Серік Мырзалы философия оқу құралы
жүктеу/скачать 3,76 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Георг Гада- мер
| «болмыстың үйi – тiл»
. Ендеше, герме- невтика iлiмiн тiлдi талдау, тарихи ұмыт қалған сөздердiң сырын ашу, оны қайта өмiрге енгiзу, сол арқылы өткен ғасырлардағы адамзат бол- мысын зерттеуге болады. Әрине, әр халық өз тiлi арқылы өзiнiң дүниесезiмi мен дүние- танымын, көзқарасын қалыптастырады. Тiлде халықтың мыңдаған жылдар бойы жинаған өмiрлiк тәжiрибесi қорланады. Әсiресе бұл қағиданы көшпендi өмiр салтын ұстаған қазақ халқының өткен тари- хын зерттегенде ұмытпағанымыз абзал. М.Хайдеггердiң ойынша, адам тiл арқылы сөйлегеннен гөрi, «тiл адам арқылы сөйлейдi». «Әрбiр сөздiң астарын ашсақ, онда неше түрлi мән-мағына жатқанын байқаймыз. Тек қана аса дарынды, ұлттық мәдениеттен терең сусындаған адам ғана герменевтика iсiмен айна- лыса алады. Халықтың аса көп сыры оның ұлы азаматтары тудырған поэзияда жатыр. Онда халықтың болмысының қайталанбас нәзiк 337 жақтары берiледi. Сондықтан әр iрi өлеңшi – әрқашанда философ», – деп қорытады М.Хайдеггер. Герменевтика ғылымына зор үлес қосқан немiс ойшылы Георг Гада- мер болды. Ол герменевтика iлiмiн тек қана гуманитарлық пәндерде қолданылатын әдiс ретiнде түсiнiп қана қоймай, оның болмыстық жағын негiздедi. Оның ойынша, түсiну дегенiмiз – адамның дүниетанымының негiзгi жағы ғана емес, ол оның өмiр сүруiнiң анықтаушы себебi, болмысының тәсiлi. Г.Гадамер осы уақытқа дейiн герменевтикада кеңiнен қолданылған белгiлi тарихи құжатты зерттегенде, сондағы руханиятқа өту, түйсiну тәсiлiн үзiлдi-кесiлдi терiске шығарады. Бiр дәуiрден – екiншiге, өзiңнен басқаға өту мүмкiн емес. Бүгiнгi таңдағы философ 2,5 мың жылға шегiнiп, Платонның, я болмаса Анахарсистiң тұлғасына өтiп, солар сияқты өмiрдi сезiнiп, қабылдай алмайды: ол аңғырттықты көрсетумен тең болар едi. Әңгiме бiреудiң рухани өмiрiне өтуде емес, керiсiнше, жүктеу/скачать 3,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|