Серік Мырзалы философия оқу құралы
жүктеу/скачать 3,76 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Батыс елдерінде философияны тіпті өнер саласына
| теориялық орта деңгейге
көтерілген білімді дерек ретінде қорытады, әсіресе бұл философияның онтология және гносеология (эпистемология) салаларына тән нәрсе (ontos – грек сөзі, болу, өмір сүру), (gnosіs – грек сөзі, білім, таным). Үшіншіден, философияда ғасырлар бойы жиналған сан алуан теориялық жүйеге келтірілген көзқарастарды кездестіруге болады. Бірақ, соған қарамастан, бұл ғылымның саласында үзілді-кесілді шешілген барлық философиялық қауымның бір ойынан шығатын бірде- бір тұжырымдамасы жоқ сыңайлы. Философия саласында қызмет еткен ірі тұлғаның өзіндік дүние сезімі, түсінігі, көзқарасы қалыптасады. Сондықтан біз Платон, Спиноза т.с.с. ірі тұлғалардың философиясын ерекше түрде басқалардан бөліп алып зерттейміз. Ал жеке ғылымдарды алатын болсақ, ондағы ашылған табиғат сырларын, жасалған теориялар мен тұжырымдамаларды сол сала- дағы ғалымдар мойындайды. Мысалы, физика саласында қазақ, американ ия болмаса араб физикасы жоқ, бұл ғылымның жетіс- тіктері бүкіл адамзатқа ортақ және өткен ғасырларда ашылған жаңа- 16 лықтар мен жасалған теориялар үйлесімді түрде жаңа жасалған тұжырымдамалардың ажырамас бағынышты бөлігіне айналады, олар бір-біріне қарама-қайшы келмейді. Философияға келер болсақ, ондағы сонау көне заманда қойылған метафизикалық сұрақтар осы күнгі ұрпақтарды да тебірентеді, оларға әр дәуір өзіндік жауабын ұсынады (metaphysіca – грек сөзі, физикадан кейін, яғни болмыс жөніндегі тәжірибенің шеңберінен шығып кететін мәселелер). Оқырманның байқағанындай, философия статусы (status – латын сөзі, мәртебе) жеке ғылымдарға қарағанда анағұрлым кеңірек, сон- дықтан Батыс елдерінде философияны тіпті өнер саласына жатқы- затыны мәлім (the Art – ағылшын сөзі, өнер). Мысалы, А.Шопенгауер: «Философия ғылымының кемшіліктері – оның ғылым жолымен дамуында, ал, шынында, философия көрке- мөнердің бір түрі ғана», – деген пікір айтқан болатын. Егер біз философияны көркемөнер саласымен салыстырсақ, онда біз олардың бір-бірімен біршама көп ұқсас жақтарын ашуымызға болады. Жоғарыда айтылғандай, философия саласында қызмет еткен әр ірі тұлға осы ғылымның тарихында өзінің ерекше дүниетанымы, дүниетүсінігі, көзқарасымен ерекшеленіп, ешқашан бұрын-соңды қайта-ланбас орын алады. Сондықтан қанша ірі тұлға философияға атсалысса, соншалықты философияның түрлері бар деп айтсақ, артық болмайды. Өнер саласындағы туындылар да бір-бірін қайталамайды, онда өнерпаздың дүниеге деген тұлғалық-сезімдік қарым-қатынасы өзгеше болып көрініп тұрады. Философиядағы әрбір тұлға өзгеше орын алғаннан кейін, біздің алдымызда жүктеу/скачать 3,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|