СӨЗДЕРДІҢ
БАЙЛАНЫСУ
ТƏСІЛДЕРІ МЕН
ТҮРЛЕРІ
ОБӨЖ
2
Орындаған:Есқазы Аида
қтә-302
Сөздер грамматиканың қарамағына түсіп,
синтаксистік қызмет атқару үшін өзара бері
байланыста болуылары керек. Мысалы: мен жазба,
өлең, ермек дегендер бытыраңқы сөздер. Бұл сөздер
біршама аяқталған ойды білдіретіндей сөйлем
құрамына енгенде: Мен жазбаймын өлеңді ермек
үшін.... дегендей синтаксистік байланысқа еніп, өзара
тіркесіп тұруға тиіс. Сонда мен деген сөз жазбаймын
деген сөзбен жіктік жалғауы арқылы байланысып, бір
тіркес болса, өлеңді деген сөз табыс жалғауы арқылы
жазбаймын деген сөзбен байланысып, үшінші тіркес
жасалады.
ЗЕРТТЕЛУІ:
Сөз тіркесінің байланысу тәсілдері туралы да ғалымдардың пікірлері әр
түрлі.
М.Балақаев сөз бен сөзді байланыстыруға дәнекер болатын
синтаксистік тәсілдерге септік, тәуелдік, жіктік, көптік жалғауларын
және шылауларды (септеуліктер, жалғаулықтар), сөздердің орын
тәртібі мен интонацияны жатқызады да, сөздердің қосымшалар арқылы
байланысуын синтетикалық тәсіл, ал қосымшаларсыз орын тәртібі,
интонация, шылаулар арқылы байланысуын аналитикалық тәсіл деп
қарайды.
Р.Әміров синтетикалық тәсілге септік, жіктік,
көптік жалғауларын, шылаулар(жалғаулық,
септеулік), сөздердің орын тәртібі мен
интонацияны аналитикалық тәсілге
жатқызады.
СӨЗДЕР, ОСЫЛАЙ ӨЗАРА ТІРКЕСІП БАРЫП БІР ТҰТАС СӨЙЛЕМ
БОЛҒАНДА , ОЛАР ƏР АЛУАН СИНТАКСИСТІК ТƏСІЛДЕР АРҒЫЛЫ
БАЙЛАНЫСАДЫ. СӨЗ БЕН СӨЗДІ БАЙЛАНЫСТЫРУҒА ДƏНЕКЕР
Достарыңызбен бөлісу: |
