Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты
жүктеу/скачать 47,68 Mb. Pdf көрінісі
|
Қаз тарихы 3 том
- Бұл бет үшін навигация:
- Сүйінбай Аронұлы.
| Жанақ Сағындықүлы
(1770—1846), Ш өж е Қаржаубайұ- лы ( 1 8 0 8 - 1 8 9 5 ) , С үй ін бай Аронүлы (1815—1898) си яқ ты к ө р н ек ті ақ ы н д ар ш ы ғар м аш ы л ы ғы н ы ң м аңы зы зор. Ө з кезін де оларды ң үшеуі де айтыс өн ерінің ерен ш еберлері деп тан ы л ған . О ларды ң п о э зи я с ы н а халы к өм ірінд егі әл еу м ет- т ік - т ұ р м ы с т ы қ п р о б л е м а л а р , п а т ш а ө к ім е т ін ің о тарш ы лд ы к езгісі к езін д егі ауы р ж ағдай ар қ ау болған. О лар билік басы н дағы ларға ойы ндағы сы н аш ы к ай- ты п, ол ар д ы ң зорл ы кш ы л әр е к етте р ін , әд ілетсізд ігін , каталды ғы н, өзім ш ілдігін баты л ш енеп, бет-п ердесін аш ып, әш ке- релеп оты рды . Ж а н а к ты ң «Рүстем төре- ге ай тқан ы », Ш ө ж ен ің Б алта ақы н м ен ай ты сы , С үй ін б ай д ы ң Т езе к төреге ар- науы сол кездегі н ағы з р еа л и ст ік сы н - шыл п о э зи я н ы ң к л а с с и к а л ы к үлгілері Сүйінбай Аронұлы. болы п табы лады . 546 Х алы қты ң отарш ы лды ққа қарсы наразы лы гы саи қы р лы ПОЭЗИЯНЫН тууы на себепш і болды . Онда ел байлы ғы н тал а п -то н а у ш ы л ы к , халмк- ты ң барған сайы н қ ай ы р ш ы л ан а түсуі, к е ң -б а й т а қ ж а й ы л ы м д а р мем құн арлы суарм алы ж ерлерден ай ы ры луы , б и л ік ж ү й е с ін ің т і з г і н і н ұстап оты рған аттө б ел ін д е й адам дар тарап ы н ан ж асалған ж ү г е н с і з д і к пен зо р л ы қ -зо м б ы л ы қ , п ар ақ о р л ы қ ты ң бел алуы , ад ам дарды ң м ін е з - кұлқы н ы ң бұзы лы п, м оральд ы қ азғы ндауы т ү к к е тұрғы сы з ұсақш ы л- дык, дінге сенуш ілердің ғана емес, соны мен қатар діни қы зм еткерлердің өзд ерін ің де, яғни кейб ір қож а, м олдаларды ң той ы м сы з, аш к ө зд ік п е и ж е р -ж ер д е ислам тал ап тар ы н бұзуы туралы тақ ы р ы п тар ж а н -ж а қ т ы көрін іс тапты. Бір ақы ндар өз ш ы ғармаш ы лы ғы нда қалы п тасқан ж ағдайдан ш ы ғу- ды ң ж ақсы ж олы н ө тк е н ге қай ты п о ралуд ан ізд есе, енді б ір еу л ер і о дүни едегі ж ақсы өм ірді арм ан етті. Б ір а қ о л ар д ы ң б ә р ін е то р ы ғу са - ры ны — өткен зам ан ды ой лап , ауы р қай ғы ға са л ы н у , ж ақсы л ы қ там мүлдем күдер үзу, б о лаш ақ тан ш ош ы н у о р т а к еді. Ө й тк ен і ұ л т -а з а т - ты қ қозғал ы сы б асы п -ж ан ы ш талд ы , п атш а ө к ім е т ін ің о тар ш ы л д ы қ саясаты күш ей ген үстіне күш ей е берді. М .Ә уезов өз кезін д е бұл к е зең н ің п о эзи ясы н «зар зам ан п оэзи ясы » деп атаған еді. Ол қ а за қ әд еб и етін ің тарихы на н ақ осы атпен енді. «Зар зам ан п оэзи ясы н ы ң» ж арқы н өкілдері Д улат Б абатайұлы , Ш ортан бай Қ ан ай ұлы , М ұрат М өң кеұлы , Ә б у б әкір К ерд ері Ш оқан ұл ы ж ә н е бас- қалар болы п табы лады . жүктеу/скачать 47,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|