Синтаксистік парадигмалар


Баяндауыштың  бастауышпен  қиысуы



Pdf көрінісі
бет72/374
Дата07.01.2022
өлшемі2,27 Mb.
#17280
түріМонография
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   374
Баяндауыштың  бастауышпен  қиысуы.  Екі  негізді  сөйлемдегі  не-
гізгі мүшелердің арасындағы қатынас – субъектілі-предикаттық қатынас.
Бұл қатынас екі негізгі мүшенің қиысуынан, орын тəртібінен, интонация-
дан көрінеді. 
Бағыныңқы  сыңар – баяндауыш  басыңқы  сыңар – бастауышқа  жақ 
жəне сан жағынан үйлесіп, қиыса байланысады. Бастауыш сөз қай жақта 
тұрса,  баяндауыш  та  сол  жақтық  тұлғада  болады.  Есім  баяндауыштың 
қиысуы: Мен қартпын. Сен жассың. Сіз əдемісіз. Ол – бала. 
Етістік баяндауыштың қиысуы: Мен демаламын. Сен жұмыс істей-
сің. Сіз тыңдайсыз. Ол оқиды. 
Бастауыш көптік мағыналы сөз болғанда, баяндауыш жіктік жалғау-
дың  көптік  түрін  қабылдайды.  Мысалы:  Біз  қартпыз.  Сендер  жас-
сыңдар. Сіздер əдемісіздер. Олар балалар. Біз демаламыз. Сендер жұ-
мыс істейсіңдер. Сіздер тыңдайсыздар. Олар оқиды. 
Сөйлемдегі  баяндауыш  бастауыштан  кейін  орналасады.  Айтылуда 
бастауыш пен баяндауышты синтагмаларға жіктейтін интонация болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   374




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет