26
Медеу СӘРСЕКЕ
орысша сауат ашып, көбіне жер өңдеу кәсібіне үй ренген. Билеуші өкі меттің
бодан халықтарды сауаттандырып, дүниеге көзін ашуға ниеті болмаған,
бұрынғыша қараңғы қалпында ұстауды көздеген. Керісінше шен-мансап үшін
өзара таластырып қойып, молырақ қамтып пара алуды ойлаған шенеуніктер
пиғылы үстемдік құрған...
Әлбетте, дала тұрғындары ортасынан заман ағымына ілесіп,
балаларын Омбы, Семей, Ақмолаға апарып, мұғалім жалдаған
қазақтар да болған. Cөйтуге тек Шорман, Айт
бақы, Боштай,
Сәтбай әулеті сынды әл
ді
л
ердің ғана шама-шарқы, әділін
айтқанда, ақылы жеткен. Ғасыр басында осы елдегі тұлпар руы-
нан шыққан Сұлтанәлі Жуа ныш баев мұғалім болып келіп, қазақ
балаларын орысша оқыта бастапты. Өз ортасынан үздік шығып,
орыс оқуын ертерек меңгерген Ахметолла Ақтайұлы Барлыбаев та
көп жылдар ағартушылық еңбекпен шұғылданған...
Десек те, заман өзгерді. Шорман ауылында 1903 жылы қазақ
жеткіншектерін орысша оқытатын мектеп ашылды. Ғажапты
қараңыз: Дала халқының талап-тілегімен емес, мәртебелі гу-
бернатор кеңсесінің арнаулы жарлығымен... Осындай оқу ұясы
Павлодар оязының тағы екі жерінде – Қараоба, Маралды болыс-
тарында шаңырақ көтерген. Келесі жылы тағы үш мектеп –
Баянауыл, Тереңкөл, Шақшан болыстарында ашылды. Бәрінде
де сабақ орыс тілінде жүреді, ал шәкірттері – қазақ балалары.
Ойда жоқта аспаннан түскендей таңғаларлық қамқорлық? Кеше
ғана емес пе еді, «Семипалатинский листок» газетінің сайқымазақ
бір тіл шісі нің:
«Ояздарда тұратын киргиз жақсылары Орынбор,
Достарыңызбен бөлісу: