Сборник трудов международной научно-практической конференции «Современные экономические проблемы в области финансов, учета, управления и туризма»
жүктеу/скачать 7,15 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- СОЦИАЛЬНЫЙ И ИННОВАЦИОННО-ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЙ МЕНЕДЖМЕНТ В МОДЕРНИЗАЦИИ ЭКОНОМИКИ КАЗАХСТАНА Сабденова В.Т., Хмельницкая О.М.
- ҚАЗАҚСТАН ЖЕҢІЛ ӨНЕРКӘСІБІНІҢ ДАМУЫНДАҒЫ НЕГІЗГІ ПРОБЛЕМАЛАР Сабирова Р.К., Каркынбаева Ш.И., Шайкенова А.С.
Әдебиеттер 1 Қазақстан Республикасының «Инновациялық қызмет туралы заңы» 2002 жылғы 3 шілде N 333-ІІ 2 «Қазақстан-2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан Республикасының Президенті – Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына 2013 жылғы Жолдауы 3 Абдыкерова Г. Ж.Региональный Вестник Востока. – 2012. - №3. – с. 73- 80. 4
5 http://www.merriam-webster.com/dictionary/
МЕНЕДЖМЕНТ В МОДЕРНИЗАЦИИ ЭКОНОМИКИ КАЗАХСТАНА Сабденова В.Т., Хмельницкая О.М. Карагандинский государственный технический университет, г. Караганда, Республика Казахстан, E-mail:
loralloral@mail.ru ;
olesya_khmelnitskaya@mail.ru
Образовательное знание, являясь элементом макросистемы - системы государственного устройства и мировой системы и, в то же время, элементом систем более низкого уровня, испытывает с их стороны как положительные, так и отрицательные многочисленные возмущающие воздействия, влияющие на его состояние. Эти факторы, определяются следующими потребностями: социальными, индивидуальными или личностными, народохозяйственными, общемировыми потребностями устойчивого развития, процессами глобализации и создания постэкономического общества. Одной из главных причин современного глобального экономического кризиса является смена технологического уклада ведущих экономик мира. 478
Неизбежно наступающий новый инновационно-технологический цикл, основанный на экономике знаний, стимулирует структурные изменения в экономике государств-лидеров, формирующих научно-технологический ландшафт современного мира. Источником развития экономики знаний выступает постоянно расширяющийся спрос на новые знания, как общественные блага, накопление которых является базовой предпосылкой для разработки прорывных, революционных технологий. В условиях возрастающей конкуренции, как на глобальных, так и на локальных рынках, предъявляющих повышенный спрос на интеллектуально- инновационную продукцию, развивающимся экономикам, ставящим задачу формирования экономической структуры, основанной на экономике знаний и соответствующем передовом технологическом укладе, необходимо принимать масштабные структурные меры для достижения этой цели. Социальные проблемы можно разделить на две группы: социальные проблемы труда (производство) и непроизводственная сфера. И еще одна, третья, группа в сфере управления – это комплекс социальных проблем, касающихся управленческих групп, которые причастны к управлению производством на его разных уровнях: профессиональные «менеджеры» (от министра до руководителя подразделения); специалисты, профессия которых требует выполнения управленческих функций: юристы, экономисты, технологи По своей природе межгрупповые управленческие взаимодействия в производственной сфере весьма близки к политическим, поэтому неудивительно, что управление производством предполагает собственность на средства производства и продукцию, причем, этот вид собственности по значимости второй после собственности на политическую власть. Высшие политические деятели страны не могут быть безразличны к тому, как устроена власть в экономической сфере. Следовательно, стратификация управленческих групп держится на трех основах: на установленной в данной политической системе распределения власти в сфере экономики; на принятой политической линии в сфере экономики; на технологии решения конкретных экономических задач, возникающих на разных уровнях иерархии управления. Современная ситуация в странах постсоветской модернизации: России, Беларуси, Молдовы, Казахстана, Таджикистана, Кыргызстана, Узбекистана, Азербайджана, Грузии главной для управления производством впервые выявляет необходимость социального заказа, изучение социальных проблем управления экономикой. В этих условиях социальный менеджмент должен выполнить функции: -объяснительную – объяснение причин негативных явлений; -информационную – обеспечение надежных данных о ходе изменений; о том, где они происходят, какие стороны общественного устройства затрагивают, каково отношение ко всему этому разных социальных групп, какова стратегия их поведения; - прогнозную и инженерную - разработка проектов решения актуальных проблем. 479
Следовательно, социальный менеджмент определяет теоретико- методологическую базу социального механизма управления экономикой, который определяет лицо общества и характер его динамики. В разработке теоретической базы, а также действенных механизмов, посредством которых может быть осуществлена эффективная технологическая модернизация казахстанской экономики целесообразно обратиться к теории «многоуровневой экономики», разработанной академиком Ю.В. Яременко, которая оперирует такими понятиями, как: качественные и массовые ресурсы, структурно-технологическая неоднородность, плотность распределения качественных ресурсов в плоскости различных секторов экономики, степень равномерности распределения качественных ресурсов по вертикальному срезу отраслей, насыщенность технологического пространства и т.д. Понятие
«многоуровневости» экономики предполагает наличие
разнокачественных технологических укладов в структуре экономики. Причем на верхних, технологически сложных уровнях задействованы наиболее качественные экономические ресурсы. Взаимодействующие ресурсы различного качества, вовлекаемые в производственный процесс, оказывают неодинаковое влияние на степень технологического развития национальной экономики. Однородность технологического пространства на уровне отдельных производств характеризуется «технологической плотностью экономического пространства». Инновационные решения, способные кардинально повысить технологическое качество производственных процессов, должны соот- ветствовать «инновационной емкости» данной технологической среды. Относительно технологических изменений в многоуровневой экономике академик Ю.В. Яременко отмечал, что «в каждой национальной экономике та или иная группа производств имеет свою инновационную емкость. Могут поглощаться инновации, предполагающие одну
меру технической трансформации, и не усваиваться - при других ее масштабах. Это же является причиной того, что импорт технологии может приводить к потерям ресурсов. Если импортируемая технология обладает избыточными свойствами, то она эксплуатируется, лишь в пределах ее адаптационных возможностей»[1]. Наиболее актуальными факторами, препятствующими формированию в Казахстане экономики нового технологического уклада, оперирующей высококачественными материальными, человеческими, интеллектуальными ресурсами, необходимо отметить: недостаточную инновационную активность предприятий. Согласно статданным уровень инновационной активности предприятий в Казахстане в последние годы колеблется на уровне 3-4 %, что значительно ниже, чем в странах ЕС. Важной задачей является раскрытие достаточно емкого инновационного потенциала традиционных экспортоориентированных отраслей казахстанской экономики. При выборе тех секторов экономики, которые определяют основу будущего развития промышленности, должны учитываться два основных фактора. Прежде всего, это - потребности мировой экономики в тех или иных видах конечной продукции как на настоящий момент, так и в долгосрочной
480
перспективе. Второй - присутствие так называемых «страновых» преимуществ государства. Конкурентоспособной отраслью для Казахстана может стать сельскохозяйственная и пищевая промышленность. К числу перспективных отраслей экономики также относится производство и продвижение конечной продукции нефтехимии. Помимо основных секторов экономики есть и инфраструктура. Эффективно действующая экономика невозможна без развитой системы транспортной логистики. В экономической политике нашей страны приоритетными являются: достижение устойчивого развития путем диверсификации отраслей экономики, сбалансированность развития обрабатывающего и сырьевого секторов с эффективным использованием сырья и ускоренным развитием производства конкурентоспособной экспортоориентированной продукции высокой готовности и добавленной стоимости, подготовка условий для перехода в долгосрочном плане к сервисно-технологической экономике. Реализация этих задач
является основополагающей в Государственной программе индустриально-инновационного развития республики Казахстан до 2015 г., являющейся составной частью Стратегии «Казахстан - 2030» и предусматривающей прирост производства товаров и услуг именно за счет несырьевых отраслей. Уже, начиная с 2004 года, реализовано 520 инвестиционных проектов. В этой связи создан государственный холдинг «Самрук», объединяющий крупнейшие национальные компании, чьей основной задачей является продвижение наших экономических интересов на мировых рынках. 16 марта 2006 г. для развития индустриальной и инновационной стратегии Республики Казахстан основан Фонд устойчивого развития «Казына», который должен координировать деятельность институтов развития, содействовать диверсификации экономики и финансировать индустриальные проекты. Под эгидой институтов развития начато финансирование 90 проектов стоимостью 2,2 млрд. долларов США. Во всем мире по достоинству оценена работа индустриальных парков, дающих возможность успешному развитию предприятий с созданием рабочих мест и выпуском высококачественных товаров, востребованных на мировых рынках. Строящийся в столичном регионе многофункциональный и универсальный парк как раз отвечает этим задачам, так как предназначен для насыщения локального, регионального, а также внешнего рынков конкурентоспособной продукцией наукоемких и высокотехнологичных производств. Особенно значимо то, что здесь предусмотрено создание благоприятных условий именно инвесторам, готовым вкладывать средства в обрабатывающие сектора, что актуально для Казахстана в аспекте отхода от сырьевой зависимости. В Казахстане уже созданы и действуют четыре региональных технопарка, планируется создание еще трех. Трудно переоценить значимость взаимозависимости между инновационной инфраструктурой и уровнем инновационной активности. Функционирование уже действующих и намеченных к освоению проектов с использованием современных передовых технологий при участии ведущих мировых компаний, несомненно, обеспечит
481
высокие долгосрочные темпы роста экономики, а выпускаемая продукция даст возможность Казахстану позиционировать себя как достойного партнера на мировых рынках . Казахстану требуются элитные университеты, являющиеся мощными образовательными, исследовательскими и научно-производственными комплексами, тесно связанными с индустрией. С учетом этого опыта принято решение о создании в Астане нового университета международного уровня. Перспективным в аспекте интеграции образования, науки и производства представляется уже строящийся комплекс Национального центра биотехнологии в составе инновационно-образовательного консорциума «Биотехнология» с участием Центра биологических исследований, Евразийского Национального университета, Казахского агротехнического университета, Казахской государственной медицинской академии и др. Таким образом, реализация стратегии вхождения Казахстана в число 50-ти конкурентоспособных стран мира лежит в плоскости экономики знаний, основным критерием которой является умение воплотить имеющиеся идеи и технологии в конкретные продукты и услуги, что характерно для стран- лидеров. В 1996 году на базе ЕГУ им. Л.Н. Гумилева была создана кафедра «Экономика и бизнес». С 2000 года кафедра начала формирование и активное развитие уникальных экономических образовательных и научно-практических направлений в составе работы кафедр «Финансы» и «Международная экономика и бизнес», заняв позицию не только первенства, но и лидерства в Казахстане. В 1996 году также произошло объединение двух кафедр «Менеджмент и маркетинг» АПИ и «Экономика и бизнес» ЦИСИ и была создана одна кафедра, получившая название «Менеджмент и маркетинг». Появление данного экономического научного новшества, обеспеченного семью учебными разновидностями, мгновенно определило давно созревшую социальную новатику, создавшую менеджменту международную интеграцию в образовательное пространство Казахстана. Доцент кафедры экономической теории Филатова Н. Г. выступила с докладом «Институциональное обеспечение устойчивого развития городских территорий» на международной научно-практической конференции молодых ученых «Устойчивое развитие и «зеленая экономика» в Республике Казахстан: состояние и перспективы», проходившей 21 мая в Евразийском национальном университете им. Л.Н. Гумилева под эгидой VIII Астанинского экономического форума. На конференции выступили специалисты из России, Кореи, Китая, США и Великобритании. В 2011 году проведена первая международная научная конференция студентов, магистрантов и докторантов на тему «Деловой мост – инновационное будущее для молодежи» в рамках IV АЭФ с участием лауреатов Нобелевских премии. Таких как: Джон Нэш, американский математик, работавший в области теории игр и дифференциальной геометрии в Массачусетском технологическом институте, лауреат Нобелевской премии по экономике 1994 года за «Анализ равновесия в теории некооперативных игр» ;
482
Сэр Джеймс Миррлис - в 1996 году его труды оценили и присвоили ему совместно с У. Викри Нобелевскую премию по экономике за фундаментальный вклад в экономическую теорию стимулов и асимметричной информации. В 1998 году он был возведен в ранг рыцаря королевой Великобритании, которой в этом году исполняется 90 лет и одним из самых важных приоритетов в развитии бывшей и современной Англии, с ее точки зрения, является социально-техническая модернизация британского общества. С 1982 года Сэр Джеймс Миррлис является Президентом Эконометрического общества; с 1989 года - Президентом Международного атлантического экономического общества. А также лауреат Нобелевской премии по экономике 2005 года, почетный профессор Еврейского университета в Иерусалиме Роберт Ауманн и Роджер Корнберг, который в 2006 году был удостоен Нобелевской премии по химии за исследование механизма копирования клетками генетической информации.
В рамках взаимного сотрудничества ЕНУ им. Л.Н. Гумилева с лучшими вузами-партнерами стран Западной Европы в январе 2013 года проведен первый
этап совместной международной научно-исследовательской конференции «Инновации в экономике» между экономическим факультетом ЕНУ и Институтом менеджмента и региональной экономики (ИМРЭ) при Люцернском государственном университете прикладных наук (Швейцария).
1 repository.kaznu.kz/bitstream/handle/.../1414/ .технологическая модернизация в аспекте индустриально-инновационного развития экономики Республики Казахстан/ Н.А. Царева Вестник КазНУ, 2012.
ҚАЗАҚСТАН ЖЕҢІЛ ӨНЕРКӘСІБІНІҢ ДАМУЫНДАҒЫ НЕГІЗГІ ПРОБЛЕМАЛАР Сабирова Р.К., Каркынбаева Ш.И., Шайкенова А.С. Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Астана қ., Қазақстан Республикасы е-mail:
sabirovarysty@mail.ru
Жеңіл өнеркәсіп – жиырмадан астам кіші салаларды қамтитын үш негізгі топқа біріктірілуі мүмкін кешендік сала: тоқыма, тігін және былғары. Жеңіл өнеркәсіп құрылымындағы ең үлкен үлес салмағы тігін және тоқыма өнеркәсіптерінің кіші салаларының өнімдеріне тиесілі. Қазақстанның жеңіл өнеркәсібінің қазіргі уақыттағы жағдайы аса мәз емес. Қуаттарды жеткіліксіз жүктеу, мемлекеттік қорғаныстық тапсырыстан тәуелді болу, айналым қаражатының жетіспеушілігі, өнімді алға бастырудың нарықтық құралдарын пайдаланбау тәрізді саланың проблемалары бүгінгі күнге дейін өзекті болып отыр. Айтарлықтай тұрақты түрде тек тігін өнеркәсібі ғана 483
дамуда, оның соңғы 7 жылдағы нақты өсімі оң динамиканы көрсетті. Жалпы алғанда саланың ел экономикасына әсері елеулі емес және экономиканың басқа салалары тәрізді макроэкономикалық әсері жоқ. Жеңіл өнеркәсіптің Қазақстанның ЖІӨ-ің құрылымында алатын үлесі шамалы болып саналады, 2014 жылы бұл көрсеткіш 0,08%-ды құрады. [1]. 2014 жылы Қазақстан Республикасындағы жеңіл өнеркәсіп өнімдерінің өндірісі 63,2 млрд. тенгені құрады, ол номиналды көріністе 2008 жылдың деңгейімен салыстырғанда 2,3 есеге жоғары, нақты көріністе өсім 129,2 %-ды құрады. Ал, сарапшы мамандардың айтуы бойынша экономикалық тәуелділіктен арылу, яғни, елдің тәуелсіздігі үшін біз өзімізді кем дегенде 30 пайыз тауармен қамтып отыруымыз қажет көрінеді. КСРО кезінде жеңіл өнеркәсіп еліміздің ең дамыған саласының бірі болғаны белгілі. Тіпті, сол кездердегі көрсеткіш бойынша республикамыздағы жеңіл өнеркәсіптің үлес салмағы 15,5 пайыз болып, ел бюджетінің 25 пайызын құраған екен. Есесіне, арзанқол тауарларымен дүниежүзін жаулап алған Қытайда да бұл көрсеткіш біздікінен төмен болыпты. Дүниежүзілік Даму банкінің мәліметіне сенсек, жеңіл өнеркәсіптің үлес салмағы Қытайда 10 пайыз да, мемлекеттік бюджеттің 20 пайызын құраған. Еліміз нарықтық қатынастарға көшкен жылдары бұл сала мүлдем тұралап қалды. Жасыратыны жоқ, экономикалық дағдарыстар орын алған өтпелі кезеңде еліміздің жеңіл өнеркәсібі үлкен проблемаларды бастан кешті. Жеңіл өнеркәсіп көшбасшылары атанған біраз кәсіпорындардың жұмысы тоқтады немесе мүлде жабылып қалды. Дегенмен, соңғы жылдары Үкімет жеңіл өнеркәсіпті тығырықтан шығару мақсатында жаңа бетбұрыстар жасауда. Оған Алматыда Германия, Иран, Италия, Франция, Қазақстан, Ресей, Беларус, Қырғызстан сияқты мемлекеттердің 50-ге жуық компанияларының қатысуымен өткізілген мамандандырылған халықаралық V Орталық Азия көрмесінің аясында жүзеге асырылған шаралар дәлел бола алады[2]. Көршіміз Өзбекстан жеңіл өнеркәсіпке тартылған инвестиция көлемін 800 мың долларға жеткізіпті. Жеңіл өнеркәсіпке ерекше маңыз беретін Корея мен Жапония сияқты елдер 70-80 пайыз өз өнімдерін тұтынады екен. Яғни, ең бірінші – тұрғындар үшін бұл жұмыс орны. Мысалы, Қытай, Үндістан, Түркия елдерінде жеңіл өнеркәсіп саласында тұрғындардың 20 пайызы жұмыс істесе, Қырғызстанда халықтың 30 пайызы жеңіл өнеркәсіптен өз нәпақасын табады. Ал, Қазақстан болса ел-жұртты сырттан әкелінген дайын өнімдермен киіндіріп отыр. Бір қарағанда еліміз Қытайға, Түркияға, Қырғызстанға инвестиция салып отыр деуге болады. Яғни, біздің ақшаға ол жақта қосымша жұмыс орындары көптеп ашылуда[3]. Қазір Қазақстанда индустриялды-инновациялық даму бағдарламасына технологиялық-инновациялық жаңалығы бар ғылымды қажетсінетін жобалар әзірленіп енгізілуде. Бұл ретте өнеркәсіптік дизайнға ерекше маңыз беру керек. Дизайн дегеніміз өнеркәсіп өңдіретін бұйымдардын сапасын, нақтырақ айтқанда, олардың құрылымдық және сыртқы ерекшеліктерін айғақтауды мақсат тұтатын көркемдік - техникалық қызмет түрі. Өнеркәсіптік дизайн
484
Ұлыбритания, Испания, Оңтүстік Кореяда
жақсы дамыған. Тек Ұлыбританияның өзінде 232 мың дизайнер бар. Сонымен дизайн - индустрия тілін таба білсе, елдің экономикасына елеулі үлес қоса алады. Республикамызда өнеркәсіптік дизайн ақсап тұр. Соның кесірінен отандық жеңіл өнеркәсіп өнімдері әлемдік бәсекеге қабілетсіз. Мәселені шешу үшін арнаулы дизайн - студиясын ашқан жөн. Ең бастысы мамандарды жаңа бағытта дайындай бастауымыз қажет. Мамандардың айтуынша, біріншіден білікті дизайнерлердің тапшылығы, еліміздегі жоғары оқу орындарында білім алып шығатын мамандардың санына қарап емес, сапасына байланысты, себебі зауыттар мен фабрикалар арасында студенттермен еш байланыс жоқ. Диплом алып шыққан маман тәжірибесіз болып шығады. Екіншіден дизайнерлердің заманға сай келмейтін ескі жүйемен оқытылуы. Әрине, жеңіл өнеркәсіптің дамуына бұл да кедергі болуда. Үшіншіден отандық жоғары оқу орындары дизайнерлерді тек теориялық жағынан әзірлейді де, ал тәжірибелік қор мүлдем аздығын атап көрсетеді[4]. Зауыттар мен фабрикалар дизайнерлерді жұмысқа алып, білімдерін жетілдіргісі келмейді. Жеңіл өнеркәсіп жұмыс орындары тек арнаулы киім тігуден әріге бара алмауда. Осы саладағы «спецовкалар» мен арнаулы киім тігумен айналысатын фабрикалар мен цехтарға дизайнның қажеті бола бермейді. Мемлекеттің шикізат пен еңбек ресурстары бойынша орасан әлеуеті бола тұра, толықтай импортқа тәуелді болып отырғанымыз рас. Тауарлар импорты мен шикізат экспорты ғана болған кезде нақты экономиканың қандай да бір өсуі туралы сөз қозғау артық шығар. Өндірушілер үшін тең емес экономикалық жағдайлар отандық тауар өндірушілерге ішкі нарықтарда да, сыртқы нарықтарда да өндірісті тиімді дамытуға мүмкіндік бермейді. Оның үстіне жеңіл индустрия өніміне жыл сайынғы қажеттілік 5 млрд долларға жуық деп бағаланып отыр. Елдің ішкі нарығын қорғау үшін жеңіл өнеркәсіптегі өз өндірісіміздің планкасын экономикалық қауіпсіздік деңгейіне дейін жеткізу, яғни, отандық өндіріс үлесін 30 %-ға дейін жеткізу керек. Ішкі нарықты отандық сапалы өніммен толтыру үшін қолайлы жағдайлар жасағанымыз абзал. Шикізатты дайын өнімге дейін терең өңдеуді жүзеге асыратын жеңіл өнеркәсіп өнімін өндірушілер үшін жеңілдіктер беру тетігін енгізу қажет. Оларды қосылған құн салығынан босатуға, преференциялар мен субсидияларды және басқаларды беруге болады. Санитариялық-гигиеналық нормативтерге, техникалық регламенттер мен стандарттарға сәйкес келмейтін тігін, тоқыма, тері-былғары және аяқкиім өнімін өткізу үшін жауаптылықты қатаңдатқан жөн. Отандық тауар өндірушілердің бәсекеге қабілетті тауарларын сыртқы нарыққа жылжытуына қолдау жасау қажет. Қазіргі уақытта мақта талшығының тек 2%-ы ғана дайын өнімге дейін қайта өңделеді, жүннің 12%-ы бастапқы өңдеуге жатқызылады. Статистика деректері бойынша, шитті мақта, өңделмеген тері, жуылмаған жүн түріндегі шикізаттың 90%-ға жуығы шет елге экспортталады. Тігін өнеркәсібі іс жүзінде Қазақстанда өндірілмейтін импорттық маталарды, иірілген жіпті, фурнитураны
485
пайдалануға мәжбүр болып отыр. Бұл бұйымдар құнының жоғары болуына және бағасы бойынша олардың импорттық өніммен бәсекелесуге қабілет- сіздігіне әкеп
соғады. Сондықтан отандық өндірушілер шетелдік өндірушілермен бәсекелестік күресте жеңіліп жатады. Бұл проблеманы шешу үшін шикізат экспортын тежеу және өңделу дәрежесі төмен өнімді әкетуге жоғары баждарды енгізу бойынша шаралар қолданылуға тиіс. Сондай-ақ отандық жеңіл индустрияны дамыту үшін өндірісте шикізатты алудан дайын өнімді жасауға дейінгі толық циклі аса қажет. Мысалы, өсірілген мақтадан шитті мақтаны алу ғана емес, сонымен бірге одан мата дайындалғаны және дайын киім тігілгені біз үшін маңызды[5]. Қазіргі заманғы жеңіл индустрияның ғылымды қажетсінетінін ескеру керек. Қазіргі уақытта бұл саланың бәсекеге қабілеттілігінің технология мен инновацияға салынатын инвестицияның деңгейіне тәуелділігі жоғары. Өкінішке қарай, отандық кәсіпорындардың көпшілігінде жабдықтардың, сондай-ақ өндірістің технологиялық үдерістерінің физикалық және моральдық жағынан тозуы еңбек өнімділігіне, өнім сапасына теріс әсер ететіні сөзсіз. Біз өз өнімдерімізді таныстыра білуіміз де керек-ақ. Отандық өндірушілердің технологиялар трансфертінде белсенді әрі ұтқыр болмауы – тағы бір маңызды мәселенің бірі. Мысалы, «Mango», «Zara» сияқты көпшілікке қолжетімді брендтер жаңа киім үлгілері таныстырылғаннан кейін, 10-15 күннен соң, бүкіл әлемде сатыла бастайды екен. Бүгінгі күні қазіргі заманның талаптарына сай келетін білікті кадрлардың жетіспеушілігі Қазақстанның жеңіл өнеркәсібі үшін өткір проблема болып отыр. Жұмысшылар, тігіншілер ғана емес, жоғары және орта буынның техникалық жұмыскерлері де жетіспейді. Елде әртүрлі деңгейдегі жеңіл өнеркәсіп мамандарын дайындайтын оқу орындары жеткілікті болғанымен, көптеген түлектер өзінің мансабын өндіріспен байланыстырғысы келмейді. Бұл еңбек жағдайының ауырлығы мен жалақының төмендігіне байланысты. Кәсіпорындарда кадрлардың басқа салаға кетуі байқалады. Сондықтан кадр мәселесі персоналды басқару мен кәсіптің беделін көтерудің жаңа тәсілдерін енгізуді талап етеді. Бүгінгі күні мамандар даярлаудың сапалық көрсеткіштерін жақсартуға баса екпін берілуге тиіс және мұнда білім мен кәсіби шеберлік өндірістің маңызды ресурсы ретінде қаралуға тиіс. Бұдан басқа, білім беру мен экономиканың нақты секторы арасындағы алшақтықты жою қажет.
жүктеу/скачать 7,15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|