Сборник упражнений для школьников общеобразовательной школы с русским языком обучения «Bilimsema» баспасы Алматы, 2020
жүктеу/скачать 1,87 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Төл сөзді төлеу сөзге айналдырыңдар.
| ТӨЛ СӨЗ БЕН ТӨЛЕУ СӨЗ
(прямая и косвенная речь) Запомните! При преобразовании предложении в косвенную речь не забывайте заменять подлежащее предложения Төл сөз Төлеу сөз Мен барамын, – дедім мен (1)/ деді ол (2) Сен барасың, – деді ол. Сіз барасыз, – деді ол. Ол барады, – деді маған. Мен өзімнің (дедім мен) – баратынымды айтты (1). Ол өзінің баратынын айтты (2). Ол сенің баратыныңды айтты. Ол сіздің баратыныңызды айты. Оның баратынынын айтты. Біз Сендер Сіздер Олар Бұл Мынау Анау Сол Оспан кітап Біздің (деді бізге) өздерінің (деді ол) Сендердің (деді ол), біздің (деді бізге) Сіздердің, біздің (деді бізге) олардың бұның мынаның ананың соның Оспанның кітаптың Запомните! При преобразовании предложении в косвенную речь сказуемое предложения надо преобра- зовать в следующие формы Төл сөз (прямая речь) Төлеу сөз (косвенная речь) 1. Жедел өткен шақ айтты, – деді айтқанын айтты (хабарлады) 2. Бұрынғы өткен шақ ... айтқан, – деді ... айтыпты, – деді айтқанын айтты (хабарлады) 147 3. Нақ осы шақ ... айтып жатыр, – деді ... айтып отыр, – деді ...айтып тұр, – деді ... айтып жүр, – деді айтып жатқанын айтты айтып отырғанын баяндады айтып тұрғанын айтты айтып жүргенін айтты 3. Келер шақ ... айтады, – деді ... айтар, – деді ... айтпақ, – деді айтатынын айтты айтуы мүмкін екенін айтты айтатынын айтты 1. Төл сөзді төлеу сөзге айналдырыңдар. Үлгі: – Ертең біз Қапшағайға барамыз, – деді досым. – Досым өздерінің Қапшағайға ертең баратынын айтты. 1. Серік: – Біздің Қазақстан бойынша сапарымыз сегіз күнге есептелген, – деді. .................................................................................................................... 2. – Мен Жамбылдың туған жерінде болсам деп едім, – деді қонақ. .................................................................................................................... 3. – Сіздерде қажетті жабдықтар бар ма? – деп сұрады инженер. .................................................................................................................... 4. – Бұл аймақтың картасын көрсетіңізші, – деді Анар. .................................................................................................................... 5. – Бұл өзен қалай аталады? – деді Сара. .................................................................................................................... 6. – Бұл канал қашан салынған, – деді Марат. .................................................................................................................... 7. – Көпір қай жерде? – деді қарт. .................................................................................................................... Запомните! При преобразовании предложении в косвенную речь именное сказуемое предложения соче- тается со словом «екенін» Төл сөз Төлеу сөз керек, – деді сары, – деді төрт, – деді, қайда, – деді бар, – деді жоқ, – деді тиіс, – деді керек екенін айтты сары екенін айтты төрт екенін айтты қайда екенін айтты бар екенін айтты жоқ екенін айтты тиіс екенін айтты |