Щ ьЛ ау'ш ы журтшылыгымызга усынып отырган айтыс елен,дер!

К,абагы жаман туксиген.
Досы к,атты сушнген.
Душ паны жаман кушнген. 
Сураншыны кергенде 
А у зы н ешк1М ашпаган,
А ягы н к,адам баспаган.
К,арсы келген ю а ш
Суйретш жерге тастаган. 
Сабырлык,пен 1С к,ылып, 
Келденен, жатк,ан мылтык,тан 
Жан саугалап к,ашпаган. 
Т1леук,абыл, Майемер 
Саркемерде шабылган. 
К,ок,аннын, ханы К,удиярга 
А лбан , Д ул ат жиылып,
К еп болганда не к,ылган?
У ш бел1НД1 бул Д улат,
Б1р бел1Г1 1ле еттх,
Айсаннын, к,ырын ерлед1... 
Баты р деген Сыпатай 
Ж ау к,арасын кермед1. 
Сыпатайдай батырын, 
К,ашк,аннан сон, елген1! 
Сарбалак,тын, басында, 
Ан,рак,айдын, к,асында,
К,оянга усап ерлер1,
Сол жершен келмед1. 
Тойшыбек пушык, туксшп, 
К,аск,арау Кэр1ммен к,ас екен. 
К,ыргызда Жантай, Ж ангараш, 
Кэр1мменен дос екен,
Ш ап деген екен 
Кэр1МД1 
Досына енд1 болысып.
— Сен1 шауып алган,— деп. 
Х а б а р айтк,ан оган кеп. 
Тунделетш сол Кэр1М,
У ш кун, уш тун жосылып, 
Кеш е берген темендеп 
Ак,тогайга к,удиды. 
Т1леук,абыл, Майемер
233

1ле бойын жагалап,
Б1р тубекке тыгылды. 
К,ок,ан к,олы к,ок,ан,дап,
С ала берд1 дыгырды.
К ,Ы З б е н Ж 1Г1Т Т 131Л Ш
С у шетше жыгылды. 
Ж аудан ушып зэрес1,
С уга кетт1 сорлылар,
Берд1 к,умга денен1.
К,ыз, кел!ншек дегенд1 
М1пгест1р1н туйеге 
Ж аулап алып женелдь 
М ал-мул1кке таланган 
^ о ц ан к,олы кенелд1,
М ал мен мулк1н, шашылды. 
Ж ауга б1ткен асыл ер, 
Н айзасы н таск,а таянды. 
К,аск,арауда Кэр1боз 
Суранш ы га барады :
— Сенен к,айрат болмаса, 
Т агы да ж ау шабады. 
Б1ЗД1Н, Д ул ат кеп жылап, 
Сенен баск,а пана жок,, 
Бауырын,ды тур сурап. 
Баты р деген Сыпатай 
Ж алгы з басын ж ур урлап. 
Сенен к,айрат болмаса 
Е л намысын, ел 
к ег
1
Н 
Жок,тар К1С1 болмады. 
Ш агатайдай халык,ты 
Ж1бермед1 Тойшыбек, 
Ойлаганы онын, тек 
© з к,амы гой, он,бады! 
Ж ауды керсе к,уарган, 
Т ул п ар М1Н1П, ту алган. 
Д уш панды жерд1 кергенде 
Миык,тан кул1п к,уанган. 
Суранш ы дай батырга 
К,аск,арауда Кэргбоз 
Д эуке келш жылаган,

«Ж ур батыр» деп сураган. 
Ж аулы жерде бак, берген, 
Д уш панга жетер жак, берген. 
Тацдайы на сез берген,
От ушк,ынды кез берген, 
К,утылар ма сенен ж ау,
К,ан майданда кез келген? 
К,атын, бала кетт1 деп, 
Ж арамдысын алды деп,
Сенен к,айрат болмаса —
Бердж ж ауга арды деп, 
Айтк,ан сырын он,аша.
К еп Дулаттын, баласы,
К еп болганмен купи жок,,
К еп Дулаттын, ежелден 
Ш абы лган елде 1с1 жок,,
Сенен к,айрат болмаса, 
Дулаттын, ен,1, тус1 жок,. 
К,улагын, сал сез1ме:
Бак,к,а бггкен батырсын,, 
К,ырылып 613 жатк,анда 
К,айтып шыдап жатырсын,? 
Н айзацды тастан етюзген, 
Артык, туган ул ед1н,;
Сенен к,айрат болмаса 
А ж ал ы м ы з жетт1 деп,
К,ыз, келхншек, к,ыруар мал, 
Ж ау к,олында кетт1 деп,
Сенен рахым сураймын, 
Айтпай к,алай шыдаймын, 
К,алын, Д ул ат дегенмен,
Ж ауды керсе жасыган.
Бак,ыт берген Ж1Г1Т ен,
Дандын, шык,'к,ан жасын,нан. 
К,ырык, мын, к,олга к,аймык,пай, 
К,арсы шыгар ешк1м жок,, 
А ты ц а М1н батырым,
Жэрдем берер б1р к,удай. 
К,ырык, мын, к,олга к,арасан,: 
1леден бер! к,аптаган,

Ж ас эйелд1 таптаган.
К,арсы келер ю а жок,
Е л к,алмады шаппаган, 
Ж ел кш к,иып жылк,ы алды, 
Ойран к,ылып мул1К алды, 
Сенен баск,а бул жерде 
Ж ауга шабар юм к,алды? 
К,алын, Д ул ат белгЫ
Ерл1Г1нен саны кеп,
Ж ауга шабар жаны жок,, 
Ж аудан к,орк,ып жосыды, 
Ан,рак,айда тагы боп, 
Ж ылап, шулап 61ЗД1Н, ел,—
Д ед1 саган хабар бер!
М уны ест1ген батырдын,
Т у г1 шык,ты сыртына. 
Жаудын, керхп к,ырганын, 
Ж аны ашыды журтына.. 
К,ол устасып келгенде 
К,алын, к,азак, ез ел1м,
Е л намысын к,оргамау —
Е р
Ж
1
Г
1
ТКе 631 
6
Л
1
М.
А ш уы кеп батырдын, 
Д аусы шыгып ак,ырды, 
Ж олдастарын шак,ырды. 
К,асына уш ж уз к,ол ерт1п 
Ак,туяк,к,а м1нед1 
Он мын, к,олга тиед1.
У ш кун, уш тун согысып, 
Ж ауды шептей жапырды. 
К,ырып-жойып, к,алганын 
Е л шет1нен к,ашырды.
Ж ау шапк,анда ез ел1Н, 
Жымиып к,ашк,ан к,ояндай 
Дулаттын, батыр дегенш, 
Сол уак,ытта сак,таган 
Суранш ы
613
Д
1
Н, ер ед1. 
Кэне осындай ерд1 айтпай, 
Жатк,а намыс бермеген, 
К,ур созасын, ен,ешт1.

Байларын айтып елщшн, 
К,олынан тук келмеген. 
Д ул ат деген ел екен, 
Ж адагай, жайдак, дер екен. 
Ш апы раш ты ел екен,
Баты р туган дер екен. 
Ерепскен душпанды, 
Найзаменен шанышк,ан. 
К уш -туш тынбаган. 
Душ паннан сагы сынбаган. 
Ш ы н ашуы келгенде 
М урты кетер дурдшп, 
Так,иясын шашы кетерген, 
Намысы цды эперген,
Ж ауды керсе тап берген, 
Ман,дайына бак, берген, 
Ш ешен к,ылып жак, берген. 
© зш е ерш шак, берген. 
К,ырык, жаск,а келгенше 
С езш жаман демеген,
Еш б1р тере ер
1
КС
13 
Ш ешне онын, келмеген. 
Ерл1К пенен намысца 
А т сауырын бермеген: 
Жандаралдын, алдында 
К,аймык,пай сез1н жендеген. 
Т ере, к,ара жиылып,
К,ум тебедей уЙ1лт,
Еш б1р адам болмады 
Суранш ы 61ЛС1Н демеген! 
К,айрап к,ойган ак, болат 
Сермегенде ж ау кесер, 
Ж аудан асып тау кесер, 
Тастан етер к,ылышы. 
К,ырык, тогызга келгенше, 
Ерл1Г1 онын, ерлеген.
* * #
Еск,ожа деген ел1мнен 
Е рлер шыкдан ецреген.

Юм журген мешн, шешме? 
Сауырык, та мешн, батырым, 
Он жет1 жаск,а келгенде 
Аттын, к,онды белше,
Белг1л1 болды елше.
Ж еткуд а к,азак,тын,
Керген куш кем едь 
Жан жагынан кунде жау 
Елге тыныштык, бермедь 

жүктеу/скачать 8,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: