Сборник материалов V международной научно-практической конференции

214

«СӨЙЛЕУ ТІЛІ ДАМЫМАҒАН БАЛАЛАРҒА 

ЛЭПБУК КІТАПШАСЫН ҚОЛДАНУДЫҢ МАҢЫЗЫ»

М.А. Қыдыралы 

№ 40 «Нұрлан» бөбекжай-бақшасы, Шымкент қаласы, marzhana_94.94@mail.ru

«Ұрпағы білімді халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды» дегендей, жас ұрпаққа саналы, 

мағыналы,  өнегелі  тәрбие  мен  білім  беру  бүгінгі  күннің  талабы.[1]Тілдің  адам  өміріндегі  ең 

шешуші рөл атқаратыны әркімге де түсінікті. Ол танудың, түсінудің, дамудың құралы. 

Статистикаға сүйенсек қазіргі кездегі түрлі дәрежедегі тіл кемістігі бар балалардың көбейуі 

– қоғамның шешімін таба алмай келе жатқан өзекті мәселенің бірі болып табылады. Мұндай 

балаларға арнайы мектептер мен оқыту бағдарламалары жоқтың қасы.

Тіл – қарым-қатынас  құралы болғандықтан, бұл жағдайда  тіл  кемістіктері  бар балаларда 

көптеген қиындықтар туындайды. Адамда сөйлеуге арналған негізгі орган болмайды. Сөйлеуге 

өңеш, өкпе, жұтқыншақ, тіл, тіс, ерін, ұрт, жақ қатысады. Баланың миының даму процесі белгілі 

бір кезеңге жеткенде ғана дұрыс сөйлей бастайды. Тіл кемістігі бар балалар өз кемшіліктерінің 

себебінен  өздеріне  достар  таба  алмай  қиналып,  сөйлеуден  де  қорқады.  Ондай  балалардың 

жалпы және ұсақ маторикалары да толық дамымайды. Өздеріне басқалар тарапынан сұрақтар 

қойылса, жауап беруден қашқақтап, сұрақтарды толық тыңдамай мазасызданып, әр түрлі ретсіз  

қимыл-қозғалыстар жасайды (басын қасу, қозғалақтау, тамағын қырнау т.б). Жалпы айтқанда 

сенімсіз, мазасыз, жасқаншақ балаға айналады. Бұл қиындықтар бала өскен сайын тереңдей 

түседі.[2] Аталған қиындықтарды жеңуде тіл кемістігі бар балалармен жұмыс жүргізуде әр түрлі 

әдістер мен тәсілдерді қолдануға болады. Яғни дәстүрлі және бейдәстүрлі тәсілдерді біріктіре 

отырып пайдалану сөйлеу тілінің тез дамуына ықпалын тигізеді. Мектепке дейінгі балалардың 

сөйлеу  тілін  дамытуда

жүктеу/скачать 10,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: