Церматомикоздарды' емдеу үшін қолданылатын препараттарга гризеофульвин антибиотигі және синтеткалык препараттар тобы кіреді.
Гризеофульвин (грицин,грифульвин)РепісіШит^гіиео/иШпит өндіріледі. Химиялық құрылысы бойынша саңыраукұлактарга қарсы баска антибиотиктерден ерекшеленеді. Гризеофульвиннің фунгистатикалық әсері
' Дерматомикоздарды патогенді саныраукұлактардын үлкен топтары шакырады (Тгісһорһуіоп уіоіасеит, Місгохрогит Іаповит, Асһогіоп хсһоіеіп, ЕрШегторһуіоп-нын әртүрлері және т.б.)- Олар теріні, шашты және тырнактарды закымдайды.
Тырнактын саныраукұлак инфекциясы - онихомикоздар - эсіресе көп тарагаи түрі. Олар дерматофиттермен (жиі Тгісһорһуіоп гиЬгит), тагы ашытқы тэрізді саныраукұлакгармен (Сапсіісіа зрр.) жэне «дерматофиттік емес» зендермен (Зсорііагіорнз Ьге\ісаиІі8, АарегсШІш зрр. жэне баскалар) шақырылады. Онихомикоздарды емдеуде сацырауқұлақтарга карсы препараттар тербинафик (ламизил), итраконазол (орунгал),кетоконазол (низорал),гризеофульвин көбінетиімдідепесептеледі. Бұдан басқа, онихомиіюздар кезіндс жергілікті емдеу де колданылады. Осы максатта микоспор, циклопирокс (батрафен), аморолфин (лоцерил), тиоконазол (тросил) және басқа препараггар (тексті кара).Қажет болган кезде, жүйелік жэне жергілікті колдануға арналган саңырауқұлактарга карсы препараттарды жүптастырып емдеу колданылады.
575
нуклеин қышкылының тежелуіне байланысты болуы мүмкін. Сапсіісіа-ға, актиномицеттерге және жүйелік микоздар шақыратын басқа саңырауқұлактарга, бакгерияларга, риккетсийге және вирустарга эсер етпейді. Дерматомикозды гризеофульвинмен емдегенде оган тұрактылык дамымайды.
Препарат асқазан-ішек жолдарынан жаксы сіңеді. Қанда 4-5 сағ кейін препараттынбарьшша көп концентрациясы табылады. Гризеофульвин кератин түзілетін жасушаларда кеп мөлшерде жиналады, сондыкгантерінің, шаштың және тырнактың түзілген мүйізді кабаты дерматомицет-саңыраукұлактары жоиііілс тұрактылыкка ие болады. Гризеофульвин агзадан баяу шыгады. Қан сарысуында оның концентрациясынын 50 %-ке азаюы шамамен 20 саг кейін болады. Ағзада препараттың көп бөлігі метаболизмге (бауырда) ұшырайды. Осы кезде түзілген қосылыстар жэне озгермеген гризеофульвин бүйрек аркылы және ішек аркылы шыгады.
Дерматомикоз кезінде, препаратгы резорбтивті әсері үшін ішке енгізуге тагайындайды. Жагылмасын жергілікті диметилсульфоксидпен (ДМСО) қоса қолданады. Емдеу барысыкда шаш зақымдалганда, оны үнемі кырып тастаганы, тырнактар зақымдалғанда - оны алу, ал тері зақымдалганда -оның мүйізді қабатын сылып алған дұрыс. Гризеофульвинді жергілікті колданылатын баска саңырауқүлактарга карсы заттармен (төменді кара) жұптастырган тиімді.
Тербинафин (ламизил) тиімді синтетикалык препарат. Ол саңыраукұлактардың жасуша қабырғасының түзілуіне кажетгі эргостерол синтезін тежейді. Фунгицидтік әсер керсетеді. Ішке енгізіледі. Теріде, тері астынын май тінінде, тырнак пластинкаларында жиналады. Бауырда метаболизмге ұшырайды. Метаболиттері бүйрек аркылы бөлінеді. Негізінен онихомикозда (тырнақ зақымдалганда) колданылады. Баска дерматомикоздарда да (трихофитияда, микроспорияда), тері Сапсіісіа-мен, кебек тәрізді теміреткімен закымдалганда тиімді. Жанама эсерлерінен препаратты энтералды енгізгенде локсу, бастың ауыруы, тері бөртпелері, кейде бұлшык ет жэне тері аурулары, сирек жагдайда бауыр кызметіне жагымсыз әсерлер көрсетеді. Тербинафинді крем түрінде сыртқа да колданады.
Терінің санырауқұлақ ауруларын емдегенде бірқатар дәрілік заттарды жергілікті қолданады: миконазол, клотримазол, ундецил-ен кышкылынын препараттары және оның тұздары (мысалы, «Цинкундан», «У н д е ц и н», микосептин жагылмалары), нитрофунгин, йод препараттары жэнебаскалар.
' Кандидамикоадын коздырушысы эдетте Сагніісіа аіЫсапз болып табылады. ол ас қорыту жолынык, бронхтардық, жыныс («ушелерінін, сонымен катар тсрінің шырыішы қабыктарын жиі закымдайды. Мимоз жергілікті жэне шашыранды болуы мүмкін. 576 Кандидамикозды'емдеуүшін нистатин(фунгистатин,микостатин) антибиотигі әсіресе жиі колданылады. Оның өндірушісі Зігеріотусез поигзеі, амфотерицин В сиякты полиендік кұрылымды антибиотиктерге жатады. Нистатиннің фунгистатикалық жэне фунгицидтік әсері СагніШа типті саңыраукұлақтардың жасуша мембранасы откізгіштігінің бұзылуына байланысты. Әдетте кандидамикоздарды емдегенде нистатинге резистенттілік дамымайды. Препарат бактерияларга тек өте жоғары концентрацияда эсер етеді, оның практикалык маңызы жоқ.
Асказан-ішек жолы кандидамикозбен зақымдалганда нистатинді энтералды тагайындайды. Ол ішектен нашар сіңеді. Оны жергілікті де колданады. Сепсистік түрінде нистатинді ішке кабылдағанда, қанда фунгистатикалық концентрациясын түзуге мүмкіншілік беретін, өте жогарғы мөлшерде енгізгенде тиімді болады. Кандидамикоздың таралган (жайылган) турінде нистатинніңтиімділігі жеткіліксіз болған жагдайда, оны амфотерицин В мен ауыстырады.
Нистатин наукастармен жақсы көтеріледі. Оның уытгылыгы аз. Жанама әсерлерінен кейде диспепсиялык кұбылыстар (локсу, диарея) байкалады.
Кандидамикозды емдегенде л е в о р и н немесе оның натрий тұзы колданылады. Леворин полиендік топтын антибиотиктеріне жатады. 8ігеріотусе$ /еуот-тен өндіріледі. Нистатинге карағанда уыттығы басым. Жанама әсерлерді жиі шақырады. Кейбір жагдайларда, нистатиннін тиімділігі болмаганда емдік эсер көрсетеді.
Бұлтоптыңсаңыраукұлактарғакарсыпрепараттарына клотрима-з о л жатқызылуы мүмкін, ол миконазол сиякты имидазол туындысы болып табылады. Негізінен полиендік антибиотиктерге түракты кандидамикоздарда жергілікті қолданылады. Препараттың уыттылыгы өте жоғары, сондыктан оны баска жол аркылы енгізудің кажеті жок.
Кейде кандидамикозды емдегенде жергілікті бис-төртіншілік косылыс -декамин тагайындалады.Оныңбактерияғакарсыжәнефунгистатикалык эсерлері бар. Препарат науқастармен жақсы көтеріледі.