Сортамент

кезде V ;
(2)
X ;
(3)
U ;
(4)
K
(5)
– тәрізді.

Дәнекерленген жіктердің есептік кедергісі 1 кесте бойынша алынады.

Сурет 4. Жіктерді орналасуына байланысы

1. 
   Кесте
   

R_un  490МПа ; _т  1,25
R_un  590МПа ; _т  1,35 ;
(материал бойынша коэффициент);

^Rn
_ ^Run


^Run
m

• 
  мөлшерлік кедергісі дәнекерлеу тәсіліне және
  

дәнекерленген материалдың типтеріне;

3. 
   Дәнекерленген жіктердің есебі
   

Бетпе-бет жіктерді ең сенімді МК қосылыстары деп саналады, себебі осы кезде жіктерді кернеудің концентрациясы ең төмен болады. Сол себептен жіктердің ұзындығы бойынша кернеуді бірқалыпты таралған деп қабылдайды.

Ортадан сығылған және созылған кезде есепті келесі формула бойынша жасайды

N

A
_ 

_ N t  𝑙_
 R_y
  _c
(1)

мұндағы: t – қосылған элементтердің ең кіші қалыңдығы;
𝑙_ – жіктің есептік ұзындығы;
𝑙_  𝑙  2  t
𝑙 – жіктің толық ұзындығы
Жіктер иілу моменттің әсеріне келесі формула бойынша есептелінеді.

M

W
_ 

 R_y
  _c
(2)

мұндағы:
W_  W ^x
_ t  𝑙²


6
немесе
W_  W ^y
_ 𝑙
_  t²
6
июші




моменттің қай жазықтықта әсер ететініне байланысты.

Ескерту: Егер қиғаш жіктің бұрышы
  67⁰
кем болған

жағдайда, онда бұл жіктер есептелінбейді, себебі жіктің және негізгі металлдың беріктігі бірдей деп саналады.

4. 
   Дәнекерленген қосылыстардың түрлері
   

Бетпе-бет және бұрыштамалы жіктер бойынша дәнекерленген қосылыстардың келесі тҥрлері болады:

• 
  жапсырмасыз бетпе-бет қосылыстар;
  
• 
  жапсырмалы төселмелі қосылыстар;
  
• 
  бұрыштамалы қосылыстар;
  
• 
  таврлы қосылыстар.
  

Бетпе-бет қосылыстар ең сенімді және тиімді деп саналады. Жапсырмалы және төселмелі қосылыстардың сенімділігі төмендеу, себебі бұл кезде кернеулердің концентраторлары (топталуы) пайда болады.
Бұрыштамалы және таврлы қосылыстардың жұмыстары біршамалы өтеді.

5. 
   Конструктивтік талаптар
   

Дәнекерленген қосылыстарды мөрт қирауынан сақтап қалу ҥшін тынық болаттарды қолдану қажет және дәнекерленген процесс өткен кезде кернеудің және деформацияның концентрациясын мҥмкіншілік болғанша төмендету керек. Ол ҥшін келесі талаптарды орындау қажет:

• 
  конструкцияның біржерінде жіктер қиылыспау және топталмау;
  
• 
  мҥмкіншілік болса бұрыштамалы жіктердің орнына бетпе- бет жікті жасау керек;
  
• 
  мҥмкіншілік болса жіктердің санын және ұзындығын ең минимальды жасау керек;
  
• 
  қиманың қажетті өлшемін өзгертуге жол бермеу, тесік, кесік және басқа да кернеу концентраторларды мҥмкіншілік болса жасамау;
  
• 
  қосылған элементтердің қалыңдығын немесе енін өзгерткен кезде бірқалыпты жасау керек;