СөЖ 1 кейс: Психология тарихы, қазіргі жағдайы және даму бағыттары
кейс: Жеке тұлғаның қалыптасуындағы психика мен сананың рөлі
жүктеу/скачать 39,42 Kb.
|
| 2 кейс: Жеке тұлғаның қалыптасуындағы психика мен сананың рөлі
Жеке тұлға немесе кісі қасиеттерін көптеген ғылымдар зерттейді: философия, социология, психология, этика, эстетика, педагогика. Олардың әрқайсысы жеке тұлға мәселелерін өзінің зерттеу пәнімен байланысты қарастырады. Адамның көпаспектілі екенін оны атаудың өзінен көрінеді: «адам», «жеке тұлға», «тірі жан» (индивиуум), «өзіндік адам» (яркая индивидуальность). Адам деген ұғымды пайдаланғанда – ол биоәлеуметтік қасиеттермен сипатталатын, дискреттік белгілер жүйесін меңгерген, жоғары психикалық функциялары қалыптасқан, құрал-жабдықтарды жасап, оны пайдалана алатын жан деп түсінеміз. Ал жеке тұлға деп жекелік психикалық қасиеттері дамыған, әлеуметтік ортада өмір сүруге және қарым-қатынас жасауға қабілеті қалыптасқан адамды айтамыз. Тұлғаның қалыптасуындағы психологияның рөлі. Адам факторының қалыптасуында ықпал етуші байланыс,биологиялық өсу мен саналық өсу ықпалында.Кез-келген тұлға қалыптауында –мақсат-мүделері тұлғаның әлеуметтік сипаттамасы.Тұлға болып қалыптасу үшін,психикалық дамудың белгілі бір дәредесіне өтіп,басқа адамдарға қарағанда ерекшеліктерінің бар екендігін,тұтастығын түсінуіне болады.Әр дамушы тұлғаның даму ұғымыағзаның өсуі мен стихиалы әсері байқалады.Әр өсіп келе жатқан адамнан психикалыө дамуы да сырт көзге көрініп тұрады.Әсіресе балалық және жасөспірімдік кезеңдерде-қоршаған ортасы,ата-анасы,достары мен ұстаздары даму деңгейін тез ұғады.Арнайы заңдылыққа бағынатын ағза,дәл сол мезгілдегі өсу деңгейін дәлелдеп көрсетіп,айқындайды.Қоғамдағы педогогика,психология,философия ғылымдары тұлға дамуын жан-жақты зерттеп дәлелдеп қойғандығы сияқты,адам сол жас ерекшелігіне тиісті ішкі жағдайда өмірін жалғастыра береді.Адам материалдық және рухани қамтамассыздық ортасында өмір сүруші болғандықтан,сол адамның жеке басына ғана тән денсаулықы,ақыл-ойы мен ақыл-парасаттылығы,ой-пікірімен дараланады.Әр психикасы дамыған тұлғаның ұадылдау физологиясы да өзіне тән білінеді.Мысалы апаттық жағдайдағы қобалжу,түрлі нәрселерден фобия,немесе өнер білімге икемділігі.Сондықтан әр адамға жеке тұлға деп қараймыз.Жеке тұлғаға арналған қасиеттер сана-сезімімен өлшенеді.Адамдық қарым-қатынасты бір-бірін қадағалау мен бағалау үнемі орын алынуы тиіс.Бұл құбылыс өзара байланысты нығайтады.Ішкі эмоциясын басқара алатын тұлғаны психологтар өте жоғары бағалайды.Ол дамыған тұлға ретінде саналады.Бұл үдерістің бәрі дамыған психологиялық үдеріс болып табылады. жүктеу/скачать 39,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|