Стоматология



бет75/173
Дата31.01.2023
өлшемі2,68 Mb.
#63984
түріОқулық
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   173
Тамақасты флегмонасы. Топографиялық анатомиясы. Тамақ астын (диафрагма) аша сүйек-жақ-тіласты бұлшықеті қүрайды. Оның жоғарғы жағында симметриялы түрде — иек-тіл және тіласты-иек бұлшықеттері орналасады; диафрагаадан төмен қосқарынша бұлшықетінің алдыңғы қарыншасы орналасады. Осы еттердің арасында борпылдақ клетчатка болады.
Аша сүйек-жақ-тіласты бұлшықеті тамақ астын 2 қабатқа бөледі — жоғарғы және төменгі. Жоғарғы қабатында — тіласты сілекей бездері, төменгі қабатында — жақасты сілекей бездері, қан тамырлары, нервтер мен лимфа түйіндері орналасады.
Тамақасты флегмонасының пайда болуына — төменгі азу тістері мен басқа аймақтардан (тамақасты үшбұрыштығы, жұтқыншақмаңы немесе қанатша-жақ кеңістігі) инфекцияның кіруі және сілекей безі себепші болады.
Клиникасы. Науқастың жалпы жағдайы ауыр, дене қызуы 39—40 градусқа дейін көтеріледі де, тамыр соғуы жиілейді. Тынысы жиілеп, ауырлайды. Беттің төменгі бөлімінде — жайылмалы, ауыратын, тығыз инфильтрат пайда болып, тері қабаты керіліп, қан кернеп қызарады. Ауызы жартылай ашылып, тілі кеуіп, ауызға сыймай тұрады (инфильтраттың әсерінен). Ауыздан жағымсыз иіс шығады. Сілекей қою және таза емес (22-сурет).

22-сурет. Ауыз қуысы түбінің флегмонасы.

Тіласты біліктері мен қатпарлары тілұшы астында үлкейіп, екінші тіл тәрізденіп тұрады. Жұтынуы қиындайды немесе мүлдем жұтына алмайды, даусы қырылдап, сөйлеу қиынға соғады.


Науқастың лажыз басы төмен салбырап, селқос жағдайда немесе шамадан тыс көтеріңкі күйде болуы мүмкін.
Емі. Іріңді ошақты уақтылы ашып, іріңді шығару өте қажет шара.
Тамақастының шектелген флегмонасында орта сызық бойымен ұзындығы 4 см-дей етіп иектен тіласты аша сүйегіне дейін тіліп, тіласты аймағына дейін аспаппен тінді ашады.
Ал тамақастының жайылмалы флегмонасында, орта сызық бойымен кесіп-ашып қана қоймай, жақасты үшбұрыштығында, төменгі жақ қырына параллель етіп, оң-сол жақтарын да тіледі. Барлық тілінген жер арқылы, клетчаткалы кеңістіктерді ашып, іріңді шығарады да, жараға жақсылап дренаж қояды.
Ауыз қуысы арқылы тек шырышты қабық астында кездесетін шектелген абсцестерді ғана тіледі,
Тіл-жақ абсцесі. Топографиялық анатомиясы. Тіл-жақ науасы үлкен азу тістердің түсында, тіласты аймағының артқы бүйір бөлімінде, төменгі жақ сүйегі денесінің ішкі беті мен тіл түбінің бүйір қабырғасында орналасқан.
Науаның ұзындығы 2—2,5 см, ені-1 —1,5 см, бүл жерде борпылдақ клетчатка орналасқан. Инфекция осы аймаққа төменгі азу тістерден енеді.
Жақ-тіл науасы қабынуын уақтылы анықтап емдемесе, ол жақасты кеңістігі және тамақасты флегмоналарымен асқынады.
Клиникасы. Ауру жедел басталып, науқас жұтынғанда, тіластының ауыратынын, сілекей бөлінуінің күшейгенін, ауызды ашудың шектелгенін және сөйлегенде, тамақ жегенде ауыратынын айтады. Дене қызуы, 37,5—39 градусқа дейін көтеріледі. Сырт көзбен қарағанда жақасты үшбұрыштығында ептеп ісік барын көруге болады. Ауыз қуысында жақ-тіл науасының шырышты қабығының көтеріліп, қан кернеп қызарғанын және қолмен басқанда қатты ауыратын инфильтраттың барын көруге болады. Сондай-ақ флюктуация бұл жерде ерте пайда болады.
Жақ-тіл науасы абсцесінің, зардапты ауыруы тіл нервісінің экссудатпен басылып қалуымен түсіндіріледі.
Емі. Іріңді шығарарда, тіл нервісі мен тіл венасын зақымдап алмау үшін, төменгі жақ сүйегінің ішкі беті мен науаның орта сызығының арасын, қандауырмен ұзындығы 2 см етіп тіледі де, қан тоқтатқыш қысқашпен тіндерді ашады. Іріңді зат шыққан соң ауыз қуысын антисептик ерітінділерімен жиі шайқау керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   173




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет