Сейфулла Венера Әке-шеше туралы
жүктеу/скачать 15,35 Kb.
|
Atasözler
|
Сейфулла Венера Әке-шеше туралы Анасы жұқалап нан жапса, баласы бұтарлап асайды. Analık usta, yumağı ufak yapar; çocuklar usta, ekmeği çifte kapar. Анасы (енесі) тепкен құлынның еті ауырмас. Anasının bastığı yavru (civciv) incinmez (ölmez). Анасын көріп, қызын ал; аяғын көріп, асын іш. Anasına bak, kızını al; kenarına bak, bezini al. Ата (әке) көрген оқ жонар, Ана көрген тон пішер. Oğlan babadan (atadan) öğrenir sofra açmayı, kız anadan öğrenir biçki biçmeyi. Атаға (әкеге) баланың алалығы жоқ. Beş parmağın hangisini kessen acımaz?\ Ciğer, hepsi bir ciğer. Атадан жақсы ұл туса, Есіктегі басыңды төрге сүйрейді; Атадан жаман ұл туса, Төрдегі басыңды көрге сүйрейді. İyi evlat (ana) babasını vezir eder, kötüsü rezil eder. Атадан (өзіңнен) тумай ұл болмас, Сатып алмай құл болмас. Anadan doğmayınca, kardeş kardeş sayılmaz. Атаның өспес ұлы өнбес дауды даулайды. Onmayacak oğlan, bitmeyecek tarlaya tohum eker. Атаңа не қылсаң, балаң да соны қылар. Babana ne yaparsan, oğlundan onu görürsün. Атасы жаудың – баласы жау. Atasına düşman olan, evladına dost olmaz. Атасы қышқыл алма жесе, баласының тісі қышиды. Babası koruk (erik, ekşi elma) yer, oğlunun (torununun) dişi kamaşır.\ Baba eder, oğul öder. Аттан тай озады, атадан бала озады. Tay babasını geçer.\ Boynuz kulağı geçer. Әкесіз жетім - жарым жетім, Шешесіз жетім – анық жетім. Baba öksüzü, öksüz değil; ana öksüzü, öksüzdür.\ Babasız öksüz, yarım öksüz; annesiz öksüz, gerçek öksüz. Әкемді алсаң, ал, құдай, шешемді алма, Шекпен тоқып берсе де өлмеймін ғой. Yüz koyunlu atamın kalmasındansa, bir yüksüklü anamın kalması yeğdir. Әкең барда ел таны еріп жүріп, Атың барда жер таны желіп жүріп. Atın varken yol tanı, ağan (itin) varken el tanı.\ Baban varken dost tanı, atın varken yol tanı. Әкеңнің төріне сенбе, маңдайыңның теріне сен. Ata (baba) malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek. Әкеңді өлтіргенге шешеңді бер. Sana taş atana, sen de ekmek at. Әкесіне баласы «кәлкәусәр» үйретіпті. Zamane çocuğu babasına öğüt verir. Әкесі өлгенді де естіртеді. Cihanda işitilmedik (duyulmadık) haber olmaz. Бір анадан бала да туады, бәле де туады. Bir ağaçta gül de biter, diken de biter.\ Bir atadan otluk da olur, bokluk da olur. Енесі (анасы) тепкен құлынның еті ауырмас. Anasının bastığı yavru incinmez.\ Anasının bastığı civciv ölmez. Жылайын деген бала әкесінің сақалымен ойнайды. Dayak isteyen keçi çobanın değneğine sürünür. Жылар болса, шешем ғана зар жылар, Ал, ағайын еріп қана құр (жай) жылар Ağlarsa anam ağlar, başkası (kalanı) yalan ağlar. Қарға баласын «аппағым» дейді, Кірпі баласын «жұмсағым» дейді. Karga yavrusuna bakmış, “benim ak pak evladım” demiş. Он бала бір әкеге жүк болмайды, Бір әке он балаға жүк болады. Bir baba dokuz evladı besler, dokuz evlat bir babayı besleyemez. Орақ ұстап, әкең қалғанша, Оймақ ұстап, шешең қалсын. Yüz koyunlu atamın kalmasındansa, bir yüksüklü anamın kalması yeğdir. Сақау (мылқау) қыздың тілін шешесі ғана біледі. Dilsizin dilinden anası anlar. Ұлдың ұяты – әкеге; қыздың ұяты – шешеге. Gelin (kız) kötü çıkarsa, anası; damat (oğlan) kötü çıkarsa, babası. Шешемнің өлетінін білгенде, бір қап кебекке сатып жіберетін едім ғой! Anamın (babamın) öleceğini bilseydim, kulağı dolu darıya satardım. Шешесі бар жетімнің басында тарақ пен қыл ойнар; Шешесі жоқ жетімнің басында бит пен сірке ойнар. Analı kuzu, kınalı kuzu. Birlikti el buzılmas (Birlik olan halk dağılmaz). Ît toyàan jerine, er tuwàan jerine (İt doyduğu yere, erkek doğduğu yere gider). Intımak bolmay is bolmas- el eli yıkar iki el yüzü yıkar Jer tausız bolmas, el hansız bolmas- Tayfa ne kadar çok olsa iş geminin kaptanındadır Jer töbesiz bolmaidı, el töresiz bolmaidı- Çobansız davar kurda kuşa yarar Tuğan jerdin kadirin, şette jürgende bilesin- hasta olmayan sağlığın kadrini bilmez Yer-yelinde, gül-jerinde, Evli evinde köylü köyünde gerek Erinen airılğan kömgenşe jılaydı, jerinen ayrılğan ölgenşe jılaydı, Evden çıkan ev kadar, köyden çıkan köy kadar yıkılır. İyiliğe iyilik her kişinin karı, kötülüğe iyilik er kişinin karı- Жақсылыққа жақсылық - әр кісінің ісі, жамандыққа жақсылық - ер кісінің ісі. İyilik iki baştan olur.- eki jaksı kosılsa ölgeninşe dos bolar, Eki jaman kosılsa ölgeninşe kas boladı İyilik yap denize at balık bilmese Halık bilir- Jamandık payda etpeydi, jaksılık zaya ketpeydi İyilik yapan iyilik bulur- Jamandık kılsan özgege, jaksılık kılsan özine. жүктеу/скачать 15,35 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|