Табиғи кешендердің қандай түрлері бар. Табиғи кешендердің құрамдас бөліктері
жүктеу/скачать 132,99 Kb.
|
12 лекция геоморф
- Бұл бет үшін навигация:
- Азональды табиғи кешендер
кешендерКешендер планетаның негізінен көлденең бөлінуін білдіреді. Олардың ең үлкені - олардың тұрақты және табиғи орналасуы. Бұл кешендердің пайда болуы ауданның климаттық жағдайларына тікелей байланысты. Географиялық белдеулердің табиғаты экватордан полюстерге дейін өзгереді. Олардың әрқайсысының өз температурасы мен ауа райы жағдайлары, сондай-ақ топырақтың, жер асты және жер үсті суларының табиғаты бар. Мұндай белдіктер бар: арктикалық; субарктикалық; Антарктика; субантарктикалық; солтүстік және оңтүстік қоңыржай; солтүстік және оңтүстік субтропиктік; солтүстік және оңтүстік субэкваторлық; экваторлық. Келесі ірі зоналық кешендер ылғалдылық сипатына, яғни жауын-шашын мөлшері мен жиілігіне қарай бөлінген табиғи зоналар болып табылады. Олар әрқашан ендік бойынша таза таралуға ие бола бермейді. Және олар жер бедерінің биіктігіне, сондай-ақ мұхитқа жақындығына байланысты. Арктикалық шөл, дала, тундра, тайга, саванна және басқа да табиғи аймақтарды бөліңіз. Азональды табиғи кешендерАзональды кешендер планетаның ендік бойынша бөлінуімен байланысты емес. Олардың пайда болуы ең алдымен жер қыртысының рельефімен және қалыптасуымен байланысты. Ең ірі азональды табиғи кешендер геологиялық тарихы мен құрылымы жағынан айтарлықтай ерекшеленетін мұхиттар мен материктер болып табылады. Материктер мен мұхиттар кішігірім кешендерге – табиғи елдерге бөлінеді. Олар ірі таулы және жазық түзілімдерден тұрады. Мысалы, Қиыр Шығыстың табиғи кешендеріне Орталық Камчатка жазығы, Сихоте-Алин және Хинган-Бурея таулары, т.б. Планетаның табиғи елдеріне Сахара шөлі, Орал таулары, Шығыс Еуропа жазығы жатады. Оларды неғұрлым тар және біртекті бөліктерге бөлуге болады. Мысалы, далалар мен саванналардың шетінде орналасқан галереялық ормандар, теңіздердің жағалауында және эстуарийлерде орналасқан мангр ормандары. Ең ұсақ табиғи кешендерге жайылмалар, қыраттар, жоталар, уремдер, батпақтар, т.б. Планетаның табиғи елдеріне Сахара шөлі, Орал таулары, Шығыс Еуропа жазығы жатады. Оларды неғұрлым тар және біртекті бөліктерге бөлуге болады. Мысалы, далалар мен саванналардың шетінде орналасқан галереялық ормандар, теңіздердің жағалауында және эстуарийлерде орналасқан мангр ормандары. Ең ұсақ табиғи кешендерге жайылмалар, қыраттар, жоталар, уремдер, батпақтар, т.б. жүктеу/скачать 132,99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|