Сөж тақырыбы: Қазақстандағы қолданыстағы гмо өнімдеріне көзқарастар Орындаған: Тәліпова Ақбота, Бт 21-07 Тексерген: Жумабаева Б. А. Алматы, 2023 жыл Эссе
Қазақстанда ГМО өнімдерін әкелуге рұқсат етілген бе?
жүктеу/скачать 68,84 Kb.
|
Тәліпова А. Б. Эссе Бт нысандары
- Бұл бет үшін навигация:
- Құрамында ГМО бар өнімдерді әкелу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету
| Қазақстанда ГМО өнімдерін әкелуге рұқсат етілген бе?
Құрамында ГМО бар өнімдерді ел аумағына әкелуге оларды мемлекеттік тіркегеннен кейін және ережелерді сақтаған кезде ғана ресми рұқсат етіледі. Бұл - қауіпсіздікті растайтын ГМО-ны пайдалана отырып алынған өнімге тиісті құжаттың (Кеден одағын мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің) болуы. Тамақ өнімдеріндегі ГМО мөлшері бұл ретте 0,9% - дан аспауы тиіс. Құрамында ГМО бар өнімдерді әкелу кезінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету ГМО бар өнімдер үшін тиісті зертханалық зерттеулер жүргізіледі, сараптамалық қорытынды, ғылыми негіздеме және т.б. беріледі. Сарапшылар тарапынан оң шешімнен кейін ғана мемлекеттік тіркеу туралы куәлік беріледі. Қазақстанда гендік түрлендірілген организмдердің айналымына, олардың 0,9%-дан аспайтын мөлшерлі азық-түлік өнімдеріндегі сандық құрамына қойылатын талаптар бекітілген. ГМО кірістірудің бар-жоғын зерттеу бекітілген стандарттарға сәйкес нақты уақыт режимінде полимеразды тізбекті реакция әдісімен жүргізіледі. Ең кең таралған гендік модификацияланған дақылдарға — соя жүгері, бидай, қызылша, мақта, рапс, картоп жатады. ГМО-қауіптілігі гендердің орналасуымен байланысты. Гендердің өзгеріске ұшырауынан белгісіз улы заттар түзіліп , адам мен жануарларда аллергия тудыруы мүмкін. Генді орналастыру үшін транспозон вирусын немесе плазмиданы қолданады. Олар ағза жасушасына еніп, жасуша ресурсын өзінің гендік тізбегін нөмірлерін құруға пайдаланады. Қазіргі кезде гендерді орналастырудың кең таралған түрі бар. Біріншісі-биобаллистикалық пушка. Онда алтынның микробөліктерін немесе гендер жағылған гендермен жасушаны атады. Мұндай жағдайда қанша жаңа гендер орын ауыстырғанын білу мүмкін, білу мүмкін емес. Екіншісі-ең кең таралған және өте қауіптісі плазмид арқылы. Генді енгізу. Онда ісік түзуші бактериялар қолданылады. Неміс ғалымдары ГМ азықтан плазмидалардың тұқым қуалайтынын анықтаған. «Трансгенді азықтарды» қолдану адам үшін өте қауіпті екенін ресей ғалымдарының еңбектерінен көруге болады.(Монастырский,Кузнецов,Куликов) және World Scientists Statement. ГМО-иммунитетттің төқмендеуі,аллергиялық реакциялардың өліммен аяқталуы,ісік аурулары. Кейбір ғалымдар трансгенизацияны «жеделдетілген» селекция деп қарастырады.Бірақ біз білеміз селекция көмегімен туыс ағзалардың гибридін алуға болады,яғни картоптың бірнеше сортын шағылыстыру ,картопты алмамен немесе помидорды балықпен шағылыстыру емес. Табиғатта әр түрге жататын ағзалар арасында шағылысу жүрмейді.Егер жүре қалған өзінде ұрпақ бермейді.Мысалы:есекпен атты, арыстан мен жолбарысты шағылыстыру. ГМО қолданған ағзаларда да өзгерістер болатыны анықталған , тіпті адам сілекейімен ішек микрарларасынан.Тышқандарға жүргізілген экспиременттерде ГМ құрам олардың ұрпақтарынан да табылған.Сонымен ғалымдар ГМО тек қана өнімде емес,сонымен қатар оны қолданғандарда ,олардың ұрпақтарында кездесетінін анықтады. Құрамында ГМО бар азықтар өндірушілерін өте көп табыс әкеледі. ГМО және трансгенді азықтарының қауіпсіздігін тексеру, негізінен өндіруші есебінен жүреді. Сондықтан, ол обънкивті болып саналмайды мүмкін сол себептен кейбір ғалымдардың ГМО қауіпті деп ескеруін естігілері келмейді. ГМО азықтарын пайдаланудың зияны. -өте қауіпті аллергиялық реакциялардың пайда болуы.Мысалы:АҚШ адамдар ГМО өнімдерін еркін қолданады.Аллергиямен ауыратындар саны 70% құрады.Ал, Швецияда 7%,бұл өнімдерді қолдануға тыйым салынған. -Трансгенді өнімдерді пайдалану асқазанның сілемейлі қабатының құрылымын бұзады.Зат алмасудың бұзылып , иммунитететің төмендеуіне әкеледі. -Ісік ауруларының көбейуіне себеп болады.Жасушаларды мутацияға ұшыратады. жүктеу/скачать 68,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|