Лексикалық негіздер Java- классын тереңірек қарастырғаннан кейін, енді осы тілдің синтаксисының ортақ аспекттерін қарастырайық. Java-ның бағдарламалары— қадамдар, түсініктемелердің, бұлақты сөздердің, идентификаторлардың, литералдық тұрақтылардың, операторлар мен бөлгіштердің жиынтығы.
Қадамдар Java – тілі, бағдарламаның мәтінін еркін өңдеуге мүмкіндік беретін тіл. Бағдарлама дұрыс жұмыс жасау үшін, мәтінді арнайы әдістермен түзетудің қажеті жоқ. Мысалы, HelloWorld классын екі қатарда немесе кез келген басқа әдіспен жазуға болар еді. Тек бөлек лексамалардың арасында бір қадам, табуляция символы немесе қатар аудармасының символы болуы керек, сонда ол дұрыс жұмыс атқарады.
Түсініктемелер Түсініктемелер бағдарламаның кодына әсер етпесе де, оны дұрыс пайдалану, бастапқы мәтіннің байыпты бөлігі болып табылады. Түсініктемелердің үш түрі: бір қатарға түсініктемелер, бірнеше қатардағы түсініктемелер және документтеудегі түсініктеме деп бөлінеді. Бір қатарды алатын түсініктемелер // деген символмен басталып, қатар соңында аяқталады. Бұл түрдегі түсініктемелер бөлек қатар кодтарына қысқаша түсініктеме бергенге пайдалы.
а = 42; // егер 42 – жауап болса, онда қандай сұрақ болды? Бірнеше қатарларда орналасқан және мәтін түсініктемелерін /* мына символмен бастап, */ осы символмен аяқтау арқылы, біз түсініктемелерді толық түсіну үшін пайдалана аламыз. Осы қос символдар арасында орналасқан мәтін, түсініктеме ретінде пайымдалады және оны транслятор ескерусіз қалдырады.
/* * Этот код несколько замысловат… * түсіндіруге тырысайық: * …. */ Үшінші түрдегі ерекше түсініктемелер javadoc сервисті бағдарламасына арналған, ол Java-транслятор компоненттерін автоматты түрде класс интерфейстері бойынша документтер генерациясына қолданылады. Түсініктемелердің бұл түрін қолданудың келісімі мынада: ашық (public) классын хабарлау алдында, /** түріндегі символдан бастау керек. Бұндай түсініктемелер, қарапайым түсініктемелер сияқты аяқталады. Javadoc бағдарламасы түсініктемелі құжаттардағы @ деген символдан басталатын кейбір арнайы айнымалыларды ажырата алады.