97
Тіркестердің мағыналық байланысы
Өза ра бай ла ныс ы ай қын емес тіркестер біл ді рей ін де ген ой-пі кір ді
тү сі нік сіз ете ді. Тіркестер ма ғы на лық және син так сис тік бай ла ныс қа
түс пе се, ой жұ таң ды ғын да аң ғар та ды. Мы са лы,
көр ген ді шы ғар ма,
тия нақ ты та быс, үр діс кел бет си яқ ты тір кес тер ті лі міз дің көр кін кел-
ті ріп тұр ма ға ны бел гі лі. Бұл сөз дер ді ерік сіз тір кес тір ген мен, олар дың
ара сын да жа тық тық, ма ғы на лық үй ле сім ді лік жоқ. Бұн дай қол да ныс
син так сис тік нор ма дан ау ыт қу бо лып саналады.
Сөз дер дің ма ғы на лық бай ла ныс та ай ты лып, өза ра тір ке се алу қа бі-
лет ті лі гі – олар дың ең бас ты грам ма ти ка лық қа сие ті нің бі рі. Сөз тір ке сі нің
бел гі ле рін, яғ ни құ ра мын да ке мін де то лық ма ғы на лы екі сөз дің бо луы,
өза ра са бақ та са (ба ғы ның қы, ба сың қы сы ңар) ма ғы на лық, син так сис тік
бай ла ныс та ай ты луы – осы ған дә лел. Мы са лы,
мо мын су, үр кек та уық
деп бай ла ныс ты ру мүм кін емес, дұ ры сы –
мо мын адам, үр кек мал.
3.
Синтаксистік нормаға сай келмейтін тіркестерді «Қосжазба күнде-
лігі» әдісімен түсіндіріңдер. Тізімді өздерің жалғаңдар.
Достарыңызбен бөлісу: 
