Өркениет туын көтерген елдердің бәрінде көркем сөз өнері ежелден бағаланғанына дау жоқ. Ал ежелгі гректер бұл өнерді аса жоғары бағалап, шешендік өнерге баулитын ойлы ортасы мен білім ордалары болғанымен тарихтан таныспыз. Халық көп жиылған ортада әсерлі сөз сөйлеуді қайраткерге тән құндылық ретінде таныған гректер сөз салмағының бағасын білумен қатар, шешендіктану ғылымын білім беру көзіне айналдырып, жүйелі теориясын жасап шығарған ел ретінде танылды.
Эллада ғалымдары мен философтары еңбектерінде тәрбие және оқыту мәселелеріне ерекше мән берді. Ертедегі ғұлама грек ойшылдары Сократ, Платон, Демокрит, Аристотель және басқалары шешендік өнер тарихының қалыптасуында ерекше орын алады.
Ертедегі Үндістан мен Вавилон, Ассирия мен Египетте мәнерлі де шешен сөйлеу үлгілері дәріптелген болса, басқа да алғашқы адамзат өркениеттері сияқты ежелгі Қытайда шешендік ой-пікірлердің дамуына Конфуций және оның ізбасарлары ерекше ықпал етті. Азиядағы «Кабуснама» да шешендік шеберлікті меңгеру кітабы ретінде танылды.
Жалпыадамзаттың тұрғыдан келгенде, сөз мәдениеті үғымы өзінің тамырын көне замандардағы этикалық ілімдерден алады. Мәселен, қытай философы Конфуций өз ілімінің түп қазығы етіп «адамсүйгіштік» (жэнь) проблемасын алады. Оның пайымдауынша, тек адамсүйгіштік қасиет қана адамды басқаларды сыйлайтын, ешкімнің алдынан кесіп өтпейтін, шындықтан басқаға мойын бұрмайтын, батыл да байсалды, ілтипатты, достыққа берік, сөзге ұстамды, көмекке дайын етіп қалыптастыра алады.
Осы ой Платонның «мінсіз мемлекет жасаудың жолы -терең білім, ал тәрбие ісінің басты міндеті - адамдарды ізгі ниетті, ержүрек, таза, өнерлі азаматқа айналдыру» деген тұжырымында жалғасады. Аристотельдің пікірінше, «ең жақсы адам - ұлылық дәрежесіне жеткен кең пейілді, қайырымды адам. Қайырымды, аң пейілді кісінің жүрісі жайлы, даусы төмен, сөзі мазмұнды болуға тиіс». Осы талаптар адамның ішкі мәдениетіне, адамгершілік сапасына, сөз әдебіне тікелей қатысты.
Шешендік сөздердің қазақ халқы тарихымен байланысты тарихы тіпті терең. Ол ежелгі ауыз әдебиеті үлгілерінен бастап, бүгінгі күнге дейін ұлтымыздың ұлы құндылығы ретінде дәріптелуде. Қазақ даласында дүниеге келіп, ғұмыр кешкен дала даналары да бұл өнердің болмысына, ерекшеліктеріне жан-жақты тоқталған.
Шешенге қажет қасиеттер туралы жалпыадамзат игілігіне айналған ой-тұжырымдармен таныс болыңдар.
М.В.Ломоносов
Табиғи дарын, ғылым, дүлдүл шешендерден үйрену, шығармашылық сипаттағы машықтану, өзге ғылым салаларына хабардар болу қажеттігін атап көрсеткен
«Шешенге деген сенім туғызатын үш нәрсе - парасат, ізгілік, сыйластық» деп жинақтаған
