142
100 ЖОБА 100 ПРОЕКТОВ
services.atameken.kz
www.atameken.kz
қысқы нөмір 1432
Ғасырлар бойы ет адамның тамақтануының ең маңызды азық-түлігі болып табылады, ол ақуыздың негізгі көзі. Ет өң-
деу өнеркәсібі дәстүрлі түрде Қазақстанның өнеркәсібінің басты ауыл шаруашылық салаларының бірі. Оның мәні малды
кешенді өңдеуден тұрады.
«Консервілеу» сөзі «сақтау» дегенді білдіретін conserve латын сөзінен шыққан. Консервілеудің заманауи әдістерінің
ғылыми негіздері XIX ғасырда пайда болған, ол кезде азық-түліктің бұзылуының көзге көрінетін себепкерлерінен басқа,
микроағзалардың көзге көрінбейтін түрлері, бактериялар және ашытқыш саңырауқұлақтар анықталған. Бұл жаңалықты
танымал француз химигі Луи Пастер (1822-1895) ашқан, ол ең бірінші ашықтқыш және патогенді микробтарды толығырақ
зерттеп, олардың ұрықтарын өлтіру ғылыми негізін бір уақытта ойлап тапқан. Оның құрметіне заттарды, әсіресе, сұйық
заттарды жоғары температурамен ішінара залалсыздандыру тәсілі пастерлеу деп аталған. Пастердің өнімдерді іс жүзін-
де консервілеу мамандығында ізбасарлары болды, ол париждік аспазшы Николас Апперт (1840 жылы қайтыс болған).
1804 жылы ол өнімдерді қаңылтыр банкаларда қайнатумен консервілеуді тексеріп көрді, сосын өзінің тәсілін 1810 жылы
Парижде сипаттады және көрсетті (L'art de conserver toutes les substances animales et vegetales, Paris 1810, алғашқы неміс
басылымы Прагада 1844 жылы жарыққа шықты).
Қаңылтыр банканы консервілеуге арналған өнімдермен толтырып, су буымен немесе ыстық суда ысытқан. Банканың
үстіндегі кіші тесік арқылы артық ауа шығады, оның шығу орны – осы тесікті дәнекерлеген. Саңылаусыз толтырылған
банканы температурасы 135°С дейін көтерілуі үшін ыстық суда қайнатқан, әртүрлі тұздар қосқан, сонымен залалсыздан-
дырудың қажетті дәрежесіне жеткізілген. Бұдан кейінгі эволюция бұзылу себептерінің білімін ғана әкеліп қоймай, со-
нымен қатар, бұдан кейінгі биохимиялық өзгерістерді көрсетті, бастапқы заттар мен сахаридтер, липидтер және ақуыздар
және биокатализаторлар, ең бірінші, дәрумендер, ферменттер, өсім заттары, пигменттер және антибиотиктер секілді не-
гізгі қоректік заттар жеткілікті адам метаболизмінің қажеттіктері секілді азық-түлік метаболизмінің (заттар алмасуының)
мағынасын түсіндірді.
Бұл азық-түліктерді консервілеудің ғылыми мамандығының мүмкіндігін берді, ол дүрыс тәсілмен сақталуы күрделі
азық-түліктерді, ең бірінші, жемістер мен көкөністерді жыл бойы тұтыну үшін және олардың бастапқы түрін сақтайтын
пішінде ұзақ уақытқа сақтауды қамтамасыз етеді.
Ет өнеркәсібі қызметтің әртүрлі профильдерінің көптеген кәсіпорындарын біріктіреді: мал өсіру және семірту, аралас
жемдер өндіру, шартқа сәйкес малдарды сою және өңдеу, ет өнімдерін өндіру, өнімді сақтау және сату, сонымен қатар,
саланың сервистік кәсіпорындары.
Бүгінгі таңда Қазақстанның адам басына орташа есеппен жылына 44 килограмм ет келеді, ол Ресейдің жақын жатқан
қалаларының етті тұтынуынан қатты ерекшеленбейді, ал дамыған елдерде – орташа есеппен адам басына жылына 87
килограмм ет келеді.
Ет өнімін соншалықты аз тұтынудың негізгі себептері:
- халықтың
төмен сатып алу қабілеті;
- ет өнімінің ветеринарлық нормаларға сәйкес келмеуі;
- көші-қон;
- азық-түлік
өнімдерінің жоғары бағасы;
- басқа өнім ассортиментінің пайда болуы.
Кәсіпорын қызметінің мақсаты оның қатысушысының материалдық әл-аухатын жақсарту үшін табыс табу болып та-
былады.
Жоспарланған кәсіпорынның мақсатты тобы қоғамдық тамақтану кәсіпорындары қызметтерінің тұтынушылары, об-
лыс және жақын жатқан аудандар халқы болып табылады.
Ет және ет өнімдері нарығының негізгі субъекттері:
- шаруа (фермерлік) қожалықтары;
- ет өндіретін жеке қосалқы шаруашылықтар және ауыл шаруашылық кәсіпорындары;
- ет өнімінің кіші кешенінің екінші және үшінші саласын өндіріс құралдарымен
қамтамасыз ететін кәсіпорындар;
- ет және ет өнімдерін өндіру және сату үрдісін жүзеге асыру жағдайларын қамтамасыз ететін нарықтық инфрақұрылым
кәсіпорындары және ет өнеркәсібінің кәсіпорындары.
Жоспарланған кәсіпорынның мақсатты тобы қоғамдық тамақтану кәсіпорындары қызметтерінің тұтынушылары, об-
лыс және жақын жатқан аудандар халқы болып табылады.
Өнім сапасының құрамдауыштары:
- өндіру, қаптау, сақтау, тасымалдау және сату барысында гигиеналық талаптарды орындау;
- өнім санитарлық, ветеринарлық
нормаларға сәйкес келеді;
- ет (шикізат) мал соятын орыннан келеді;
- мұздатылған емес, салқындатылған етті пайдалану түпкі
өнімнің сапасын жақсартады;
- тағамдық қоспалар сәйкестік сертификаттарымен сүйемелденеді;
- отандық және импорттық өндірістің ет шикізаты өнеркәсіптік өңдеуге ветеринарлық сүйемелдеуші құжаттармен
қабылданады;
- жоғары технологиялық және заманауи жабдықты пайдалану.
Құрылыстың жалпы алаңы 180 ш.м құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: