СССР саясаты Қазақстан мәдениетіне қатты әсер етті. 1926-27 жүргізілген Кіші
Қазан саясаты, одан кеінгі 1929 жылы жүргізілген ұжымдастыру саясаты қазақ
халқының дәстүрлі мал шаруашылығының құлдырауына және халықтың жаппай
отырықшылыққа көшу орын алды.
1932 жылдың ақпан
айына дейін Қазақстанда
колхоздардың 87% және жеке қожалықтардың 51,8 % мал басынан айырылды.
1933 жылдың 1 қаңтарында еліміздің шығысы - ірі мал шаруашылығы базасы
болып саналатын аймақта ұжымдастыру қарсаңында 40 миллион бас ірі қара
малдан 4 миллион бас қалды
3)
3.Қатаң идеологиялық бақылауға қарамастан, Қазақстан мәдениеті 40-шы
және 50-жылдардың басындағы жаңа дамуға серпін алды, өйткені бұл жаңа
шығармалардың, дарынды авторлардың пайба болуына әкелді.
Оларға біз: М.Ауезов. Б.Майлиннің, Е.Бекмахановтың, С.Асфенжиаровтың еңбектерін
жатқыза аламыз. Сонымен қатар мәдениеттің аса жарықтау кезі 1946
жылы ашылған
Ғылым академиясының ашылуымен байланыстырады. 1947 жылы Мұхтар Әуезов
«Абай» атты екі кітапты аяқтады. Бұл еңбегі үшін жазушы КСРО Мемлекеттік
сыйлығының лауреаты атанды. 1955 жылы осы іргелі еңбектің жалғасы – «Абай жолы»
эпопеясы жарық көрді. 50-жылдары қазақ өнері Қ.Хасанов жемісті еңбек еткен ұйғыр
драматургиясын жасау арқылы байыды.
1946 жылы республика мәдениет әлеміндегі айтулы оқиға «Біржан-Сара»
операсының
қойылуы болды, 1949 жылы бір топ режиссерлер, орындаушылар және композитор
Мұқан Төлебаев осы операны қойғаны үшін КСРО Мемлекеттік сыйлығының
лауреаты атанды.
4.Реабилитация жертв политических репрессий была выборочной
Жаппай қуғын сүргінге ұшыраған адамдарды ақтау туралы нақты заң болған жоқ.
Сондықтан ол тұрақты жүргізілмеді. Ол 3 этапта жүрді.
И.Сталин қайтыс болғаннан кейін сталиндік режим кезінде қуғын-сүргінге ұшыраған
адамдарды азат ету және оңалту бірден басталды. Қазақстанда 1954 жылдың 1
маусымынан 1956 жылдың 1 маусымына дейінгі аралықта 35 853 адамға қатысты 28
631 іс қаралды. Оның ішінде 2855 адамның ісі толық оңалуымен тоқтатылып, 707
адам қылмыс құрамы бойынша қайта санатқа жатқызылды. Дегенмен,
оның негізінде
1950-1970 жылдардың басындағы саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау жатыр.
аяқталмаған және саяси процесс болды.
Оңалту процесінің екінші кезеңі 1987 жылғы 27 қыркүйекте КОКП ОК Саяси
бюросының 30-40-шы жылдар мен 50-жылдардың басында болған қуғын-сүргінге
байланысты материалдарды қосымша зерттеу жөніндегі комиссиясының
құрылуымен басталды. . ХХ ғасыр. Дәл осы кезеңде Алаш қайраткерлері ақталды, бұл
Қазақстан тарихы үшін ерекше маңызды. Қуғын-сүргінге
ұшырағандардың тағдыры
туралы толық ақпарат іс жүзінде болмағанын түсіну керек. Ол кезде Алаш
қайраткерлерінің 1937-1938 жылдары тұтқындалғаны ғана белгілі болатын. Олардың
өлім жазасына кесілгені туралы ресми ақпарат болған жоқ. 1938 жылдың наурыз
айында ғана газетте 28 «халық жауының» атылғаны
туралы қысқаша ақпарат
жарияланды. Олардың туыстары туралы ешкім ештеңе біле алмады, олардың
сатқындығы туралы халық арасында жалған ақпарат тарады.
Және ақтап алған адамдарға 2 айлық жалақы көлеміндей көмек көрсетілді. Ал
кейбіреудерге бұл көмек көрсетілмеген.
5)
Достарыңызбен бөлісу: