям. И 

хотя в стране за последние годы значительно возрос 

уровень жизни, пенсия здесь выплачивается только 

государственным чиновникам и людям, занятым 

в промышленном производстве. Первые, кстати, 

в пенсионной истории Китая изначально были 

единственными, получающими такую привилегию.

Дүние жүзінің зейнетақы жүйесіне саяхат жасау 

кезінде біз шығысқа бет бұрып, іргелес жатқан көрші 

елге баруға бел шештік. Сан миллион халқы мен 

көп ғасырлық тарихы бар ұлы Қытай елін өмір бойы 

зерттеуге болады, әрі зерттеген сайын көзімізден таса 

болған, беймәлім қырларына қанық болып жатамыз. 

Қытай адамдарға ғана емес, бүкіл ғаламға аян болған 

ел. Қытай елінің алып құрылыстары тіпті космостан да 

көрініп тұрады, оның “Аспан асты елі” деп аталуы да 

жайдан жай емес.

Экономикасы өрге басқан, ғылым-білімі өркендеген 

бүгінгі Қытай мемлекеті талай асуды бағындырған 

бірнеше ғасырды артта қалдырып отыр. Қытай – 

озық мақсаттарға ден қоюмен қатар,  дәстүрін де 

қатаң ұстанатын ел. Соңғы жылдарда халықтың өмір 

сүру деңгейі  жақсарғанымен, бұл елде зейнетақы 

мемлекеттік шенеуніктерге, өнеркәсіптік өндіріспен 

айналысатын адамдарға ғана төленеді. Мемлекеттік 

шенеуніктер Қытай зейнетақысының тарихында 

осындай мәртебеге ие болғандардың алғашқылары 

болып саналады.

Мемлекеттік кәсіпорындарда кемінде 15 жыл міндетті еңбек өтілінің болуы және

жалақының 11%-ын мемлекеттік зейнетақы қорына ай сайын аудару мемлекеттік

қызметшіге базалық зейнетақы есептеу үшін негіз болып саналады.

Аударымдар жұмыс беруші негізгі салықты аудару кезінде жүзеге асыратын жалақы

мөлшерінен ай сайынғы аударымдардың 7%-нан және қызметкер өзі аударатын

аударымның 4%-нан тұрады. Аударымдар жалақы есептелген кезде және

қызметкердің келісімінсіз жүзеге асырылады.

 

Қытайдың кей өңірлерінде зейнетақы жинақтары кәсіпорындардың өздерінде

жинақталады да кейіннен өз қызметкерлеріне зейнетақы түрінде төленеді.

Основанием к начислению базовой пенсии государственному служащему преимущественно

считается обязательный трудовой стаж сроком не менее 15 лет на госпредприятии и

ежемесячные отчисления от зарплаты в размере 11% в государственный пенсионный фонд.

Отчисления состоят из 7% ежемесячных переводов от размера заработной платы, которые 

осуществляет работодатель при перечислении основных налогов, и 4%, которые переводит

сам работник. Отчисления осуществляются во время начисления зарплаты

и производятся без согласования с сотрудниками.

В некоторых регионах Китая пенсионные сбережения накапливаются на самих

предприятиях, которые потом и выплачивают пенсии своим сотрудникам.

Қытай көне өркениет елдерінің бірі болып табылады. 

Аспан асты елінің тарихы мен мәдениеті мыңдаған 

жылдарды артқа тастап келген, сол уақыт ішінде 

Қытай халқы көп өзгере қойған жоқ, соңғы жылдары 

Қытайда жұмыс істейтін адамдарға қарағанда қарт 

адамдар саны көбейген.

Китай является одной из древнейших цивилизаций. 

История и культура Поднебесной насчитывает 

несколько тысяч лет, и за это время китайцы мало 

чем изменились, и в последние годы отмечено, что в 

Китае преобладает количество пожилых людей над 

трудоспособным населением.

PRO

ЕНПФ

22

23

PRO

ЕНПФ

Как показывают китайские обычаи, старшие и пожилые люди

всегда пользовались почетом и уважением, поскольку они 

были носителями мудрости, которую они передавали другим 

поколениям. Поэтому и отношение к ним было особое. К 

ним даже обращались по-особому – “сяньшэн”, что означало 

“учитель”, “господин”. 

Может быть, именно в силу этих традиций государтсво не 

обременяет себя пенсионными выплатами такому количеству 

пожилих людей, потому как семейные ценности определяют 

обязанность молодых людей содержать своих уважаемых 

родителей. В основном такие традиции преобладают именно в 

сельской местности, ведь именно жители этих регионов не могут 

рассчитывать на пенсионные выплаты.

Что же касается горожан, то официальная статистика говорит о 

том, что в Китае более 150 млн. человек охвачено страхованием 

по старости. При этом в 1998 году их было на четверть меньше 

- 112 млн. А это свидетельствует, что китайское правительство 

медленно, но все же устойчиво наращивает число граждан, 

пользующихся страхованием по старости. 

Самих пенсионеров (то есть тех, кто получает пенсию) сейчас 

в Китае более 32 млн. Зная, что число граждан пенсионного 

возраста превышает 10 процентов населения страны (а это, ни 

много ни мало, почти полтора миллиарда человек), более ста 

миллионов пенсионеров остаются без выплат.

Қытай дәстүрі бойынша үлкен және қарт адамдарға әрдайым 

құрмет көрсетіліп отырған. Көргені мен білгені көп, көреген, 

дана қариялары өз ақыл-білімдерін кейінгі ұрпаққа мирас 

етіп қалдырып отырған. Сондықтан оларға деген ізет те өзгеше 

болды. Тіпті ерекше ықылас білдіріп, “сяньшэн”, яғни “ұстаз”, 

“мырза” деп атаған.

Мүмкін осы дәстүрдің арқасында мемлекет осыншама қарт 

адамға зейнетақы төлемейді. Себебі отбасы құндылықтары 

басты орында тұр. Дәстүр бойынша жас адамдар өз ата-анасын 

асырауға міндетті. Негізінен бұл дәстүр ауылдық жерлерде 

орын алған, өйткені сол аймақтардың тұрғындары  зейнетақы 

төлемдерін алмайды. 

Қала тұрғындарына келсек, Қытайда 150 млн. астам адам 

қартайған шағына сақтандырылған. Бұл орайда, 1998 жылы 

олардың саны төрттен бірге аз болып, барлығы 112 млн. болды. 

Бұл Қытай үкіметінің қартайған шағына сақтандыруды 

пайдаланатын азаматтар санын біртіндеп көбейтіп келе 

жатқанын көрсетеді. 

Бүгінде Қытайда зейнеткерлер (яғни зейнетақы алатындар) 

саны 32 млн. асады. Зейнет жасындағы азаматтар саны 

халықтың 10 пайызынан асатыны (бұл көп те емес, аз да емес, 

бір жарым миллиард адамды білдіреді) белгілі болса да, жүз 

миллионнан астам зейнеткерге төлем жасалмайды.

Орташа алғанда Қытайда халықтың тұрғылықты жеріне қарай

зейнетақы 900 – 1360 юань (шамамен 100 доллар) болады.

Әдетте зейнеткер ешқандай да жеңілдікті пайдаланбайды.

В среднем пенсия в Китае составляет 900 – 1360 юаней (около 100 долларов),

в зависимости от провинции проживания. При этом, как правило,

пенсионер не пользуется никакими льготами.

Примечательно, что возраст выхода на пенсию разнится в 

Китае, как по отраслям, так и по регионам. В настоящее время 

мужчины могут уйти на заслуженный отдых в 60 лет, женщины, 

работающие в административной сфере, — в 55 лет, а женщины, 

занимающиеся физическим трудом, — в 50 лет. Так повелось еще 

полвека назад, когда средняя продолжительность жизни здесь 

составляла около 50 лет. Но с учетом того, что продолжительность 

жизни выросла почти до 75 лет для китайцев и до 73 лет для 

китаянок, Министерство труда и социального обеспечения КНР 

предложило с 2016 года начать повышать пенсионный возраст.

Предполагается, что к 2045 году и мужчины, и женщины будут 

входить на пенсию в 65 лет.

Несмотря на то, что многие международные эксперты считают, 

что положение дел пенсионных в Китае не соответствует его 

экономическому положению, и давно, уже вот лет 50, срывает 

пломбу аварийной кнопки – все стороны пенсионной системы 

остаются крайне таинственными. Может быть, эта страна тем и 

притягивает, что таит загадку железной маски?

Бір қызығы Қытайда зейнеткерлікке шығу жасы салалар 

және өңірлер жағынан әркелкі. Қазіргі уақытта ерлер құрметті 

демалысқа 60 жасында, әкімшілік саласында жұмыс істейтін 

әйелдер 55 жасында, қара жұмыспен айналысатындар 50 жасында  

шыға алады. Жарты ғасыр бұрын орташа өмір сүру ұзақтығы 

мұнда шамамен 50 жас болған кезде де осылай болған. Бірақ 

Қытайда ерлердің  өмір сүру ұзақтығы шамамен 75 жасқа дейін, ал 

әйелдердің өмір сүру ұзақтығы 73 жасқа дейін ұлғайғанын ескере 

отырып, ҚХР Еңбек және әлеуметтік қамсыздандыру министрлігі 

2016 жылдан бастап зейнет жасын ұлғайтуды ұсынды.

Болжам бойынша 2045 жылға қарай ерлер мен әйелдер 65 

жасында зейнетке шығатын болады. 

Көптеген халықаралық сарапшылардың пікірінше, Қытайда 

зейнетақы жағдайы оның экономикалық жағдайына сәйкес 

келмейді және көп уақыттан бері, яғни 50 жыл бойы зейнетақы 

жүйесі қай жағынан алып қарасақ та жұмбақ болып қалуда. Бұл 

ел, мүмкін осы темір бетперденің астындағы құпия сырларымен 

өзіне тартатын болар? 

Максим Оларь

DIY

do it yourself

PRO

ЕНПФ

24

25

PRO

ЕНПФ

Осы бетте орналасқан схеманы алыңыз.

Пішін бойынша мұқият қиып алыңыз 

да, шеттерін бүгіңіз. 

Возьмите  схему, расположенную на 

этой странице.

Аккуратно вырежьте ее по контуру, 

затем согните все линии сгибов.

кесу сызығы/

линия резки

сырқты бүгіліс сызығы/

линия внешнего сгиба

желімдеп жабыстыру орны/ 

место склейки

PRO

ЕНПФ

26

27

PRO

ЕНПФ

(ежелгі грек тілінен аударғанда - «алғыр-ақымақ»)

мағынасы жағынан қарама-қарсы сөздерді өзара тіркестіретін

стилистикалық тәсіл. 

Мысалы: 

“Тірі жетім”, “Өлі жандар”, “Ескі Жаңа жыл”, “Қайырсыз залал”,

“Жарлы бай” “Ойласам олар – тірі өлік” (Шәкәрім)

(от древнегреческого — “остроумно-глупое”)

стилистический приём сочетания слов с противоположным значением.

Пример:

“Обыкновенное чудо”, “Мёртвые души”, “Старый Новый год”, “Назад 

в будущее”, “Смотри, ей весело грустить, такой нарядно обнажённой” 

(“Царскосельская статуя”, А. Ахматова).

Оксюморон  

`

бір сөз

одно слово

ЖЫН смартфонда

Бір салымшының оқиғасы

джин в смартфоне

История одного вкладчика

БЖЗҚ салымшылардың (алушылардың) Қормен қарым-қаты-

насын барынша қарапайым әрі ыңғайлы етуге тырысады. Осы 

мақсатта Android, iOS және WindowsPhone платформалары үшін 

тегін ұялы қосымша жасалды. Қосымша арқылы Сіз кез келген 

уақытта жеке зейнетақы шотыңыздың жай-күйін бақылап, Қор 

жаңалықтарын біле аласыз, ең жақын кеңсенің қай жерде екенін 

көріп, байланыс орталығына хабарласа аласыз. Авторлану үшін 

enpf.kz ресми сайтына қолданылатын логин мен құпия сөзді енгізу 

қажет. Егер олар болмаса Қордың кез-келген қызмет көрсету 

кеңсесіне жүгініп, хабарландыру тәсілін өзгерту туралы қосымша 

келесімге қол қойыңыз.

ЕНПФ стремится сделать взаимодействие вкладчиков 

(получателей) с Фондом максимально простым и удобным. 

С этой целью создано бесплатное мобильное приложение 

для платформ Android, iOS и WindowsPhone. С помощью 

приложения Вы можете в любое время следить за состоянием 

индивидуального пенсионного счета и новостями Фонда, 

посмотреть расположение ближайшего офиса и позвонить в 

контакт-центр. Для авторизации необходимо ввести те же логин 

и пароль, что на сайте ЕНПФ. Если у Вас их нет - обратитесь в 

любой офис обслуживания Фонда для заключения соглашения 

об изменении способа информирования.

Елнур Шалкибаев

Мен, шотымда миллион болғанын қалаймын!!!

Я хочу, чтобы у меня на счету был миллион!!!

Бәрекелді! Осы шоттың жай-күйін қайдан көре 

аламын?!

Ого! А где я могу увидеть состояние этого счета?!

Оп-оңай. Сенде бір емес 3 миллион бар және оған 

үнемі табыс есептеледі!

Легко. Он у тебя есть, даже три, и на них 

постоянно начисляется доход!

«ENPF» ұялы қосымшасы арқылы ыңғайлырақ!

Удобнее всего через мобильное приложение «ENPF»!

PRO

ЕНПФ

28

29

PRO

ЕНПФ

Жасыл 

қосымша

Зеленое

приложение

Живая природа - это единственный источник, из которого человек 

черпает все средства для своего существования. В результате 

потребительской деятельности человечества природе наносится 

большой урон, что отрицательно сказывается на существовании 

всего мирового общества.

Правда, люди в течение многих столетий нерационального ис-

пользования земных ресурсов начали приходить к той необ-

ходимой точке понимания ситуации, когда стали задумываться 

о  том, как использование современных технологий позволит в 

жүктеу/скачать 1,16 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: