Северо-казахстанский
Схемалар мен иллюстрацияларды ресімдеу
жүктеу/скачать 1,01 Mb.
|
методичка по диплому
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.10 Кестелерді ресімдеу
| 3.9 Схемалар мен иллюстрацияларды ресімдеу
Түсіндірме жазбаның мәтінінде және қосымшаларда орналастырылған барлық схемалар мен иллюстрациялар кестелерден басқа суреттер деп аталады. Иллюстрацияларды (сызбалар, карталар, графиктер, схемалар, диаграммалар, фотосуреттер) олар алғаш рет айтылған мәтіннен кейін немесе келесі бетте орналастыру керек. Иллюстрацияға сілтеме жасағанда «1.2 суретіне сәйкес» деп жазу керек. Барлық иллюстрациялар негізгі бөлім шегінде араб цифрларымен нөмірленеді. Иллюстрацияның нөмірі негізгі бөлімнің нөмірінен және нүктемен бөлінген иллюстрацияның реттік нөмірінен тұрады. Мысалы: Сурет 1.1. Иллюстрацияда иллюстрацияның астына салынатын түсіндірме мәтін (сурет астындағы) болуы мүмкін. Суреттің нөмірі мен атауы суреттен төмен, бір жоларалық интервал арқылы орналастырылады. Қолданылатын қаріп – Times New Roman, (кегль – 14 тармақ). Атау соңында нүкте қойылмайды. Егер суреттің бүкіл мәтін бойынша ені болса, онда суретті тек мәтіннің ені бойынша ғана туралау жеткілікті. Түсіндірме мәтін, сондай-ақ атауы бар нөмір қызыл жолды қолдана отырып, ортасында тегістей отырып орналастырылады. Қосымша көрнекілік үшін қалыңдығы 0,75-тен 1,25-ке дейінгі бір тұтас қара сызықпен иллюстрациялар жиектеуін қолдану қажет. Схемалар мен иллюстрацияларды ресімдеу үлгісі 3.4 суретіне сәйкес көрсетілген. Сурет 3.4 Схемалар мен иллюстрацияларды ресімдеу үлгісі Алдыңғы мәтіннің соңғы жолынан суретке дейінгі, сурет пен сурет астындағы жазудан және сурет астындағы жазудан кейінгі мәтіннің бірінші жолына дейінгі қашықтық - бір жоларалық интервал. Иллюстрациялар түсініктеме жазбасын бұрусыз қарауға ыңғайлы болатындай орналасуы тиіс. Қосымшаларда үлкен суреттер немесе кестелер сағат тілі бойынша бұрылуды қолдануға болады. 3.10 Кестелерді ресімдеу Сандық материалды кесте түрінде рәсімдейді. Кесте көрсеткіштерді салыстырудың жақсы көрнекілігі мен ыңғайлылығы үшін қолданылады. Кестені бірінші рет айтылған мәтіннен кейін немесе келесі бетте орналастыру керек. Барлық кестелерге сілтемелер болуы тиіс. Сілтемеде оның нөмірін көрсете отырып, «кесте» жазу керек. Кестелер негізгі бөлім шегінде ретімен араб цифрларымен нөмірленеді (қосымшалардағы кестелерді қоспағанда). Кесте тақырыбының үстінде сол жақ жиегі бойынша тегістей отырып, кесте нөмірі көрсетілген «кесте» (абзацтық шегініспен, Times New Roman шрифті, кегль – 14 тармақ) деген жазу орналастырылады. Мысалы: «Кесте 2.1» (екінші негізгі бөлімнің бірінші кестесі). Кестелердің кестенің үстінде, «кесте» сөзінен төмен, сол жақ жиегі бойынша көлденең тегістелген абзац шегінісі бар, Times New Roman шрифтін, кегль – 14 тармақты пайдалана отырып, атаулары болуы тиіс. Кестенің атауы оның мазмұнын көрсетуі, дәл, қысқа болуы тиіс. Кестенің бір бөлігін басқа беттерге ауыстырған кезде атауы кестенің бірінші бөлігінің үстінде ғана қойылады. Кестедегі қаріптің өлшемін, егер кестеде көп материал ұсынылған болса, мәтіндегі қаріптің өлшемін қолдануға рұқсат етіледі. Сол, оң және төменгі кестелер сызықтармен шектелуі тиіс. Егер беттің соңында кесте үзілсе және оның жалғасы келесі бетте болса, онда кестенің бірінші бөлігінде төменгі көлденең шектегіш сызық жүргізілмейді. Алдыңғы мәтіннің соңғы жолынан «кесте» сөзіне дейінгі және кестенің төменгі жолынан келесі мәтіннің бірінші жолына дейінгі қашықтық – бір жоларалық интервал. Бағандар мен жолдардың тақырыптарын бас әріппен, ал оларға сәйкес бағандар – егер олар тақырып бар бір сөйлемді құраса, кіші әріппен немесе егер олар дербес мәнге ие болса, бас әріппен жазу керек. Бағандар мен жолдар тақырыптарының соңында нүкте қойылмайды. Бағандардың тақырыптары кесте жолдарына параллель жазылады. Қажет болған жағдайда олардың перпендикулярлы орналасуына жол беріледі. Тақырыптағы барлық материалды ұяшықтардың ортасында тегістейді. Кестені басқа бетке ауыстырған кезде, оның тақырыбы қайталанбайды, ал «кесте» сөзінің орнына «кестенің жалғасы», сондай-ақ оның нөмірі көрсетіле отырып жазылады. Кестенің жалғасы жаңа бетте оның қалпақшалары мен бүйірлерін қайталай отырып орындалады. Кесте қалпақшасын қайталаған кезде бағандардың тақырыптары ретінде олардың нөмірлері пайдаланылады. Бұл жағдайда, кестенің бірінші бөлігінің бөрікпесінде бағандарды нөмірлеуге арналған қосымша жол енгізілуі тиіс. «Реттік нөмір» бағанын кестеге қосуға болмайды. Кесте бағандарын араб цифрларымен нөмірлеуге құжат мәтінінде оларға сілтемелер болған жағдайда, кестені бөліктерге бөлу кезінде, сондай-ақ кестенің бөлігін келесі бетке ауыстыру кезінде жол беріледі. Кестеде келтірілген барлық сандық материалды ұяшықтардың ортасында, ал әріпті ұяшықтың сол жақ шетінде тегістейді. Көп бағандары бар кестені қосымшаға шығару орынды. Егер кестенің әр жолында (бағандарында) қайталанатын мәтін бір сөзден тұратын болса, онда оны бірінші жазғаннан кейін тырнақшалармен ауыстыруға болады; егер екі және одан да көп сөзден тұратын болса, онда бірінші қайталанған кезде оны «сол сияқты» деген сөздермен, бұдан әрі – тырнақшалармен алмастырады. Қайталанатын цифрлардың, маркалардың, белгілердің, математикалық және химиялық белгілердің орнына тырнақшаларды қоюға жол берілмейді. Егер сандық немесе басқа деректер кестенің қандай да бір жолында келтірілмесе, онда оған сызықша қойылады. жүктеу/скачать 1,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|