Сандық және эксперименттік есептер шығару барысында сақталу заңдарын қолдану

Энергияның сақталуы

• Энергияның сақталу заңы:

• Тұйық жүйеде энергия жоғалмайды және жоқтан пайда болмайды, ол бір түрден екінші түрге түрленеді

Гравитациялық потенциалдық энергия дегеніміз не?

• Гравитациялық потенциалдық энергия (Ep) денелердің өзара орналасуымен анықталады, мысалы, дененің Жер бетімен салыстырғандағы орнымен.

• Массасы m дененің Ep артуы түсірілген күшке және ол денені көтерген биіктікке пропорционал:

• ΔEp = mgΔh

• = масса ×

• еркін түсу үдеуі

• Гравитациялық потенциалдық энергия

• × биіктік

Кинетикалық энергия дегеніміз не?

• Кинетикалық энергия = ½ × масса × жылдамдық2

• Ek = ½mv2

• Кинетикалық энергия (Ek) бұл қозғалыстағы дене ие болатын энергия.

• Кинетикалық энергия джоульмен өрнектеледі (Дж)
• Масса килограммен өлшенеді (кг)
• Жылдамдық метр секундпен өрнектеледі (мс-1).

• Мұндағы:

Ek және Ep

• Мысалы, егер Жер бетінен h биіктікте орналасқан массасы m дене құлаған кезде оның v жылдамдығы артады.

• ½mv2 = mgΔh

• Үйкелісті емкермесек, энергияның сақталу заңы бойынша дене Δh қашықтықты жүріп өтеді, онда:

• Егер үйкеліс күші мен ауаның кедергісін ескермесек, онда Ek мен Ep арасында мынандай байланыс орнайды:

• Ek азайса = Ep артады
• Ep азайса = Ek артады

Кедергі күші

• Кедергі күші – бұл дененің қозғалысына кедергі келтіретін күш.

• W = ΔEp + ΔEk

• Бұл күштер: үйкеліс және ортаның кедергі күштері.

• Энергия шығынына тең болатын, үйкеліс күшіне қарсы жұмыс атқарылады.