Семинар сабағы 15 сағат Оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы (ожсөЖ) 45 сағат СӨЖ 45

§ 1.1 
§ 1.2 
 
2 
§ 2.1  

§ 2.2 
 
ҚОРЫТЫНДЫ ............................................. 
 
ПАЙДАЛАНҒАН ƏДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ  ................................. 
 
 
РЕФЕРАТТЫҢ ТИТУЛДЫҚ БЕТІНІҢ ҮЛГІСІ. 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ 
МИНИСТРЛІГІ. 
 
М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті. 
 
Тарих жəне құқық факультеті 
 
                                                     ҚР тарихы кафедрасы  
                                                
 
 
 
 
РЕФЕРАТ 
 
Тақырыбы:  ----------------------------------------------------------------------------------
----------- 
тақырып атауы 
 
                                                           
 
 
 
 
 
 
 
                                                          Тексерген:   ------------------------------------ 
                                                                               (оқытушының аты – жөні) 
                                                                                        
                                                            
                                                          Орындаған студент: ---------------------------
---------------- 
                                                                                                    (студенттің аты-
жөні) 
 
 
 
 
 
 
 
 
Орал –                               ж. 

 
10. -------- 
11.  Білімді бағалау жөніндегі мəлімет. 
Бағалау саясаты 
Білімді бағалаудың мақсаты-студенттерді оқу процесі барысында ынталандыру 
жəне  студенттің  оқу  процесі  барысында  алған  білім  мен  дағдыларын  меңгерген 
дəрежесін көрсету. 
Студент  өзінің  оқудағы  жетістіктерін  бақылау  жəне  тексеру  үшін  оқу 
процесінің  басында  үлестірілген  жазбаша  бақылау  тапсырмалары,  тест 
тапсырмалары,  өз  бетімен  дайындалу  сұрақтары,  емтихан  сұрақтары  бойынша 
даярланады. Ол үшін: 
-үнемі  дəріс  пен  семинар  сабақтарына  қатысып,  өзіне  тапсырылған 
тапсырмаларды дер кезінде орындап белсенділік танытуы керек; 
-дəріс  пен  семинарларда  қарастырылған  тақырыптар  мен  сұрақтар  жүйесін 
қайталап отыруы керек; 
-əр  дəріс  соңында  берілетін  өзін-өзі  тексеру  сұрақтарымен  жұмыс  жасауы 
керек; 
-дəріс  пен  семинарларда  берілген  оқулықтармен,  əдебиеттермен  жие  жұмыс 
жасап, еске сақтау қабілетін арттыруы керек 
Бағалау  саясаты  келесі  принциптерге  негізделу  керек:  шынайлық,    əділдік, 
айқындылық, икемділік, жоғары дифференциация. 
Қорытынды бағалауға рейтингтік бақылау жəне емтихан кіреді. 
Ќорытынды бағалау мен рейтингті бақылау 
•  Семестрдің 7(8) аптасында (1-7 апта нəтижесі бойынша) жəне 15 аптада (8-15 
апта  нəтижесі  бойынша)  оқытушы  100  балдық  шкала  бойынша    рейтингті 
бақылау    нəтижелерін  шығарады  жəне  оқытушы  өткізген  рейтингке 
қойылатын баға, ағымды, рубеждік бақылау балдарының сомасын  көрсетеді. 
•  Қорытынды баға мына формула бойынша есептеледі  
          U = [(P1 +P2) / 2] * 0,6 + E * 0,4 
P1 - бірінші рейтингті бағалаудың цифрлік эквиваленті 
P2 - екінші рейтингті бағалаудың цифрлік эквиваленті 
Е – емтихандағы бағалаудың цифрлік эквиваленті 
Яғни 30% (1 рейтинг) + 30% (2 рейтинг) + 40% (емтихан). 
 
 «Қазақстанның ежелгі дəуір тарихы» курсы бойынша бағалау саясаты: 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Семестр 
барысында 
екі 
аралық 
бақылау 
жүргізіледі 
7(8) 
жəне 15 апталарда. 
Аралық 
бақылаулар 
бойынша 
студенттің максималды үлгерім көрсеткіші 60% құрайды. Семестр аяғында оқу пəні 
бойынша қорытынды аттестациялау – емтихан өткізіледі (максималды көрсеткіші - 
40%). 
Пəн бойынша қорытынды емтихан бағасы аралық бақылаулар жəне қорытынды 
аттестациялаудың максималды көрсеткіштер сомасы ретінде анықталады. 
Қорытынды  емтихан  пəннің  негізгі  теориялық  жəне  практикалық 
материалдарын қамтитын нұсқауларға бөлінген тест тапсырмалары түрінде өтеді. 
Əріптік  бағалау  жəне  оның  балдардағы  цифрлік  эквиваленті  дұрыс 
жауаптардың пайыздық көрсеткіші  бойынша  анықталады (кесте бойынша) 
 
Студенттердің білімі келесі кесте бойынша бағаланады: 
 
Бағалау 
Бағаның 
əріптік 
баламасы 
Бағаның 
сандық 
баламасы 
Бағаның 
проценттік 
баламасы 
Бағалаудың дəстүрлі 
жүйесі 
A 
4,0 
95-100 
өте жақсы 
A- 
3,67 
90-94 
Дəрістегі белсенділік  100 
30 
Семинардағы 
жұмыстағы 
белсенділік 
100 
15 
СОӨЖ-дағы 
белсенділік  
100 
45 
СӨЖ орындауы 
100 
45 
Жеке тапсырмалар 
100 
6 
Рубеждік бақылау 
100 
2 
Аралық 
аттестация  
(Р1, Р2) 
100 
N 
Ағымдық бақылау 
100 
2 
Емтиханға 
жіберілетін рейтинг 
100 
Барлық  бағалардың 
орта  арифметикалық 
сомасы 
Қорытынды  бақылау 
(емтихан) 
(Р1+Р2)/2 
 
Қорытынды  
Ағымдық 
бақылау * 0,6 
 
Жеке тапсырмалар 
100*0,4 
 
Рубеждік бақылау 
Емтиханға 
жіберілетін 
рейтинг 
+ 
қорытынды 
нəтиже 
 

B+ 
3,33 
85-89 
жақсы 
B 
3,0 
80-84 
B- 
2,67 
75-79 
C+ 
2,33 
70-74 
қанағаттанарлық 
C 
2,0 
65-69 
C- 
1,67 
60-64 
D+ 
1,33 
55-59 
D 
1,0 
50-54 
F 
0 
0-49 
қанағаттанарлықсыз 
 
Курс саясаты жəне іс-жосығы (процедурасы) 
Студенттерге қойылатын талаптар: 
Курс  бойынша  жоғары  балл  алу  үшін  əрдайым  жұмыстану  қажет.  Себебі  пəн 
бойынша  баға  жалпы  семестр  бойы  жинақталады.  Сабаққа  белсенді  қатысып, 
барлық  тапсырмаларды  нақты,  дұрыс,  ұқыпты,  толық  орындаған  жағдайда 
студентке  жоғары  баға  қойылады.  Студент  əрбір  кредит  сағат  бойынша  жинаған 
балдарын есептеп жүру қажет (жоғарыда көрсетілген пəн бойынша білімді бағалау 
жəне апталық тақырыптық кесте бойынша) 
1. Сабаққа қатысу 
  Студент  сабаққа  қатысуға  міндетті.  Қалдырылған  сабақтар  пəннің  оқу-
əдістемелік  кешенінде  көрсетілгендей  толық  көлемде  орындалу  қажет.  Пəннің  3/1 
себепсіз қалдырса, курстан шығарылады. 
2. Аудиториядағы тəртіп 
Студент  сабаққа  кешікпеу,  сабақ  уақытында  сөйлеспеу,  газет  оқымау,  ұялы 
телефоның сөндіру, оқу үрдісіне белсенді қатысуы қажет. 
3. Үй тапсырмасы 
Үй  тапсырмасы  міндетті  түрде  көрсетілген  мерзімде  орындалуы  қажет.  Үй 
тапсырмалары негізінде қорытынды баға шығарылады. 
4. Жеке тапсырмалар 
Семестрлік  жеке  тапсырмалар  міндетті  болып  табылады.  Олар  реферат 
(баяндама,  хабарлама  т.б.)  ретінде  орындалып,  қорғалады.  Бұл  тапсырмалардың  
əрқайсысы бағаланып, қорытынды баға шығарылады. 
5. Бақылау жұмысы. 
Бақылау  жұмысы  сабақ  уақытында  орындалып,  тапсырылады.  Студенттердің 
білімін бақылау негізінен тест тапсырмаларын орындату арқылы тексеріледі. 
6. Пікірлесу. 
Пікірлесу  əр  топта  кесте  бойынша  жүзеге  асады.  Студенттердің  білімін 
бақылау тест тапсырмаларын орындату арқылы жүргізілуі мүмкін. 
 
Студенттердің білімін тақырыптар бойынша тексеру жəне емтихан сұрақтары 
1-7 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары.  
1.  Ерте палеолиттің тарихи шеңбері, археологиялық ескерткіштері. 
2.  Ерте палеолиттегі табиғи жағдай. 

3.  Ерте палеолиттегі еңбек құралдары. 
4.   Орта палеолиттің тарихи шеңбері, археологиялық ескерткіштері. 
5.  Орта палеолиттегі табиғи жағдай. 
6.  Орта  палеолиттегі еңбек құралдары. 
7.  Кейінгі  немесе  соңғы  палеолиттің  тарихи  шеңбері,  археологиялық 
ескерткіштері. 
8.  Кейінгі палеолиттегі табиғи жағдай. 
9.  Кейінгі  палеолиттегі еңбек құралдары. 
10.   Ерте тас дəуіріндегі адамзаттың даму сатылары. 
11.   Ерте тас дəуіріндегі адамдардың қоғамдық ұйымдасуы. 
12.   Орта тас дəуірі немесе мезолит кезеңінің тарихи шеңбері. 
13.   Мезолиттегі табиғи жағдай. 
14.   Мезолиттегі археологиялық ескерткіштер. 
15.   Ең алғашқы механизм. 
16.   Неолиттің тарихи шеңбері. 
17.   Неолит төңкерісі. 
18.   Энеолиттегі басты екі ерекшелік. 
19.   Энеолиттің тарихи шеңбері. 
20.   Атбасар, Маханжар, Ботай мəдениеті. 
21.   Қола дəуірінің тарихи кезеңі. 
22.   Қола дəуіріндегі қоғамдық ұйым. 
23.   Қола дəуірінің үш ерекшелігі. 
24.   Не себептен Қола дəуірінің алдыңғы кезеңіндегі мəдениет Андронов мəдениеті 
деп аталды. 
25.   Қола  дəуіріндегі  кейінгі  кезеңдегі  Беғазы-Дəндібай  мəдениеті  қай  жерден 
анықталды. 
26.   Беғазы-Дəндібай мəдениетінің археологиялық ескерткіштері жəне кезеңі. 
27.   Андроновтықтардың жерлеу ғұрпы. 
28.   Қола дəуіріндегі петроглифтер. 
29.   Адамдардың темірді ең алғаш пайдаланған кезі. 
30.   Сақтар өмір сүрген кез. 
31.   Сақтар туралы деректер тобы. 
32.   І Дарийдің Бехистун жазбаларында кездесетін сақтардың тобы, олардың өмір 
сүрген территориясы. 
33.   Сақтардың парсылармен болған азаттық үшін күресі. 
34.   Сақтардың грек-македониялықтармен азаттық үшін болған күресі. 
35.   Сақтардың қоғамдық ұйымдасуы. 
36.   Сақтардың шаруашылығы. 
37.   Сақтардың мəдениеті. 
38.   Сақтардың өнері. 
39.   Сақтардың діни түсінігі. 
40.   Апасиактардың астанасы. 
41.   Үйсіндер сақтардың орнына Жетісуға келуі. 
42.   Үйсіндер туралы тарихи деректер. 
43.   Үйсіндер мемлекетінің негізін қалаған Елжау би. 

44.   Үйсіндердің астанасы, мемлекеттік ұйымдасуы. 
45.   Үйсіндердің территориясы, шекарасы. 
46.   Үйсіндердің шаруашылығы. 
47.   Ғұндар қытай деректерінде. 
48.   Ғұндардың Қазақстан территориясына алғаш қоныс аударған кезі. 
49.   Ғұндардың Орта Азиядағы ұлы империясының негізін қалаушы. 
50.   Ғұндардың территориясы. 
51.   Ғұндардың қаңлылармен, үйсіндермен, қытайлықтармен жүргізген соғыстары. 
52.   Ғұндар қашан Қазақстан территориясына екінші рет қоныс тепті. 
53.   Аттиланың Шығыс Еуропаға жасаған жорықтары. 
54.   Қаңлылар жазба деректерде. 
55.   Қаңлылар мекен еткен территория. 
56.   Қаңлылардың астанасы. 
57.   Қаңлылардың саяси тарихы. 
58.   Сармат-савроматтар мекен еткен территория. 
59.   Полихромдық стиль. 
60.   Оңтүстік Қазақстан ЕТД-де. 
61.   Жетісу ЕТД. 
62.   Шығыс Қазақстан ЕТД. 
63.   Орталық Қазақстан ЕТД. 
64.   Солтүстік Қазақстан ЕТД. 
65.   Арал-Каспий даласының тайпалары. 
66.   Үйсіндердің, ғұндардың, қаңлылардың шаруашылығы, мəдениеті. 
67.   “Түрік” терминінің мағынасы. 
68.   Түріктердің шығу тегі туралы қытай аңыздарының екі версиясы. 
69.   Түрік атауы қашан алғаш рет қытай дерегінде кездеседі. 
70.   Бумын қағаны өзін қаған деп, түрік мемлекетін түрік қағанаты деп жариялауы. 
71.   Түріктердің Орта Азияда үстемдік еткен кезі. 
72.   Түрік-византия одағы. 
73.   Түрік мемлекеті қашан Батыс жəне Шығыс Түрік мемлекеті деп екіге бөлінді. 
74.   Түрік қағанатының ыдырау себептері. 
 
8-15 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары.  
1.Батыс Түрік қағанатының құрылу себептері, территориясы. 
2.Он оқ будун. 
3. Жеғұй қаған мен Тон жабғу қаған. 
4. Түркеш қағанаты өмір сүрген кезі. 
5. Түркеш қағанаты Сақал қағанның тұсында. 
6. 711ж. Болучу түбіндегі шайқас. 
7. Түркеш-араб, түркеш-қытай шиеленістері. 
8. Қарлұқтар мемлекеті өмір сүрген уақыт. 
9. Қарлұқтар территориясы. 
10. Қарлұқтардың саяси тарихы. 
11. Оғыздардың өмір сүрген кезі. 
12. Оғыздардың мекен еткен территориясы. 

13. Оғыз-печенег қақтығысы. 
14. Оғыз-орыс əскери одағы. 
15. Оғыз көтерілісі. 
16. Оғыздардың соңғы билеушісі. 
17. Қимақтар араб-парсы деректерінде. 
18. Қимақтар Гардизи аңызында. 
19. Қимақтардың этникалық құрамы. 
20. Қимақтардың мемлекеттік құрылымы. 
21. Қимақтардың əлеуметтік ұйымдасуы. 
22. Қимақтардың сыртқы саяси жағдайы. 
23. Қимақтардың шаруашылығы мен мəдениеті. 
24. Қарахан мемелекетінің негізін қалаушы Сатұқ Боғра хан. 
25. Қарахан мемлекетінің территориясы. 
26. Қарахан мемлекетінің мемлекеттік құрылымы. 
27. Қарахан мемлекетінің саяси тарихы. 
28. Қарахан мемлекетінің шаруашылығы. 
29.Қарахан мемлекеті ислам дінін мемлекеттік дін деп жариялауы. 
30.Қарахан мемлектінің екі хандығының да билігі қарақытайлар қолына көшуі. 
31.Наймандар мен керейлердің саяси бірлестігі. 
32.Найман конфедерациясына кірген тайпалар. 
33.Керейлер туралы ең алғашқы жазба деректер. 
34.Найман, керейлердің монғолдармен қақьтығастары. 
35.Христиан дінінің несториан тармағы. 
36.Қыпшақтар батыс деректерінде. 
37.Қыпшақтар шығыс деректерінде. 
38.Қыпшақ хандығы өмір сүрген кезі. 
39.Қыпшақтардың саяси тарихы. 
40.Қыпшақтар қоғамы. 
41.ҮІ-ҮІІІғғ. Қазақстанның экономикасы мен мəдениеті. 
42.Ұлы Жібек жолы. 
 
Емтиханға дайындық сұрақтары. 
1.  Ерте палеолит дəуірі қандай жыл аралықтарын қамтиды?  
2.  Ерте палеолит дəуірінің археологиялық ескерткіштері? 
3. Адамдардың алғашқы бірлескен ұйымы? 
4.  Дене бітімі қазіргі адамдарға ұқсас адамдар қалыптасқан дəуірді атаңыз? 
5.  Ерте палеолитте қарудың кең тараған түрі? 
6.  Мустьеліктер өлген адамды қалай жерлеген? 
7.  Алғашқы діни  сенім қай дəуірде қалыптасқан? 
8.  Өнердің пайда болуы (сурет, мүсін, би) қай дəуірге сəйкес келеді? 
9.  Аналық  рулық  қатынас  (матриархат)  аталық  отбасылық  рулық  қатынасқа 
(патриархат) қашан орын берді? 
10. Сақтар туралы барлық информациялық массив неше баспадан тұрады? 
11. Дарийдің Бехистун жазбаларында сақтардың қандай тобы аталады? 
12. Ғұндарда қандай сала жоғары дамыған? 

13. Ғұн шаньюйінің ұлы Модэ кімдерге кепілдікке берілді? 
14. Үйсіндер кең дипломатиялық жəне туыстық қарым-қатынаста: 
15. Қарғалы диадемасындағы қанатты аттар нені бейнелейді? 
16. Сицилиялық король Роджер ІІ –нің тапсырысымен жазылған қимақтар жөнінде 
өте құнды мəлімет кездесетін еңбек пен оның авторы? 
17. Гардизи аңызы бойынша қимақтар  кімдерден тараған? 
18. Қимақ  бірлестігі неше тайпадан тұрады? 
19. Түріктердің шығу тегі жөніндегі қытайлық аңыздың екі версиясы? 
20. Түрік қағанаты Орталық  Азияда қай қағаның тұсында саяси үстемдікке қолы 
жетті? 
21. Тудун дегеніміз кім? 
22.  Түркеш қағанатында жайылымдар кімнің қолында болды? 
23.  Екі бірдей майданда соғысуына тура келген түркеш қағаны? 
24. В. Томсен Орхон өзенінің бойында табылған руникалық мəтіндердің адармасын 
жасап шыққанын қай жылы хабарлады? 
25. Қарлұқтар туралы алғашқы деректер қай ғасырға жатады? 
26.  Қарлұқтар  тұсында  Шу  жəне  Талас  өзендері  маңында  қандай  жаңа  қалалар 
пайда болды? 
27.  IXғ.  мен    XIғ.  бас  кезінде  қай  тайпалар  Сырдариядан  Еділге  дейінгі  аймақты 
иеленді?  
28.  Xғ.  соңында  оғыздар  кімдермен  одақтасып  Хазар  қағанаты  мен  Еділ 
бұлғарларын талқандады? 
29. Оғыз қоғамында маңызды роль атқарған əскербасы қандай лауазыммен аталған? 
30. Қарахан əулетінің негізін салушы? 
31. Қарахан мемлекетінің тарихи шеңбері? 
32.  Қай  ертефеодалдық  мемлекетте  ислам  діні  қабылданып,  мемлекеттік  дін 
мəртебесін алды? 
33. Қарахандар мемлекетінде салық  жинау құқығын иемденуші қалай аталды?      
34. Наймандар, керейттер, жалайырлардың көшпелі мал шаруашылығындағы көшу 
тəсілдері? 
35.  Наймандар  мен  керейттер  қашан  христиан  дінінің  несториан  тармағын 
қабылдады? 
36. Орыс жылнамаларында қыпшақтарды қалай атайды?     
37. Қыпшақ халқының қалыптасуының соңғы кезеңі? 
38.  Қыпшақтар  жөнінде  мəліметтер  қалдырған    араб  халифатының  мемлекеттік 
қызметшісі? 
39.  IX-XIIIғғ.  Қыпшақтар  жөніндегі  араб,  парсы  авторларының  еңбектері  қандай 
ғылым негізінде жазылды? 
40. Кімдер қыпшақтарды “кумандар” деп атаға 
41. Орта палеолит (мустьер) дəуірі  қандай жыл аралықтарын қамтиды? 
42. Орта палеолит дəуірінің археологиялық ескерткіштері? 
43. Аналық рулық қоғамның белгілері қай дəуірде қалыптаса бастаған? 
44. Орта  палеолит  дəуіріндегі  Орталық  Қазақстанна  табылған  ескерткіштердің  ең 
көнесі қай облыс жерінде? 

45.  “Саналы адам” сүйегі тұңғыш рет қай жерден табылды? 
46.  Төменгі (ерте) палеолитте адамдар тасты жару үшін қандай тасты қолданған? 
47. Неолит дəуіріндегі  керамика ыдыстарына қандай өрнектер тəн? 
48. 100 метр қашықтыққа ұшатын, орақ тəріздес қару? 
49. Қола дəуірі қай кезеңдерді қамтиды? 
50.  Жерленген андроновтық адамдардың басы қаратылған көкжиектің тұсы? 
51.  Беғазы-Дəндібай мəдениетінің Андронов мəдениетінен ерекшелігі? 
52.  Көптеген тайпалар үшін темір ашу жəне кеңінен қолдану қай кезеңге жатады? 
53.  Ираннның алғашқы мəліметтерінде сақтарды қалай атаған? 
54.  Теңіздің арғы жағындағы сақтар (парадария) қай жерді мекендеген? 
55. Сақтардың аримаспа деп аталатын тайпасы қай жерді мекен еткен? 
56.  Б.з.б. VIғ. сақтар кімдермен соғысты? 
57. Понтий патшасы Митридаттың туы астында Риммен соғысқан қандай тайпалар? 
58.  Б.з.б. 3ғ. үйсіндер сақтарды қай территорияда ауыстырды?  
59.  Үйсіндердің астанасы Чигучен (Қызыл Аңғар) қаласы қай жерде орналасқан?  
60. Қытай деректерінде кездесетін “Хунну” термині қандай мағына білдіреді? 
61. Хунну туралы ең алғаш жазған қытай тарихшысы Сыма Цяньның еңбегі қалай 
аталады? 
62. Ғұндар Қазақстан жеріне қай жерден жəне қашан келді? 
63. Б.з.б. 3ғ. ғұн тайпаларының шанюйі болып сайланған кім? 
64.  Қай ғасырда ғұндар Еуропаға жеріне қоныстанады? 
65. Л.Гумилевтың пікірінше б.э.д. 36ж. хундар қытайлықтардан жеңілген соң неше 
тармаққа таралған? 
66.  Мөде  тəңірқұты,  оның ұлы    Лаушаң  тəңірқұты билеген  кезде хундарға  тəуелді 
болған үйсін гуньмосы?  
67.  Қаңлы тайпалық бірлестігінің территориясы қай жерде болған? 
68.  Қаңлылар қандай тайпалармен соғыс жүргізген? 
69. Қытай деректері түріктерді кімнің ұрпақтары деп есептейді? 
70. “Ашина” ұғымы қытай тілінен аударғанда қандай мағына береді? 
71. В.В. Радлов қай кезде Күлтегін жазуының аудармасы жөнінде хабарлама 
жасады? 
72. Түріктердің түсінігінше жоғары əлемнің құдайы? 
73.  746ж. Жетісуға Алтайдан ауып келген қандай тайпалар? 
74. Оғыздар IXғ. аяғында хазарлармен бірігіп, кімдермен соғысу нəтижесінде Орал 
мен Еділ өзендерінің аралығын өзіне қаратты? 
75. Қимақтар тайпасының билеушісінің титулы? 
76. Қимақ қоғамындағы таптық жіктелісті: «Тек ақсүйектер ғана –қызыл жəне сары 
жібектен киім киген» -деп сипаттаған кім? 
77. Шығыс деректерде Шығыс Қыпшақтың жері қалай аталған? 
78. Қыпшақтарды “половецтер” деп атау кімдердің еңбектерінде кең етек алған? 
79. Берштамның пікірінше ежелгі қытай тіліндегі “цюйше”(кюйше) этнонимі қалай 
дыбысталады?  
80.  XVIII-XIXғғ.  Орыс  зерттеушілері  қыпшақтардың  шығу  тегін  кімдере 
жатқызған? 
81. Кейінгі (соңғы, жоғарғы) палеолит дəуірі қай жыл аралықтарын қамтиды? 

82. Кейінгі (соңғы, жоғарғы) палеолит дəуірінің археологиялық ескерткіштері? 
83. Мезолит  кезеңінде  жебемен  садақтың  доғал  жəне  домалақ  ұштары  қандай 
мақсатта пайдаланылды? 
84. Түгіскен  кесенісі  қай  жерде  орналасқан  жəне  қола  дəуірінің  қай  кезеңіне 
жатады? 
85.  Сақ қоғамы қандай үш топқа бөлінді? 
86.  Археологтар тапқан “Алтын адам” қай ғасырға жатады? 
87. Қай ғасырда Александр Македонский сақтармен соғысты? 
88.  Сақ өнерінде “аңдық стиль” пайда болған ғасыр? 
89. Үйсін мемлекетінің негізін қалаушы? 
90. Үйсіндердің батыс шекарасы кімдермен шектесіп жатырды? 
91.Ғұндардың Қазақстанға екінші рет қоныс аударуы қай жылы басталды? 
92. Ғұндар б.з.б. 177-176жж. кімдермен кескілескен шайқасқа түсті? 
93. Ғұндар б.з.б. 174-167жж. кімдермен одақтасып, кімдерді жеңеді? 
94. Ғұндар Еуропадағы қай мемлекеттің этникалық негізін қалады? 
95. Ғұндармен қосылып Испанияға дейін жеткен қандай тайпалар? 
96. Б.з.д. 36ж. қытайлармен болған соғыста жеңіліп, бір тармағы қазіргі Қазақстан 
территориясы, Еділ мен Жайық аралығына қоныстанғандар? 
97.  Модэ  тəңірқұтынан  əуелі  дүлдүл  тұлпарын,  содан  соң  ханымын,  ең  соңында 
жерін сұраған кімдер? 
98. Қаңлылардың астанасы жазбаша деректерде қалай аталады? 
99. Қаңлылар өз жерлері арқылы өткендіктен бақылау жүргізетін сауда жолы: 
100. Түрік этнонимі алғаш рет қай жылы кездеседі? 
101. «Түрік» терминін күшті, мықты деген мағына білдіреді деген кім? 
102. Түріктер мемлекет құрғанша кімдерге тəуелді болды? 
103. Түрік қағанаты қай жылы Батыс жəне Шығыс қағанаттарға бөлінді? 
104. Түркі тілдес халықтардың билеушілері қандай лауазымды иеленген? 
105. Орхон өзенінің бойынан табылған ескерткіштер тобын көрсет: 
106. 1894ж. Көне түрік ескерткіштерін орыс тіліне аударған ғалым? 
107. Батыс түрік қағанатында сот қызметін қандай лауазым иелері атқарған? 
108.  Он  алты  жылға  созылған  (640-656жж.)  тайпаарлық  соғыстар  қай  қағанатта 
болды?  
109. Тон-Жабғу қаған қай жылдары билік құрған? 
110. Түркеш қағаны Сұлуды арбтар қалай атаған? 
111. Түркеш қағанаты қай жылдары өмір сүрген? 
112.  711ж.  Болучу  түбіндегі  (Жоңғария)  ұрыс  қандай  күштердің  арасында  болған 
жəне кімнің пайдасына шешілді? 
113. Қарлұқ құрамында тоғыз түркі тілдес тайпалар бар деп жазған араб авторы кім? 
114. IX-XIғғ. Батыс Қазақстан халықтары қай мемлекеттің құрамында болған?  
115. «Қимақ қағанатында 11 билеуші бар жəне олардың билігі балаларына 
мұрагерлік жолмен беріліп отырылады» - деген кім? 
116. Қимақ мемлекетінің билеушісі? 
117.  766ж. жəне 840ж. кимектер қай жерлерді мекен еткен? 
118.  Қимақтар  тайпалық  бірлестігіндегі  ими  тайпасын  Кумеков  кімдер  деп 
көрсеткен?  

119.  Қимақтар  тайпалық  бірлестігіндегі  байандүр  тайпасын  М.Қашғари  кімдерге 
жатқызады? 
120.   Қай  жылы  Қарахан  мемлекетінде  ислам  діні  мемлекеттік  дін  болып 
жарияланды жəне кім билік еткен тұста?  
121.  Мезолит кезеңі қай жылдарды қамтиды? 
122.  Неолит дəуірі қандай жылдар аралығын қамтиды? 
123.  “Неолит төңкерісі” дегеніміз не? 
124.  Сексеуіл тұрағы қай дəуірдің түрағы? 
125.  Қаратау ауданында табылған тастағы суреттерде 50 шақты ненің суреттері 
салынған? 
126.  Қатты кендерді өндіруде андроновшылар қандай əдісті пайдаланды? 
127.  Андроновшылар жұмсақ кенді өндіруді қандай əдісті пайдаланды? 
128.  Кейінгі қола дəуіріне жерлеудің қай түрі тəн? 
129.  Шошақ бөрік киіп жүретін сақтар (тиграхауда) қай жерді мекен еткен? 
130.  Хаома сусынын дайындайтын сақтар (хаомоварга) қай жерді мекен еткен? 
131.  Қазақстан жеріне қоныс аударуда ғұндарды кім басқарды? 
132.  Аттила ағасы Бледені өлтіріп,  қашан  жалғыз өзі билік құрады? 
133.  451ж. Аттилаға қай жерлер бағынды? 
134.  Хундардан алғашқы соққыны алғандар кімдер? 
135.  395ж. хундар қай аймаққа шабуыл жасады? 
136.  Сармат тайпалары Қазақстанның қай бөлігін мекен еткен? 
137.  Диадордың айтуы бойынша Скифия жеріне басып кіріп, халқын қырғанға 
ұшыратқан кімдер? 
138.  Прохор мəдениеті қай кезеңдегі сарматтарға  тəн? 
139.  Шығыс Еуропадан  Солтүстік Монғолияға дейінгі жазық белдеуді мекендеген, 
ең түркі тілдес тайпа? 
140.  VIғ. Каспий теңізінен Солтүстік Үндістанға жəне Шығыс Түркістанға дейінгі 
жерді алып жатқан мемлекет? 
141.  568ж. Түрік қағанаты мен Византаия арасында қандай келісімге қол қойды? 
142.  Византия қашан Боспорды қайтарып алды? 
143.  Жеғұй қаған билік еткен жылдар? 
144.  746ж. Жетісуға Алтайдан ауып келген қандай тайпалар? 
145.  Алғашында оғыздарда 24 тайпа болғандығын мəлімдейтін кім? 
146.  Оғыздардың өз мемлекеті болғандығы туралы ең алғашқы мəлімдеуші кім? 
147.   Оғыздар көтерлісі болған кезде жабғу болған кім? 
148.  1041ж. оғыздар кімнің билігі тұсында Хорезмді жаулап алды? 
149. «Бумын, Естеми қазасына отыз татар келді...» деген мəліметтер қай 
ескерткіште кездеседі? 
150. Қимақ тайпалар одағының билеушісі? 
151. Ортағасырлық түрік –араб сөздіктеріндегі «Жабғу» терминінің мағынасы? 
152.  Қарахан мемлекеті қашан батыс жəне шығыс хандығы болып екіге бөлінді? 
153.  Қарахан мемлекетінің батыс хандығының орталығы? 
154.  Қай жылы Қарахан мемлекетінің екі хандығының да билігі қарақытайлар 
қолына көшті? 
155.  Қарахандарда салық жинаушының лауазымы? 

156.  Ұйғыр қағанатының өмір сүруін кімдер тоқтатады? 
157.  Қыпшақтар шаруашылығының негізін не құрайды? 
158.  “Дешті қыпшақ” парсы тілінен аударылғанда қандай мағына білдіреді? 
159. Қыпшақтар жөніндегі көптеген еңбектерге  арқау болған кімнің дерегі? 
160.  Шығыс  Түркістандағы  қаланы  Орхондағы  тоғызоғыз  астанасымен 
шатастырған кім?  
161.  Ашель дəуіріне жататын,  тастың  екі жағында  өңдеу арқылы жасалатын 
құрал? 
162.  Ерте палеолит дəуіріне жататын бір жақ шеті үшкерленген “Д” əріпі тəріздес  
келген құрал? 
163.  Қатты затпен тастың сынықтарын қысу арқылы еңбек құралының негізін 
жасақтайтын техника? 
164.  Ктесий еңбектерінде сақтар жөнінде қандай мəліметтер берілген? 
165.  Геродоттың деректерінде сақ тəніндегі əшекей нені білдіреді? 
166.  Ғалымдар салт атты сақтар бейнеленген тастағы бедерсуретке қарап,  ат-
əбзелдерінің пайда болған уақытын қалай көрсетеді? 
167.  Жан-жануарлар дүниесін білдіретін ою-өрнектер? 
168.  Үйсін мемлекеті қашан ұлы күнби жəне кіші күнби деп бөлінді? 
169.  Үйсін мемлекетінде дулы(дұғлұ) қандай қызмет атқарған? 
170.  Дарту дегеніміз не? 
171.  Византия қашан Боспорды қайтарып алды? 
172.  Суй династиясының өмір сүрген кезі? 
173.  Тан династиясының өмір сүрген кезі? 
174.  Түрік қағанатында қашан жұт болды? 
175.  1956ж. Бугут жазуын кім ашқан? 
176.  Тоныкөк жазуын кім жəне қашан ашқан? 
177.  Кули-Чори  ескерткішін ашқан кім жəне қашан? 
178.  Онгин ескерткішін кім жəне қашан ашқан? 
179.  Шығыс Түркістанның ұйғырлары қандай  діни ағымды мемлекеттік дін  
ретінде қабылдады? 
180.  Манихейлік діни ағым туындаған ел? 
181.  Жарық пен қараңғылықтың күресі туралы діни ілім? 
182.  Тараздағы соғды халқының бір бөлігі қандай дінді сақтаған? 
183.   Орта Азия мен Шығыс Түркістанның түркі тілді халықтарының бір бөлігі 
ислам дінін қашаннан бастап қабылдай бастады? 
184.   Үйсіндердің жер суландыру жүйесінің іздері қайдан табылған? 
185.   Үйсін мемлекетінің күнбиі Елжау би билік құрған жылдар? 
186.   965ж. оғыз жабғуымен хазарларға қарсы əскери одақ құруға келіскен Киев 
князі? 
187.   Жазба деректерде қаңлы елі өз ішінде неше иелікке бөлінген? 
188.   Жи иелігінің орталығы? 
189.   Битен қаласының орнын жапон ғалымы Сиратори қай қаланың маңында 
болса керек деп мөлшерлейді? 
190.  . Оғыздар мен орыстардың Хазар жеріне деген мүдделері қандай? 
191.   Селжұқтар мемлекеті қайда құрылды? 

192.  Саманилердің арғы атасы кім? 
193.  Самани əулетінің өмір сүрген уақыты? 
194.   Қараханид Насыр жəне Ғазнауилер əулетінің билеушісі Махмуд бірлескен 
қол қашан Орта Азиядағы Саманидтер мемлекетін құлатты? 
195.  Ғазнауи əулетінің негізін қалаған кім? 
196.  Ғазнауи мемлекетінің өмір сүрген кезі? 
197.  Ғазнау қаласы қайда орналасқан? 
198.  Кирдің денесі қай қалада жерленген? 
199.  Мидия мемлекеті қайда орналасқан? 
200.  Лидия мемлекеті қайда орналасқан? 
 
 
12.Оқу 
сабақтарының 
бағдарламалық 
жəне 
мультимедийлік 
қамтамасыздандыру.  ҚР  тарихы  пəнінен  электрондық  оқулық  пен  презентация 
(слайд шоу) корпус – 1, 3 сақталған.  
 
13.Арнаулы  аудитория,  кабинет  жəне  лабораториялар  тізімі  –  №3,  201 
аудитория