4.1 Атмосфералық ластанулардың тұрғындар денсаулығына әсері Атмосфералық ластанулардың жедел әсері .
Жедел әсер белгілеріне тән
болып табылады
:
•
қаланың
немесе қандай да бір қалалық аудан тұрғындарының
денсаулықтарының күрт нашарлауына байланысты жедел көмекке жүгіну
денгейінің әдеттегіден тыс
жоғары болуы;
•
қала
тұрғындарының, әсіресе анамнезінде тыныс алу мен жүрек
-
тамыр
жүйесі мүшелерінің созылмалы аурулары бар адамдар арасында өлімнің
жоғары болуы;
• көрсетілген құбылыстардың уақыт бойынша шектелуі (3
–
10 күн).
Медициналық көмекке жүгінетін науқастардың жағдайы әдетте әртүрлі
болады –
сырқаттанудың жеңіл белгілерінен бастап
,
ауыр клиникалық түріне
дейін, кейде өліммен аяқталады. Науқастар ентігуге, дем алудың қиындауына,
жөтелуге, жүректің қатты соғысына, жүрек айнуға жиі шағымданады. Сұрау
кезінде бұл симптомдардың кенеттен пайда болғаны анықталады.
Атмосфералық ластанудың жедел әсері берілген аймақтағы ауа
-
райы
жағдайының күрт өзгеруімен (температуралық инверсия, желсіз ауа, тұман,
өнеркәсіптік аймақ жағынан қатты тұрақты желдің соғуы) болады, сонымен
қатар қаланың өндіріс орындарындағы немесе тазалау қондырғыларындағы
апаттар нәтижесінде
,
тұрғын
аудандардың атмосфералық ауаның ластану
концентрациясы рұқсат етілген денгейден ондаған есе жоғары болады. Әсіресе
осы екі оқиға бір уақытта болса, ауыр жағдай туады.
Ауа
-
райының өзгеруі
мен өндірістегі апаттарды жою атмосфералық ауаның сапасының жақсаруына
әкеледі, және соған сәйкес тұрғындардың жедел медициналық көмекке
жүгінуінің қаланың әдеттегідей көрсеткішке дейін азаюына әкеледі.
Атмосфералық
ластанудың
тұрғындарға
жедел
әсер
еткен
территориясында
әсер етудің қысқа
уақытты болуына қарамастан, ол жылдар
өте келе көптеген адамдарда онкологиялық аурулар мен цитогенетикалық
бұзылыстардың пайда болуының этиологиялық факторы болуы мүмкін
екендігін қаладағы емдеу
-
профилактикалық мекемелері дәрігерлерінің есінде
болуы керек. Егер бұрынғы уақытта атмосфералық ауаны ластағыштардың
17
арасында канцерогенді немесе мутагенді әсері бар заттар болса, бұндай
бұзылыстардың пайда болуы өте жоғары болады
.