Т. Н. Ер ме ко ва Ж. К. Отар бе ко ва Г. Б. Тоқтыбаева

1 4 2
Біз дің үй тай лы-тая ғы мен кө-
те ріл ді де, Жан тө ре мен Айша 
әп ке ме еріп, Ақ құл дың ауы лы на 
бет ал ды. Ау ыл дың оша ғы нан бу-
дақ та ған тү тін мо лай ып ты. Ша-
ма сы, шіл де ха на той ын бү гін нен 
бас та мақ си яқ ты.
Тұс-тұс тан құт ты бол сын ай-
ту ға кел ген адам дар мол жи нал-
ды. Әй ел дер дас тар қан кө те ріп, 
мә ре-сә ре бо лы сып жа тыр. Олар жұрт қа бау ыр сақ тан ша шу 
ша шып, ерек ше қуа ны са ды. Той осы лай бас та лып та кет ті. 
Ба ла ға үшін ші күн тол ған да, Дем бай көк пар бер ді.
( Бау ыр жан Мо мы шұлы)
1. Әң гі ме де хал қы мыз дың қан дай салт-дәс түр ле рі ба ян дал ған? 
2. Салт-дәстүр дегенді қалай түсінесіңдер?
3. Көк пар де ген не? Көк пар қан дай жағ дай да бе рі ле ді?
4. Не ме ре іні деп қан дай ту ысты ай та ды?
2 .
«Көк пар» сө зі қай дан шық қан? Ма ғы на сын ашып, анық та ма жа -
зың дар.
 – қи мыл дың, іс­әре кет тің әр алу ан мез гіл дік, ме кен дік, мөл­
шер лік, сын дық­амал дық бел гі ле рін, бо лу се бе бі мен мақ са тын т.б. 
біл ді ре тін сөз та бы. Үс теу дің мағыналық түр ле рі: мез гіл, ме кен, мөл­
шер, сын­қи мыл, кү шейт кіш, мақ сат, се беп­сал дар үс теу ле рі.
 қи мыл, іс­әре кет тің жү зе ге асу уа қы тын, мез гіл, 
мер зі мін біл ді ріп, қа шан? қа шан нан? қа шан ғы? де ген сұ рақ тар ға 
жа уап бе ре ді. Мез гіл үс теу ле рі мы на лар: бү гін, биыл, қа зір, ала жаз-
дай, ен ді, ер тең, та ңер тең, кеш ке, күн діз, қыс ты гү ні, әу ел бас та, 
қыс тай, жаз дай, кеш, әлі, былтыр, ертеден, бүрсігүні, күні бүгін, 
бағана, күні бойы, әлгінде, таң сәріде, баяғыдан т.б.
Сүй ін ші. Қуа ныш ты ха бар жет кі зу ші адам «Сүй ін ші!» 
деп ке ле ді. Мұн дай да қу ан ған үй ие сі бір ден «қа ла ға ның ды 
ал», – дей ді не ме се оған ри за бо ла тын дай сый лық ұсы на ды.
 жа ңа ту ған 
нә рес те нің кін ді гін кес кен 
әй ел.
 
 жас тар қо сыл ған да 
ту ған әке нің ор ны на әке бо ла­
тын, қам қор адам.
 жас сә би дің дү­
ние ге ке лу құр ме ті не жа са ла­
тын той.

жүктеу/скачать 4,47 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: